|
Sahobalar hayoti
|
|
|
|
|
| shaddot | Date: Yakshanba, 07-Fev-2010, 13:20 | Message # 181 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status:  | Quraysh mushriklarining Rasululloh sollallohu alayhi va sallam va ashobi kiromlarga qarshi tutgan mavqiflari nihoyatda shiddatli tus olganda, Alloh taolo musulmonlarga hijrat qilish uchun izn berdi. Abdulloh birinchilardan bo’lib dinini asrab qolish maqsadida vatanidan mosuvo tushdi. U va Mus’ab ibn Umayr Madinaga kelgan eng avvalgi sahobalar edilar. Ikki muhojir Yasribga yetib kelishlari bilanoq, ularga Qur’on oyatlarini o’rgatishga, Allohning dinini tushuntirishga kirishib ketishdi.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam hijrat diyoriga kelganlaridan so’ng Abdulloh ibn Ummi Maktum va Bilol ibn Rabohni musulmonlar uchun muazzin etib tayinladilar. Ular har kuni besh mahal tavhid kalimasini e’lon qiladigan, odamlarni eng xayrli amalga chaqiradigan, najot sari chorlaydigan bo’lishdi. Bilol azon aytsa, Abdulloh namozga iqomat tushirar, gohida o’rinlarini almashishardi. Ramazon oyida ular boshqacharoq ish tutishardi. Madina musulmonlari birining azoni bilan saharlikka tursalar, boshqasining azonida tamaddidan to’xtashardi. Bilol tunda azon aytib, odamlarni uyg’otar, ibn Ummi Maktum fajrni kutib turar, tong otishi hamono xalqni bundan ogoh etardi.
Rasulullrh sollallohu alayhi va sallam bir necha bor safarga chiqqanlarida Abdullohni Madinaga noib qilib, tashlab ketganlari unga nisbatan qanchalik e’tibor nazari bilan qaraganliklariga dalildir. Хususan, Fathi Makka jihodi paytida ham Madina voliysi Ummu Maktumning ko’zi a’mo o’g’li edi.
Badr g’azotidan keyin Alloh taolo jihodga rag’batni kuchaytirib, uyda o’tirib olishdan nafratlantirish uchun mujohidlarning sha’nini yuksakka ko’taradigan, ularni boshqalardan afzalligini ko’rsatadigan oyatlarni nozil qildi. Bundan ibn Ummi Maktum qattiq ta’sirlandi. Shundoq ulug’ maqomdan mahrumligidan iztirob chekib:
— Yo Rasululloh, agar qodir bo’lsam, albatta, jihodga chiqqan bo’lardim, - dedi.
So’ng butun qalbi bilan Allohga yuzlanib, uning va unga o’xshagan uzrlari sababli jihodga chiqa olmaydiganlarning sha’nida oyat tushirishini iltijo qilib so’radi: "Yo Alloh, mening uzrimni bayon et... uzrimni bayon et".
Alloh azza va jalla sodiq qulining duosini darhol mustajob ayladi.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning vahiy kotibi Zayd ibn Sobit rivoyat qiladi:
|
| |
| |
| shaddot | Date: Yakshanba, 07-Fev-2010, 13:23 | Message # 182 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | - "Men Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning yonlarida edim. Bir payt u kishini vahiy qabul qilayotgan paytlarida bo’ladigan sakinat chulg’ab oldi. Mening sonimga tegib turgan sonlari shu darajada og’irlashib ketdiki, umrim bino bo’lib bunaqa og’irlikni his qilmaganman. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam ozgina vaqtdan so’ng o’zlariga kelib, "Yoz", dedilar va quyidagi oyatni o’qidilar: "(Jihodga chiqmay) o’tirib olgan kishilar bilan Allohning yo’lida mol va jonlari ila kurashgan zotlar barobar bo’lmaydi..." ("Niso" sura-si, 95-oyat).
Shunda ibn Ummi Maktum o’rnidan turib, "Yo Rasululloh, jihodga qodir emaslarning holi nechuk bo’ladi?" deb qoldi. Uning gapi tugar-tugamas Payg’ambar alayhissalomni yana sakinat chulg’adi. Oyoqlari xuddi boyagidagidek og’irlashib ketdi. O’zlariga kelgach, "Qani, yozganlaringni o’qi-chi, ey Zayd", dedilar. Men o’qidim. U kishi dedilar: "Shikast yetganlardan tashqari" deb qo’shib qo’y".
Shunday qilib ibn Ummi Maktum so’ragan istisno nozil bo’ldi. Alloh subhonahu va taolo shikastmand kishilarga jihodda qatnashmaslikka izn bergan bo’lsa-da, Abdulloh "o’tirib oluvchilar" bilan birga qolishni o’ziga ep ko’rmay, Alloh yo’lidagi jihodga chiqishga qat’iy bel bog’ladi. Chunki buyuk qalb sohiblari faqat buyuk ishlardangina qoniqadilar. O’sha kundan boshlab, bironta jihodni qoldirmaslikka harakat qildi. Jang maydonida o’zi uchun shaxsiy vazifasini belgilab oldi. "Meni ikki safning o’rtasiga turg’azib qo’ying. Bayroqni qo’limga tutqazing — tug’bardoringiz bo’lay. Chunki men a’moman, qochishni xohlagan taqdirimda ham, baribir, qo’limdan kelmaydi".
Hijratning o’n to’rtinchi sanasida Umar ibn Хattob Eron podshohligi ustiga yurish uyushtirib, ularning mulk va saltanatiga chek qo’yish hamda fors diyorini islomobodga aylantirishga azmu qaror qildi. Atrof-javonibdagi viloyat voliylariga, degan mazmunda maktublar yo’lladi.
Musulmonlar odil xalifaning chaqirig’iga “labbay” deb javob berishdi. Islom askarlari Mashriqu Mag’ribdan Madina sari oqib kela boshladi. Ular orasida ko’zi ojiz mujohid Abdulloh ibn Ummi Maktum ham bor edi.
Hazrati Umar dengizday qo’shinga Sa’d ibn Abi Vaqqosni lashkarboshi etib tayinladi. Unga so’nggi ko’rsatmalarni berib, askarlarga oq yo’l tiladi.
Lashkar Qodiyasiga yetib borganda, Abdulloh ibn Ummi Maktum sovutini kiydi, jang libosini to’g’riladi. Musulmonlar bayrog’ini hilpiratib ko’tarishga, uni ko’z qorachig’iday avaylab-asrashga yoki shu ko’yda halok bo’lib ketishga o’zini chog’ladi.
Shiddatli va ayovsiz kechgan jang uch kun davom etdi, Urushlar solnomasida naziri kam bo’lgan to’qnashuv uchinchi kuni musulmonlarning yaqqol g’alabasi bilan yakunlandi. Yer yuzidagi eng qudratli davlat parchalandi. Insoniyat tarihidagi eng mustahkam taxtlardan biri ag’darildi. Majusiy yurtida tavhid bayrog’i yuksaldi. Bu buyuk zafarga yuzlab shahidlar evaziga erishildi. O’sha baxtiyor shahidlardan biri Abdulloh ibn Ummi Maktum edi. U jang maydonida qonga belanib yotar, qo’llari musulmonlar tug’ini mahkam tutgan edi.
|
| |
| |
| MASTER | Date: Yakshanba, 07-Fev-2010, 15:52 | Message # 183 |
 Adminstrator
Group: ADMINISTRATOR
Messages: 7418
Status: | shaddot, Rahmat
وَلاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّ
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 08-Mar-2010, 13:43 | Message # 184 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | BILOL Ibn RAVOHA Hazrati Umar (r.a.) Hazrati Abu Bakrni (r.a.) eslaganida shunday der edi: “Abu Bakr sayyidimiz va sayyidimizni ozod qilgan kishidir”. Bunda u Bilol Habashiyni (r.a.) nazarda tutgan. Hazrati Umar (r.a.) “sayyidimiz” deb atagan bu kishi ulug‘ va aziz insonlardan edi...
Ammo qop-qora, ozg‘in, bo‘ydor, quyuq sochli va tuksiz yuzli bu kishi bunday maqtovlarni bosh egib va ko‘zlarini yumgan ko‘yi tinglar va shunday der edi: “Asli men habashiyman, kechagina qul bo‘lganman!”
Kechagina qul bo‘lgan bu habashiy asli kim edi?
U Islom muazzini va but-sanamlarni bezovta etuvchi Bilol ibn Raboh (r.a.) edi. U imon va rostlik mo‘’jizalaridan biri edi. U buyuk Islomning yorqin siymolaridan edi.
Qur’on nozil bo‘la boshlaganidan to bugungacha har o‘n musulmondan kamida yetti nafari Hazrati Bilolni biladi. Ya’ni, zamonlaru avlodlar osha yuzmilyonlab insonlar uni taniydilar. Siz hali boshlang‘ich ta’lim bosqichlaridan hatlamagan bolakaydan ham, yer yuzining istalgan burchagida yashayotgan musulmon farzandlaridan ham: “Bilol kim, ey bolam?” deb so‘rasangiz, u hech ikkilanmay: “Bilol Rasulullohning (s.a.v.) muazzinlari, xojasi dindan qaytarish uchun ustiga og‘ir xarsang qo‘yib azoblaganida ham “Ahad, Ahad” (Alloh yakkadir) degan sahoba” deb javob qiladi.
Islom Hazrati Bilolga bergan bunday sharafni ko‘rib aytamizki, u Islom kelmasidan avval bir hovuch xurmo evaziga xojasining tuyalarini boqib yurgan qul edi. Agar Islom bo‘lmaganida uning peshonasidan o‘la-o‘lgunicha qullik tamg‘asi ketmas, bashar izdihomida oyoqosti bo‘lar, nomi yo‘qlik qa’rida benomu nishon unutilib ketar edi. Lekin rost imoni, inongan buyuk dini unga hayotda va tarixda Islom ulug‘lari va valiylari aro oliy maqom va yuksak rutba ato etdi!
Oliynasab, obro‘li, nufuzli va mol-dunyo sohibi bo‘lgan aksar odamlar habashiy qul Bilol kabi azizlik va martabani qo‘lga kirita olmagan. Tani qoraligi, hasab va nasabda nochorligi uni rostligi, imoni, pokizaligi, fidoyiligi erishtirgan yuksak maqomidan mahrum qilolmadi
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 08-Mar-2010, 13:43 | Message # 185 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayya ibn Xalaf alam va g‘azabdan quturib, ko‘kragiga mushtlar va tinmay qichqirar edi:
— “Qanday falokat seni bizga yo‘liqtirdi, ey baxtiqora qul?! Lot va Uzzoga qasamki, seni qul va xoja munosabatlarida zarbulmasalga aylantirib yuboraman!
Bilol mo‘min imoni, valiy buyukligi bilan javob qilardi:
— “Ahad... Ahad!”
Hakamlikni bo‘yniga olgan yana bir kishi bu savdoga aralashib, shunday derdi:
— Ey Umayya, uni o‘z holiga qo‘y! Lotga qasamki, bundan keyin u seni qiynamaydi. Bilol bizdan, onasi joriyamiz bo‘lgan. Endi u ortiq o‘z Islomi bilan bizlarni Qurayshga gap-so‘z va masxara mavzui qilmaydi!
Bilol kazzob va makkor yuzlarga qaraydi va tabassum qilganida old tishlari tong yog‘dusiday yarqiraydi. Ularni dahshatdan qaltirashga majburlaydigan ajab sokinlik bilan:
— Ahad... Ahad..., — deydi.
Tong otadi, tush yaqinlashadi. Bilolni jazirama issiqqa yetaklashadi. U esa hamon sabrli, toqatli, matonatli, sabotli!
Uni azoblayotgan paytda Abu Bakr Siddiq ularning oldiga keladi va:
— Rabbim Alloh! degan kishini o‘ldirasizlarmi? — deya qichqiradi. So‘ng Umayyaga yuzlanib, deydi:
— Narxidan oshig‘iga sot-da, uni ozod qil!
Bu gap go‘yoki cho‘kayotgan Umayyaga najot qayi-g‘ini topganday ta’sir qildi. Abu Bakr ozodlik narxini so‘raganida ko‘ngli xush bo‘lib, sevindi. Chunki u qulni bo‘ysundira olishdan batamom umidini uzgan, bu takabbur xoja “qiynalib” ketgan edi. Buning ustiga, Umayya savdogar bo‘lib, qulni sotish uni o‘ldirishdan foydaliroq ekanini yaxshi bilardi.
Qulni Abu Bakrga sotishdi. U esa zudlik bilan Bilolni ozod qildi. U hur kishilar orasidan o‘rnini egalladi. Abu Bakr Siddiq (r.a.) Bilolning qo‘ltig‘idan olib, erkinlik sari yetaklayotgan paytda Umayya unga:
– Ol uni, Lot va Uzzoga qasamki, agar uni bir dirhamga olaman deganingda ham sotib yuborgan bo‘lardim, — dedi.
Uning so‘zlarida umidsizlik alamiyu ko‘ngil sovish achchig‘i bor edi. Abu Bakr javob berishni ma’qul ko‘rmadi. Ayni choqda xojaning kinoyali so‘zlarida birodar bo‘lib qolgan bu aziz insonning izzat-nafsiga tegish, tahqirlash ohanglari ham bor edi. Shu bois Umayyaga javoban:
— Allohga qasamki, uni yuz dirhamga sotganingda ham, to‘lardim, — dedi.
U birodarining ozodlikka chiqqanini aytish uchun Rasulullohning (s.a.v.) huzurlariga yo‘l oldi. Bu voqea katta bayramga aylandi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:31 | Message # 186 |
 Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: |
Hazrati Umar (r.a.) Hazrati Abu Bakrni (r.a.) eslaganida shunday der edi: “Abu Bakr sayyidimiz va sayyidimizni ozod qilgan kishidir”. Bunda u Bilol Habashiyni (r.a.) nazarda tutgan. Hazrati Umar (r.a.) “sayyidimiz” deb atagan bu kishi ulug‘ va aziz insonlardan edi... Ammo qop-qora, ozg‘in, bo‘ydor, quyuq sochli va tuksiz yuzli bu kishi bunday maqtovlarni bosh egib va ko‘zlarini yumgan ko‘yi tinglar va shunday der edi: “Asli men habashiyman, kechagina qul bo‘lganman!”
Kechagina qul bo‘lgan bu habashiy asli kim edi?
U Islom muazzini va but-sanamlarni bezovta etuvchi Bilol ibn Raboh (r.a.) edi. U imon va rostlik mo‘’jizalaridan biri edi. U buyuk Islomning yorqin siymolaridan edi.
Qur’on nozil bo‘la boshlaganidan to bugungacha har o‘n musulmondan kamida yetti nafari Hazrati Bilolni biladi. Ya’ni, zamonlaru avlodlar osha yuzmilyonlab insonlar uni taniydilar. Siz hali boshlang‘ich ta’lim bosqichlaridan hatlamagan bolakaydan ham, yer yuzining istalgan burchagida yashayotgan musulmon farzandlaridan ham: “Bilol kim, ey bolam?” deb so‘rasangiz, u hech ikkilanmay: “Bilol Rasulullohning (s.a.v.) muazzinlari, xojasi dindan qaytarish uchun ustiga og‘ir xarsang qo‘yib azoblaganida ham “Ahad, Ahad” (Alloh yakkadir) degan sahoba” deb javob qiladi.
Islom Hazrati Bilolga bergan bunday sharafni ko‘rib aytamizki, u Islom kelmasidan avval bir hovuch xurmo evaziga xojasining tuyalarini boqib yurgan qul edi. Agar Islom bo‘lmaganida uning peshonasidan o‘la-o‘lgunicha qullik tamg‘asi ketmas, bashar izdihomida oyoqosti bo‘lar, nomi yo‘qlik qa’rida benomu nishon unutilib ketar edi. Lekin rost imoni, inongan buyuk dini unga hayotda va tarixda Islom ulug‘lari va valiylari aro oliy maqom va yuksak rutba ato etdi!
Oliynasab, obro‘li, nufuzli va mol-dunyo sohibi bo‘lgan aksar odamlar habashiy qul Bilol kabi azizlik va martabani qo‘lga kirita olmagan. Tani qoraligi, hasab va nasabda nochorligi uni rostligi, imoni, pokizaligi, fidoyiligi erishtirgan yuksak maqomidan mahrum qilolmadi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:32 | Message # 187 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | * * *
Umayya ibn Xalaf alam va g‘azabdan quturib, ko‘kragiga mushtlar va tinmay qichqirar edi:
— “Qanday falokat seni bizga yo‘liqtirdi, ey baxtiqora qul?! Lot va Uzzoga qasamki, seni qul va xoja munosabatlarida zarbulmasalga aylantirib yuboraman!
Bilol mo‘min imoni, valiy buyukligi bilan javob qilardi:
— “Ahad... Ahad!”
Hakamlikni bo‘yniga olgan yana bir kishi bu savdoga aralashib, shunday derdi:
— Ey Umayya, uni o‘z holiga qo‘y! Lotga qasamki, bundan keyin u seni qiynamaydi. Bilol bizdan, onasi joriyamiz bo‘lgan. Endi u ortiq o‘z Islomi bilan bizlarni Qurayshga gap-so‘z va masxara mavzui qilmaydi!
Bilol kazzob va makkor yuzlarga qaraydi va tabassum qilganida old tishlari tong yog‘dusiday yarqiraydi. Ularni dahshatdan qaltirashga majburlaydigan ajab sokinlik bilan:
— Ahad... Ahad..., — deydi.
Tong otadi, tush yaqinlashadi. Bilolni jazirama issiqqa yetaklashadi. U esa hamon sabrli, toqatli, matonatli, sabotli!
Uni azoblayotgan paytda Abu Bakr Siddiq ularning oldiga keladi va:
— Rabbim Alloh! degan kishini o‘ldirasizlarmi? — deya qichqiradi. So‘ng Umayyaga yuzlanib, deydi:
— Narxidan oshig‘iga sot-da, uni ozod qil!
Bu gap go‘yoki cho‘kayotgan Umayyaga najot qayi-g‘ini topganday ta’sir qildi. Abu Bakr ozodlik narxini so‘raganida ko‘ngli xush bo‘lib, sevindi. Chunki u qulni bo‘ysundira olishdan batamom umidini uzgan, bu takabbur xoja “qiynalib” ketgan edi. Buning ustiga, Umayya savdogar bo‘lib, qulni sotish uni o‘ldirishdan foydaliroq ekanini yaxshi bilardi.
Qulni Abu Bakrga sotishdi. U esa zudlik bilan Bilolni ozod qildi. U hur kishilar orasidan o‘rnini egalladi. Abu Bakr Siddiq (r.a.) Bilolning qo‘ltig‘idan olib, erkinlik sari yetaklayotgan paytda Umayya unga:
– Ol uni, Lot va Uzzoga qasamki, agar uni bir dirhamga olaman deganingda ham sotib yuborgan bo‘lardim, — dedi.
Uning so‘zlarida umidsizlik alamiyu ko‘ngil sovish achchig‘i bor edi. Abu Bakr javob berishni ma’qul ko‘rmadi. Ayni choqda xojaning kinoyali so‘zlarida birodar bo‘lib qolgan bu aziz insonning izzat-nafsiga tegish, tahqirlash ohanglari ham bor edi. Shu bois Umayyaga javoban:
— Allohga qasamki, uni yuz dirhamga sotganingda ham, to‘lardim, — dedi.
U birodarining ozodlikka chiqqanini aytish uchun Rasulullohning (s.a.v.) huzurlariga yo‘l oldi. Bu voqea katta bayramga aylandi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:32 | Message # 188 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Rasululloh (s.a.v.) va musulmonlar Madinaga hijrat qilib, u yerda qaror topganlaridan keyin Payg‘ambar (s.a.v.) namoz uchun azonni mashru’ qildilar. Har kuni besh mahal namoz uchun kim azon aytadi? Ufq uzra kimning takbir va tahlillari yangraydi? Bu baxtli inson Bilol bo‘ldi! O‘n uch yil oldin azob-qiynoqlar tahdid qilgani va vujudini kuydirgani holda “Allohu Ahad... Ahad...” deya takrorlagan Bilol!
Rasulullohning (s.a.v.) Islom ilk muazzinini tanlashdagi ixtiyorlari Bilolda to‘xtadi. U qalblarni imonga, quloqlarni dahshatga to‘ldirgan kuchli, o‘tkir va g‘amgin ovozi bilan nido qilardi:
Allohu akbar, Allohu akbar!
Allohu akbar, Allohu akbar!
Ashhadu an la ilaha illalloh!
Ashhadu an la ilaha illalloh!
Ashhadu anna Muhammadar Rasululloh!
Ashhadu anna Muhammadar Rasululloh!
Hayya ‘alas-solat, hayya ‘alas-solat!
Hayya ‘alal-falah, hayya ‘alal-falah!
Allohu akbar, Allohu akbar,
La ilaha illalloh!
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:33 | Message # 189 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: |
* * *
Musulmonlar bilan Quraysh qo‘shini o‘rtasida ayovsiz jang boshlandi. Harb shiddatli, shaf- qatsiz va vahshiyona davom etardi. Musulmonlar birinchi bor kirishgan urush — Badr g‘azotida, Payg‘ambar (s.a.v.) shiori “Ahad... Ahad” bo‘lishini buyurgan ma’rakada Bilol ot o‘ynatib jang qilardi. Mana shu g‘azotda Quraysh eng qadrli odamlarini jangga tashlagan, qavmning barcha ashroflari urush maydoniga chiqqan edi.
Bilolga xoja bo‘lgan, uni vahshiylarcha azoblagan Umayya ibn Xalaf bu urushda qatnashmoqchi emasdi. Agar do‘sti Uqba ibn Abu Muoyt uning qo‘rqoqligi haqidagi gap-so‘zlarni eshitib, qo‘lida bir necha tosh ko‘tarib kelmaganida, bu fikrida qat’iy turgan bo‘lardi. Uqba uning oldiga kelganida Umayya qavmi bilan o‘tirardi. Uqba qo‘lidagi toshlarni uning oldiga tashlab:
— “Ey Abu Ali, mana bu toshlar bilan ketingni artib ol, sen ham ojiza ekansan!” — dedi. Umayya esa unga:
— Tangri seni va keltirgan narsangni ezgulikdan yiroq qilsin”, — dedi. So‘ng urushga chiqishdan boshqa iloji qolmay jangchilar safiga qo‘shildi.
Qadarning qandayin sir-asrorlari bor-a! Uqba ibn Abu Muoyt do‘sti Umayyani Bilol va u kabi ojiz musulmonlarni azoblashga eng ko‘p gijgijlagan kishi edi. Bugun esa, halokati kutib turgan Badr g‘azotiga chiqishga ham Uqbaning o‘zi undayapti. Uqbaning o‘zi ham Badrda o‘lim topishiga nima deysiz? Agar do‘sti kinoyali ta’na-malomatlar qilmaganida Umayya bu harbda qatnashishdan o‘zini tiyganlar qatorida bo‘lardi.
Lekin Alloh amrini oxiriga yetkazuvchidir. Umayyani urushga chiqardi. Axir, u bilan Alloh bandalaridan birining eski hisob-kitobi bor. Masalani bir yoqli qilish onlari yaqin edi. Day-yon (hisob-kitob qiluvchi — Alloh) o‘lmaydi. Qilmishingga yarasha albatta jazoingni olasan!
Darhaqiqat, qadar berahmlarni masxaralashni o‘rniga qo‘ygan, mo‘minlarni azoblashga tezlagan Uqbaning o‘zi Umayyani o‘limga ham haydab borgan edi. Yana bu o‘lim kimning qo‘li bilan amalga oshirildi deng? Bilolning, habashiy Bilolning qo‘li bilan! Bir paytlar Umayya osgan zanjirlar ezib tashlagan, xojaning kaltak-azoblari og‘ritgan qo‘llar bilan! Ana shu qo‘llar endi Badr g‘azotida, qadar vaqtini qo-yillatib belgilagan fursatda mo‘minlarni shaf-qatsizlarcha va qahr-g‘azab bilan xorlagan Quraysh jallodi bilan uchrashib turardi!
Ikki guruh o‘rtasida jang qizib turgan paytda musulmonlar tarafidagi ma’rakaning bir tomoni: “Ahad!.. Ahad!..” shiori bilan chayqalardi. Umayyaning yuragi qinidan chiqib ketay derdi. Kechagina bir qul qiynoq va tahdid ostida takrorlagan ushbu so‘z bugun butun bir dinning, yangi bir ummatning shioriga aylanib ulgurgan edi!
Shunchalik shiddat, shuncha katta tezlik bilan-a?! Musulmon jangchilar guruhi Umayya bilan uning quraysh tomonida jang qilayotgan o‘g‘lini o‘rab olishdi. Ularni hech kim, hech narsa, hatto olomon maydalab tashlagan sovutlari ham himoya qilolmadi.
Bilol Umayyaning qilichlar tig‘i ostida yiqilgan jasadiga uzoq tikilib turdi. So‘ng shitob bilan undan yuz burib, bor ovozi bilan:
— “Ahad!.. Ahad!..”, — deya hayqirdi...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:33 | Message # 190 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Oylar, yillar o‘tdi...
Makka fath bo‘ldi...
Rasululloh (s.a.v.) o‘nminglarcha musulmonlar bilan shukr qilgan va takbir aytgan holda shaharga kirib keldilar. Lashkarga bosh bo‘lib Ka’ba sari yurdilar. Bu muqaddas makonni quraysh mushriklari yil kunlarining adadicha but-sanamlarga to‘ldirib tashlagan edi.
Haq keldi. Botil ketdi.
Shu kundan boshlab Uzzo ham, Lot ham, Hubal ham yo‘q. Bugundan keyin inson boshini tosh va butlarga egmaydi. Odamlar endi butun vujudlari bilan Vohidul-Ahad, Kabirul-Mutaal, o‘xshashi, tengi yo‘q zot — Allohgagina ibodat qilishadi!
Rasululloh (s.a.v.) yonlariga Bilolni olib Ka’baga kirdilar. Kiraverishdayoq cho‘plar bilan fol ko‘rayotgan Ibrohim, alayhissalom, timsolidagi haykalga yo‘liqishdi. Rasululloh (s.a.v.) g‘azablanib shunday dedilar:
“Alloh ularni yakson etsin! Shayximiz cho‘plar bilan fol ko‘rmas edilar... Ibrohim (alayhissalom) yahudiy ham, nasroniy ham bo‘lmaganlar, balki hanif musulmonlardan edilar. Va mushriklardan ham emasdilar!
So‘ng Bilolga masjid ustiga chiqib, azon aytmoqni buyurdilar. Bilol azon aytdilar. Zamon, makon va munosabat qandayin go‘zal! Makkadagi hayot harakatdan to‘xtadi. Minglarcha musulmon sokin nasim kabi Bilol ortidan azon kalimalarini xushu’ bilan pichirlagancha takrorlab turdi.
Mushriklar uylarida turib, sira ishonolmayotgan edilar: “Kechagina bu diyordan quvilgan Muhammad va uning kambag‘al do‘stlarimi shular? U bilan o‘nminglab musulmonlarning birga kelishgani ham haqiqatmi? Bizlar quvib solgan, qarshi urushgan, eng suyumli va yaqin kishilarini o‘ldirgan odamlar nahotki shular bo‘lsa?! Erkimiz qo‘lida bo‘lib qolganida esa: “Boraveringlar, sizlar ozodsizlar!” deya olgan kishi ham shu — Muhammad ekani haqiqatmi?”
Quraysh ulug‘laridan uch kishi Ka’ba hovlisida o‘tirardi. Bilolning oyoqlari bilan sanamlarni toptashi va azon aytib, bahorning muattar bo‘yi kabi ovozini Makka ufqlariga baralla qo‘yib yuborishi ularni yondirardi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:34 | Message # 191 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Bilol juda ko‘p voqea-hodisalarga guvoh bo‘lib yashadi. Namozga azon aytib, o‘zini zulmatdan nurga, qullikdan hurlikka chiqargan buyuk dinning marosimlarini ado etib, himoya qilib, Allohning Rasuli (s.a.v.) bilan birga yashadi.
Islomning sha’ni yuksaldi. U bilan birga musulmonlarning ham mavqe-martabalari ko‘tarildi. Har bir o‘tgan kun Bilolning Rasululloh (s.a.v.) qalblariga yaqinligini shu qadar ziyodalashtirdiki, uni “jannat ahlidan bo‘lgan kishi” deb tavsifladilar. Lekin Bilol odatdagiday kamtar, sertavoze’ holida qoldi. U o‘zini “kechagina qul bo‘lgan kishi” deb hisoblardi.
Bir kuni o‘zi va inisiga sovchi bo‘lib ikki ayolnikiga bordi va ularning otasiga shunday dedi:
— Men Bilolman, bu esa inim, habashlik bo‘lgan ikki qulmiz. Zalolatda edik, Alloh hidoyat qildi. Qullar edik, Alloh ozod qildi. Agar qizlaringizni bersangiz, Allohga hamdlar bo‘lsin! Agar xohlamasangiz, Alloh ulug‘dir!..
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:34 | Message # 192 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | * * *
Rasululloh (s.a.v.) rozi holda va rozi bo‘lingan holatda Rafiqul A’loga rihlat qildilar. Keyin musulmonlarning ishiga Abu Bakr Siddiq bosh bo‘ldi.
Bilol Rasulullohning (s.a.v.) xalifalari huzuriga borib:
— Ey Rasulning xalifasi, men Rasulullohning: “Mo‘min amalining afzali Alloh yo‘lidagi jihoddir”, deganlarini eshitganman», dedi. Abu Bakr:
— Nima xohlaysan, ey Bilol? — deb so‘radi. Bilol:
— To o‘lgunimcha Alloh yo‘liga aloqadorlikni istayman — deb javob qildi. Abu Bakr Siddiq so‘radi:
— Unda bizga azonni kim aytadi?
Bilol ko‘zlari jiqqa yoshga to‘lib, javob qildi:
— Men Rasulullohdan keyin hech kimga azon aytmayman!
Abu Bakr:
— Qolib, bizga azon aytib turgin, ey Bilol, — deya iltimos qildi. Shunda Bilol aytdi:
— Agar meni o‘z nafsing uchun ozod qilgan bo‘lsang, sen istagandek bo‘laqolsin. Agar Alloh uchun ozod etgan bo‘lsang, unda men va Uning uchun ozod qilingan Zot o‘rtasidagi ishga aralashma!
Abu Bakr Siddiq (r.a.) javob qildi:
— Seni Alloh uchun ozod qilganman, ey Bilol!
Bilol qolgan umrini Islom chegaralarida o‘rnashib o‘tkazdi. Alloh va Rasuliga yo‘liqquniga qadar Alloh va Payg‘ambarimiz yaxshi ko‘radigan amallarda g‘ayrat ko‘rsatdi.
Uning kuchli, o‘tkir va g‘amnok ovozi azon aytib boshqa yangramadi. Sababi shuki, u azon aytarkan: “Ashhadu anna Muhammadar Rasululloh” jumlasiga kelganida xotiralardan qiynalib, ovozi bo‘g‘ilib qolar, kalima va iboralarga qo‘shilib ko‘zlaridan yosh jalasi quyilaverar edi.
Bilol so‘nggi marta Hazrati Umar (r.a.) Shomni ziyorat qilgan kunlari azon aytdi. Musulmonlar Bilolni bir martagina namozlariga azon aytib berishiga ko‘ndirish uchun mo‘minlar amirini vasila qilishdi. Hazrati Umar Bilolni yoniga chorladi. Namoz vaqti kirganida undan azon aytib berishini iltimos qildi.
Bilol mezanaga ko‘tarildi va azon aytdi... U azon aytar ekan, Rasulullohni (s.a.v.) ko‘rgan sahobalar yig‘lab yuborishdi. Yig‘laganlarida ham oldin hech qachon ko‘rilmaganidek qattiq ko‘zyosh to‘kishdi. Eng qattiq yig‘lagan Hazrati Umar bo‘ldi...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:35 | Message # 193 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Hazrati Bilol xohlaganidek, o‘zini Alloh yo‘liga bag‘ishlab, Shomda vafot etdi. Bugun Damashq zaminida aqida va imon tarafida sabr va jasorat bilan turib berishda bashar erlarining eng ulug‘laridan bo‘lgan kishining jasadi yotibdi...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:35 | Message # 194 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | BILOL, to‘liq ismi Abu Abdullo Bilol ibn Raboh al-Habashiy (? - 641) - islom tarixvdagi birinchi muazzin. Baland, shirali, ta'sirli ovozga ega bo‘lgan. Asli habashistonlik, Makkada islomni birinchilardan bo‘lib qabul qilgan qullardan.
Xojasi Umayya ibn Halaf islomdan voz kechishni talab etib, Bilolga toqat qilib bo‘lmas azoblarni bergan. Abu Bakr Siddiq (ra) Bilolni Umayyadan sotib olib, ozodlikka chiqargan.
Payg‘ambar (sav) bilan Madinaga hijrat qilgan. 622 yil Madinada ommaviy azon aytish joriy etilganda u birinchi bo‘lib baland ovozi bilan musulmonlarni namozga chorlagan va bir necha yil davomida Muhammad (sav)ga muazzinlik qilgan.
Payg‘ambar (sav) vafotidan so‘ng Shomda yashagan va hazrat Husayn iltimosiga ko‘ra Madinaga kelganida bir bor bomdrd namozi azonini aytgan, degan rivoyat bor. Qabri Damashq shahrida.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:38 | Message # 195 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: |
USMONNI ISLOMGA KIRISH SABABLARI
Usmon (r. a.) serpul, savdogar odam edilar. Tabuk g‘azotida musulmonlarning qo‘shinini to‘liq qurollantirgan kishi mana shu Usmon bo‘ldilar. Ibni Ishoq «Usmon tabuk jangchilariga shunchalik ko‘p pul sarfladilarki, hech bir kishi u zot barobarida pul sarflagan emasdur», deb yozadilar. Usmon Rasulullohni hujralariga ming dinor pulni olib kelib sochib yuborganlar, 950 ta tuya va 50 ta ot hadya qilib olib kelganlar.
Rasululloh hazratlari bunday saxovatlarini ko‘rib: «Usmon bu ishi bilan aslo zarar qilgani yo‘q», deganlar. Keyin esa: «Kimki nochor askarni qurollantirsa, unga jannat nasiba bo‘ladi», deb bashorat qildilar.
Usmon bu bilan ham kifoyalanib qolmay, balki yahudiydan Rum qudug‘ini ham sotib olganlar. Yahudiy uning suvini sotib foydalanardi. Mazkur quduqning yarmini 20 000 tanga va yuzta yosh tuya barobariga sotib oldilar. Musulmonlar o‘zlariga belgilangan muddatda kelib mazkur quduqning suvidan olib keta boshladilar. Hech kim yahudiyning suvini olmay qo‘ydi. Buni ko‘rib yahudiy qolgan yarmini ham juda arzonga sotib yuboradi. Mazkur quduqning hammasini sotib olganlaridan so‘ng Usmon musulmonlarga Olloh yo‘lida hadya qilib yuborganlar.
Abu Bakr Siddiq xalifalik qilayotgan vaqtlarida bir yil yog‘ingarchilik kam bo‘lib ocharchilik boshlanadi. Abu Bakr odamlarga: «Bor narsalaringni berkitmay to Olloh kenglik bergunga qadar yeb turinglar», deb buyuradilar. Ertasiga Abu Bakrga Usmonning hovlilariga ming qop bug‘doy va taom kelib tushganligini xabari yetadi. Ertalab savdogarlar Usmonning hovlilariga borib eshiklarini qoqdilar. Usmon eshikni ochib ularga peshvoz chiqdilar-da, «nega keldingiz» deb so‘radilar. Ular «siznikiga ming qop bug‘doy va taom kelib tushibdi, shuni eshitib sotib olgani keldik» deyishdi. «Unday bo‘lsa, marhamat, ichkariga kiraveringlar»- deb Usmon ularni hovliga boshlab kiradilar. Hovlida bug‘doylar to‘lib yotibdi. Usmon ularga qarab: «Shomdan sotib olgan bahoyimga qanchadan foyda berasizlar?» deb so‘radilar. Ular: «o‘niga o‘n ikkidan beramiz», deyishdi. Usmon «bu kamlik qiladi», deganlarida ular «bo‘lmasa, o‘n beshdan beraylik» deyishdi. Usmon «yana qo‘shinglar», deganlarida, ular «yana qancha qo‘shaylik», axir biz Madina savdogarlarimiz-ku?» deyishdi. «Har tangasiga o‘n tangadan bera olasizmi?» dedilar. Ular «yo‘q» deb javob berishdi. «Unday bo‘lsa guvoh bo‘ling, ey savdo ahli, bu bug‘doy Madina kambag‘allariga sadaqa qilinadi» dedilar va hammasini bepul sadaqa qilib yuborganliklarini ibni Abbos rivoyat qiladilar.
Usmon shu darajada oliy himmat saxiy edilar. U janob Ollohdan benihoya qo‘rqardilar. U kishi Abu Bakr, Umar va boshqa sahobalar kabi urushdan katta martabalarga ega bo‘lmaganlar. Zero, Rasululloh hazratlari Zotir ruko' va G'atfon g‘azotlariga chiqqanlarida Usmonni Madinada o‘z o‘rinlariga qoldirib ketgandilar. Qurayshlar ichida qarindoshlariga yaxshilik qiladiganlaridan edilar. Kunduzlari ko‘pincha ro‘za tutardilar, kechalari esa uyg‘onib namoz o‘qirdilar. Rasululloh hazratlari 146 ta hadis rivoyat qilganlar. O'zlari so‘zamol kishi bo‘lmaganlaridan xalifalikka saylangan vaqtlarida xutbalar o‘qiyotib ham va'z ayta turib juda qiziqib, zo‘rg‘a gapirar edilar.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 21-Iyun-2011, 18:39 | Message # 196 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | USMON MUSULMONLARNING XALIFALARI
Usmon xalifalikka 23-hijriy yil zulhijja oyining oxirgi kuni saylandilar. 24-hijriyning birinchi muharram oyida davlat kursisini qabul qilib oldilar. Shu vaqtda yoshlari hijriy yil hisobida 70 da edi.
Usmonni xalifalikka saylanishlari Umar (r. a.) Sho‘batuoni Mug‘iraning quli majsusiy Abu Lu'luaning qo‘lidan xanjar yeganlaridan keyin sodir bo‘lgan. Umarning o‘lishlari aniq bo‘lib qolganidan keyin sahobalar oldilariga kirishib u kishidek xalifalikka biror kishini tayinlab qoldirishlarini so‘radilar. Shunda Umar, agar bu ishni shunday qoldirib ketsam, mendan avval, mendan ko‘ra afzalroq zot, ya'ni Muhammad alayhissalom qoldirib ketgandilar. Va agar tayinlab ketsam, mendan ilgari, mendan ko‘ra yaxshiroq bo‘lgan zot, ya'ni Abu Bakr tayin etib ketgandilar. Men olti kishini, ya'ni Alini, Zubayrani, Usmonni, Talxani, Abdurahmonni, Sa'd ibni Abu Vaqqosni saylovchilar qilib qoldiraman. Chunki Rasululloh vafot etib ketgan onlarida mazkur olti kishidan rozi bo‘lgan holda ketdilar. Abdulloh ibni Umar ham saylovda hozir bo‘ladi. Lekin saylanishda hech qanday ovozga ega bo‘lolmaydi. Mazkur olti shaxsdan birlaringizni xalifa etib saylab olinglar. Agar o‘rtada xiloflik chiqsa yoki ikki kishiga ovozlar teng bo‘lib qolsa, Abdullohni hakam etinglar. Mabodo Abdullohni hakam etishga rozi bo‘lmasangizlar, unda Abdurahmon ibni Avf bo‘lgan tomondagi shaxsni saylanglar. Saylov uchun uch kun kengashinglar. Biroq to‘rtinchi kuni xalifa saylangan bo‘linishi shart. O'rtada fitna tug‘ilib, ixtilof kuchayib ketmasligi uchun Abdurahmon ibni Avf bo‘lgan tomondagi shaxsni xalifa etib saylashga qolgan boshqa guruh qarshilik ko‘rsatsa, qilichdan kechiringlar. Uch kunga qadar Suxayb kishilarga namozda imom bo‘lib tursin, deya vasiyat etaman, dedilar.
Umar (r.a.) vafot etganlaridan so‘ng yuqoridagi nomlari kechgan kishilardan Talxa ibni Ubaydullohdan boshqalari Misvar ibni Maxrajning hovlilariga to‘plandilar. Talxa ibni Ubaydulloh bu vaqtda Madinada emasdilar. Tezda o‘rtalarida tortishuv kelib chiqdi. Lekin Abdurahmon ibni Avf tortishuvning alanga olib ketishidan saqlab qoldilar. Ularga qarab shunday taklif kiritdilar: «Sizlardan kimki o‘zini saylashlaridan bosh tortsa - o‘sha sizning eng afzalingizdur!» Hech kim bu taklifga javob bermadi. Shunda o‘zlari «Men o‘zimni saylashlaridan voz kechdim», dedilar. Alidan boshqa hammalari rozi bo‘ldilar.
Abdurahmon: «Ey Abu Hasan, siz nima demoqchisiz?» deb so‘radilar. Ali (r. a.) Abdurahmonga qarab: «Siz menga faqat haqni tanlayman, xohishimga ergashmayman, men qarindoshlarni qarindosh bo‘lganliklari tufayli boshqalardan ko‘ra xosroq etmayman, deb so‘z bering», dedilar. Abdurahmon hammalariga qarab: «Sizlar menga kimni o‘zgartirsam va almashtirsam mening bilan birga bo‘lishlikka hamda Ollohga ont ichib, qarindoshimni xos qilmayman deb bergan ahdimga ko‘ra, men kimni sizlarning ichingizdan xalifalikka tanlasam rozi bo‘lmoqlikka so‘z beringlar», dedilar. Keyin Abdurahmon ulardan bir-bir ahd oldilar. O'zlari ham ularga ahd berdilar. Shundan so‘ng u zot sahobalar va harbiy boshliqlar va katta kishilar bilan nomzodlar o‘rtalarida xalifalikka qay birlari loyiqroq bo‘ladilar, deya maslahatlasha boshladilar. Ba'zilari Usmonni ko‘rsatishdilar. Abdurahmon Ali (r. a.)dan «Agar siz bu ishga saylanmay qolsangiz kimning bo‘lishiga rozilik berardingiz»? deb so‘radilar. Hazrati Ali «Usmonning bo‘lishiga rozilik berardim» deb javob berdilar. Shuningdsk Zubayr va Sa'd (r.a.) dan so‘raganlarida ular ikkovlon «Usmonga rozi bo‘lardik», deb javob berishdi. Usmonning o‘zlaridan so‘raganlarida «men Alining bo‘lishlariga rozi bo‘lardim», deb javob berdilar. Oxirida xalifalikka saylanishlik Ali bilan Usmon o‘rtalarida xos bo‘lib qoldi. Hazrati Umar shart etgan to‘rtinchi kun yetgach, Abdurahmon (r. a.) odamlar ichlarida yurib voqeani o‘rganganlaridan keyin tong namozi paytida masjidga kirdilar va o‘rinlaridan turib: «Ey odamlar, kishilar o‘zlarini saylagan kishilarini bilishlikni istaydilar», dedilar. Ammo ibni Yosir o‘rinlaridan turib: «agar odamlar ixtilof qilishmasun, desangiz Alini saylang», dedilar. Miqdod ibni Asvad ham Ammorning gaplarini qo‘llab-quvvatladilar. Abdulloh ibni Sarh esa o‘rinlaridan turib: «agar qurayshlar o‘rtasida ixtilof kelib chiqmasun, desangiz tezdan Usmonni saylangda, ikki firqa o‘rtasidagi janjalni, toki ularni bo‘lib tashlamay turib, pasaytirib qo‘ying», dedilar. Said ibni Abu Vaqqos Abdurahmonga qarab: «odamlar fitnaga tushmay turib ishni hal etib qo‘ya qoling,» dedilar. Bu gaplarni tinglab bo‘lganlaridan keyin Abdurahmon «men tekshirib chiqdim va kengashdim, sizlar janjallashmay turinglar», dedilar.
Bir vaqt Alini chaqirib: «Ey Ali, OLLOHning kitobi va Rasulining sunnati hamda u zotdan keyingi ikki xalifalarning siyratlari bilan amal qilaman, deb OLLOHga qasam ichishingiz lozim bo‘ladi», dedilar. Ali ham «men kuchimni yetganicha, bularga amal etaman, deb umid qilaman», dsya javob berdilar. Keyin Usmonni ham chaqirib Aliga aytgan gaplarni qaytarib aytdilar. Usmon ham shunday qilishlikka qat'iy so‘z berdilar. Abdurahmon shu onda Usmonni xalifalikka saylab bay'at qildilar. Shuning bilan saylov nihoyasiga yetdi. Usmon (r. a.) xalifa etib saylandilar.
Usmon (r. a.) bay'at berilgan vaqtidan boshlab musulmonlar o‘rtalarida umaviylarga, hoshimiylarga, alaviylarga taqsimlanish yuz berganligini mulohaza etamiz.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:32 | Message # 197 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Abdulloh ibni Abbos r.anhu:
Rosul Akramning amakivachchalari. Tafsir, hadis, fiqh va boshqa ilimlarning olimidir. Sahobai kiromning mashhurlaridan. Hijrattan oldin Makkada tavallud topganlar. 68 yili Toifda vafot etganlar.
Abulloh ibni Abbos r.anhu tavallud topganlarida otalari u zotni Rosul Akramning oldilariga olib bordilar. Payg'ambarimiz S.A.V tupruklarini uzotning tomoqlariga surkadilar hamda Abdulloh ibni Abbosning haqlariga duo qiladilar. Holalari Maymuna binti Horis r.anho Rosul AKramning zavjalari bo'lganligi bois Rosul Akramning uylariga tez tez kelib turganlar. Ba'zan kechalari ham o'sha yerda qolganlar. Tahorat olishni va namoz o'qishni Rosul Akramning o'zlaridan o'rganganlar.
Makkaning fathidan keyin Madinaga hijrat qilganlar. o'sha vaqtda 11-12 yoshlarda edilar. Rosul Akram zamonlaridan Qur'oni Karimning bir qismini yodlagan edilar. Rosul Akram vafot etganlarida 13-15 yoshlarda edilar. BUndan keyin Qur'oni karimni to'la yodlab Ubay ibni Ka'b r.anhu va Zayd ibni Sobit r.anhularga boshidan yoddan o'qib berdilar. Hz.Umarning ilm suhbatlarida juda ko'p qatnashib u zotdan ilm o'rgandilar. Abdulloh ibni Abbos r.anhu Qur'oni karimning tafsirida juda katta ilmga sohib edilar. Shu bois u zotga Tarjimanul Qur'an laqabi berilgandir. Ibni Mas'ud r.anhu u zot haqlarida "U Mufassirlarning sultonidir" deb e'tirof qiladilar.
Abdulloh ibni Abbosning tafsir kitoblari yo'qdir. Ammo muhtalif rivoyatlari bor. Islom olimlari u zotning rivoyatlari bilan tafsir kitoblarini bezaganlar.
Abdulloh ibni Abbos r.anhumo Rosul Akramdan juda ko'p hadis rivoyat qilganlar. ba'zi manbalarning xabar berishicha u zot rivoyat qilgan hadislar soni 1660 tadir. U zot umrlarining oxirlarida ko'zlari ko'r bolib qolgan. 68 yili bir hafta kasallikdan so'ng olamdan o'tganlar. Janozalarini Hz. Alining o'gillari Muhammad Al Hanafiyya o'qiganlar.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:32 | Message # 198 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Abdulloh ibni Amr ibni Os r.anhumo:
Sahobalarning buyuklaridan, otalaridan oldin imon bilan musharraf bo’lga zot. Islomga kirmaslaridan oldin ismlari Os edi, keyin Rosul Akram Abdulloh deb o’zgartirganlar. Otalaridan 12 yosh kichik bo’lganlar. Tahminan 65 hijriyda vafot etganlar.
Ashobi kirom orasida buyuk ilmga sohib bo’lgan zotlardan. Qur’oni karimning to’laligicha yod olgan hofizlardan edilar. Abdulloh ibni Amr r.anhumo Rosul Akramning o’zlaridan juda ko’p ilm oldilar. Uzotdan eshitgan hadislarini to’plab yozib yurdilar. Bu haqda Ashobi kiromning ichida eng ko’p hadis rivoyat qilgan zot Abu Hurayra r.anhu shunday deydilar: Ashobi kiromning ichida mendan ko’ra ko’p hadis biladigan va yod olgan zot yo’q magar Abdulloh ibni Amr mendan ko’proq hadis biladi va yod olgan. Chunki u hadislarni yozardi men esa yozmas edim.”
Ibni Amr r.anhumo Rosul Akramdan eshitgan hadislarini Sahifai Sodiqa nomli majmuada to’plaganlar. Rosul Akramdan tahminan 700 tacha hadis rivoyat qilganlar. Rivoyat qilgan hadislaridan ba’zilari shunlardir:
“Bizga qarshi qurol ko’targan bizdan emasdir”
“Yeyinglar, ichinglar, sadaqa beringlar, isrofsiz va takabbursiz kiyininglar. Janobi Haq ne’matlarini bandaning ustida ko’rilinishini hohlaydi”
“Shahidning Qul haqqidan boshqa barcha gunohlari o’chiriladi”
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:33 | Message # 199 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Abdulloh ibni Umar r.anhu:
Ashobi kiromning buyuklaridan, fiqh, tafsir, hadis ilmida ustun bo’lganlaridan. Kunyalari Abu Abdurrahmon. Musulmonlarning qorako’zi Hz. Umar ul Faruqning o’g’illari. Onalari Zaynab binti Ma’uni Jumayhidir. Makkai Mukarramada hijratdan 14 yil oldin dunyoga kelganlar. Shu yerda 73 hijrida vafot etganlar. Qabr lari Muhassabdadir.
Otalari iymonga kelishlari bilan kichik yoshda iymon keltirganlar. Madinai Munavvaraga hijrat etib Islom tarbiyasi bilan kamolga yetganlar. Yoshlari kichik bo’lganligi sababli Badr va Uhud g’azotlarida ishtirok etmaganlar. Birinchi bor Handaq g’azotida ishtirok etganlar. Bayati Rizvonda otalaridan oldin bay’at qilganliklari rivoyat qilinadi. Misr va Shimoliy Afrika fathlarida ishtirok etganlar. Xuroson va Tabariston safarlarida ishtirok etganlar. Otalari shahodat topganl vaqtlarida o’g’illarini halifalikka tayin qilishlikni so’raganlarida otalari “ Bir uydan bir shahid yetadi” deb marhamat qildilar. Saylanmaslik sharti bilan Sho’roga a’zo bo’lganlar. Hz. Usmonning shahodatlaridan keyin halifalikka nomzod qilib ko’rsatilganlarida qabul qilmadilar. Hz. Ali r.anhuga bay’at qildilar. Faqat ichki hodisalarga aralashmadilar. “Jihod islom mamlakatida musulmonlar orasida bo’lmaydi. Jihod kofirlarga qarshi bo’ladi” deb o’z fikrini bildirdi. 15 ta farzandlari bo’lgan. 14 o’g’il va 1 qiz.
Abdulloh ibni Umar r.anhumo Rosul Akramga juda bog’li edilar. U zoti bobarokotning yo’llaridan yurmoqlikni va ahloqlari bilan ahloqlanmoqlikni istardilar. Huzur’i saodatlaridan ayrilmoqlikni istamazdilar. Qayerga borsalar orqalaridan ta’qib qilib borar edilar. Juda ko’p hodisalarga guvoh bo’lib hadis sharif eshitishga muvaffaq bo’ldilar. Ibodatda, suhbatda va g’azotlarda hamda Vidalashuv hajjida Rosul Akramning doim yonlarida edilar. Rosul Akramga hizmat qilish sharafiga muyassar bo’lishliklari bilan barcha ilimlarda mohir ustod bo’lib yetishdilar. Harom va shubhalilardan saqlanishlari, ilmlari va dunyoga e’tibor bermasliklari o’rnak qilishlikka arziydigan ahvolda edi. Qur’oni karimning tafsiriga oid masalalarda ashobi kiromining ichida ko’zga ko’ringalaridan biridirlar. Halol va haromga oid ko’p hadis shariflarni u zot rivoyat qilganlar. Jami 2630 hadis rivoyat qilganlilari turli manbalarda yoritilmoqda.
Imomi Molik r.a Abdulloh ibni Umar r.anhumo to’g’risida shunday deydi: Abdulloh ibni Umar Rosul Akramdan keyin haj mavsumida va boshqa vaqtlarda odamlarga 60 yil fatvo berdi. Fatvo berishda juda ehtiyotkor birisi edi.” Tobiinlarda Mihron shunday deydi: Ibni Umardan ko’ra faqihroq birisini ko’rmadim.
Ozod qilgan qullari Imomi Nafe shunday deydi: Abdulloh ibni Umar 1000 kishi ozod qilmasdan jonini taslim qilmadi. Ba’zan oylab go’sht yemazdi. Faqat Ramazonda va mehmoni bo’lganda go’sht yeyardi. Biror bir narsaga ortiqcha ko’ngil qo’yishi bilan uni unga ehtiryoji bo’lgan birisiga in’om etardi.’
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:33 | Message # 200 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Abu Muso Al Ash'ariy r. anhu:
Ismlari Abdulloh. Abu Muso kunyasi bilan tanilaganlar. Otalarini ismi Qays, onalariniki esa Toyyiba binti Vahb ibni Oq. Vahiy kelmasdan avval Yaman ning Zabid hududida tug’ilganliklari rivoyat qilinadi. Ammo tarihi aniq emas. 42 hijrida Kufada yana boshqa bir rivoyatda Makkai Mukarramada vafot etganlar.
O’zlari musulmon bo’lganliklarini shunday ta’riflaydilar: Biz Yamandalik vaqtimizda Rosul Akramning habarlari bizga keldi. Men va ikki akam(Abu Burda va Abu Ruham) va Ash’ariy qabilasidan 52 yoki 53 kishi bir kemaga chiqdik va Rosulallohni ko’rmoqlik uchun yo’lga chiqdik. Ammo kemamizni shamol Habashiston tomonga olib borib tashladi. U yerda Ja’far ibni Abu Tolib r.anhu bilan ko’rishdik va musulmon bo’ldik. Ja’far “ Bizni Rosulalloh s.a.v bu yerga jo’natdilar va bu yerda ma’lum muddat qolmoqligimizni amr qildilar. Sizlar ham biz bilan bu yerda qoling” dedi. Biz ham u yerda qoldik.
Keyin Rosul Akramning murojaatlariga binoan Habashiston hukumdori bizlarni ikki kemaga chiqarib Madinaga jo’natdi. Biz Madinaga kelganimizda Rosul Akram Haybar fathida edilar. Bu urushda qatnashmaganlarga ulush berilmagani holda bizga ulushda berdilar…”
Rosulalloh s.a.v zamonlarida Zabid, Adan va Yaman voliligini bajardi. Hz. Umar davrlarida Kufa va Basra voliysi bo’ldi. Bu yerda voliylik qilgan vaqtida Ahvaz, Isfahon va Nusaybin fath edildi. Hz. Usmon vaqtida ham Basra va Kufa voliylik ishlarini bajardi. Hz. Ali vaqtida Kufaga voliylik qildi. Jamal voqeasida qatnashmadi. Ammo Siffiyn muhorabasidan keyin sulh uchun Hz. Alining vakillari bo’ldilar. Hz. Muoviya davrida vafot etdilar.
Abu Muso al Ash’ariy r.anhu Qur’oni Karimning to’la yod olganlardan edilar. Hz. Abu Bakr vaqtlarida Qur’oni Karimni to’plagan hay’atning a’zosi edi.
Islom taqvimini yozilarida ilk bor qo’llagan zot bu kishidir.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:34 | Message # 201 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Abu Zar G'iforiy r. anhu:
Ilk musulmon bo’lgan zotlardan. Ismlari Jundab ibni Junoda. Musulmon bo’lmasdan oldingi kunyalari Abu Mamla. Musulmon bo’lganlaridan keyin unga Rosulalloh s.a.v Abu Zar kunyasini berdilar. Laqablari Masihul Islomdir. Bani G’ifor qabilasidanlar. Tug’ilgan yillari noma’lum bo’lib hijriy 32 da Madina atrofidagi Rabaza deyilgan joyda vafot etganlar.
Qovmi orasida jasurligi bilan shuhrat qozongan, kuchi va quvvati bilan u yerlarda mashhur bo’lganlar. Faqat u bularning hammasidan hech bir lazzat olmas, insonlarning o’zlari qo’llari bilan yasab olgan butlariga sig’inishlariga hech chiday olmasdi. Nihoyat bir kun butun koinotning yaratuvchisi borligini anglab yetib insonlardan alohida hayot kechirishga kirishdi. 3 yil shunday davom etdi. Abu Zar G’iforiy hidoyatda odim odim ildamlab turgan bir paytda Janobi Xaq Rosul Akramga vahiy yubordi. Insonlar sekin asta musulmon bo’lishni boshlagan. Atrofda turli tuman gap ko’paygan bir payt. Kunlarning birida Makka tarafdan kelgan bir inson Abu Zarning La ilaha illalloh deyayotgani eshitib unga Makka tarafda ham bir inson chiqib Allohdan o’zga iloh yo’q ham U Allohnng elchisiligini e’tirof etmoqda dedi. …
Bu habarni eshitar eshitmas Abu Zar u zotning qaysi qabiladan ekanligini so’radi. Qurayshtan degan javobni olishi bilan ukasi Unaysni Makkaga jo’natdi. Unays Makkada Sarvari Koinot Rosul Akram s.a.v haqlarida ma’lumot olib keldi. Shundan keyin Abu Zar bir oz ozuqa olib Makkaga keldi. Makka borib hech kimga o’zi to’g’risida gapirmadi. Ka’baning oldiga kelib Rosul Akram s.a.v ni ko’rmoqlik uchun bir qulay fursat kelishini kutib o’tirdi. U vaqtlarda Rosulallohning qayerda ekanliklari begonalardan sir tutular edi. Shu bois Abu Zar hech qanday ma’lumot bila olmadi. Oqshmga yaqin Hz Ali Abu Zarni Ka’baning oldida ko’rib g’arib bir ahvolda ekanliklarini bilib o’z uylariga olib ketdilar. Abu Zar o’z sirini Hz. Aliga bildirmadi. Ertalab yana Makka ko’chalarini aylanib kechgacha Rosul Akram to’g’rilarida hech qanday ma’lumotga ega bo’lmadi. Oqshomga yaqin Hz Alini Abu Zarni ko’rib yana uylariga olib ketdilar.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:36 | Message # 202 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Uning bu yerlarda nima qilib yurganini so’radilar. Abu Zar : Agar menga to’g’ri ma’lumot berishlikka ont ichsangiz aytaman- dedi. Hz. Ali rost ma’lumot berishlikka va’da berdilar. Shundan keyin Abu Zar nima maqsadda kelganliklarini Hz. Aliga aytdilar. Hz Ali u zotni Koinotning Sarvari Xotamal Anibiyo bo’lgan Rosul Akram s.a.v ning oldilariga olib bordilar. Shu tariqa Islom ne’matidan bahramand bo’ldilar. Iymon keltirishlari bilan Ka’baga borib bor ovozlari bilan Allohdan o’zga iloh yo’q va Muhammad s.a.v uning elchisidir dedilar. Buni eshitgan mushriklari hamon u zotning ustilariga kelib rosa do’pposladilar. Ularni qo’lidan Hz. Abbos r.anhu qutqarib qoldilar. Hijratga qadar Abu Zar r.anhu Rosul Akram o’z qavmini Islomga da’vat qilishlikka buyurdilar.
Madinaga hijrat qilgan Abu Zar r.anhuni Payg’ambarimiz s.a.v yana o’z qabilasiga Islomni yoyishlik uchun jo’natdilar. Abu Zar r.anhu Handaq urushidan keyin Madinaga joylashtilar.shundan keyin Rosul Akramning yonlaridan ayrilmadi. Butun vaqtini ilm o’rganishlikka sarfladi. Hamma narsani Rosul Akramdan so’rar edi.
Tabuk urushiga ketilayotganda qo’shindan orqada qolgan Abu Zarni ko’rib Rosul Akram shunday dedilar: Alloh taolo yolg’iz yurgan va yolg’iz vafot etadigan va yolg’iz ko’miladigan Abu Zar’ni rahmat qilsin.
Abu Zar G’iforiy Hz. Usmon r.anhu zamonlarida Madina yaqinidagi Rabaza degan joyda vafot etdilar.
Abu Zar r.anhu ba’zi rivoyatlarga ko’ra Rosul Akramdan 281 hadis sharif rivoyat qilganliklari bildirilmoqda.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:41 | Message # 203 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Fotima binti Hattob.
Payg‘ambarimiz (s.a.v.) hali ochiq da’vatga chiqmagan paytlar edi. U zotga imon keltirish bilan musharraf bo‘lganlar soni endi o‘ntaga yetib qolgan. O‘sha imon bilan sharaflanganlarning biri Umar ibn Xattobning singlisi Fotima binti Xattob (r.a.) edi.
Fotima Sayd ibn Zayd (r.a.) bilan oila qurgan va ikkalalari ham turmushlarini imon nuri ila saodatlantirishgan edi. (Siz Sayd ibn Zaydni yaxshi taniysiz. U zot (r.a.) hayotlik davrida jannat bilan bashoratlangan o‘n sahobaning birlaridir.) Eru xotin birga-birga ibodat qilishar, Qur’on o‘qishar, o‘rganishar edi. Hazrati Fotima bilan eri Sayd Alloh va Rasuli (s.a.v.) yo‘liga fidoyi ekan, ayni paytda uning akasi Umar u paytda Payg‘ambarning beayov dushmani, o‘taketgan johil, qalbini jaholat zulmati qoplagan bir kimsa edi.
Butunlay iskanja va zulm ichida ham, musulmonlarning soni kun sayin ortib borayotganidan boshqa mushriklar qatori o‘sha biz suygan Umar ham ta’rifsiz qo‘rquv va hayratda qoldi. Makka ahli nima qilib bo‘lsa-da, musulmonlarning yo‘lini kesishni o‘ylardi. Nihoyat ular, Muhammadni (s.a.v.) o‘ldiramiz, degan bir to‘xtamga kelishdi. O‘zlaricha reja tuzishdi. Umar ham ularning ichida edi. Va bu qabohatli ishni shu Umar bo‘yniga oldi. Uning quvvatiga, qat’iyyatiga, jasoratiga ishonganlar, masala xal bo‘ldi, deya oldindan hukm chiqarib qo‘yishdi. Umar ibn Xattob darhol yo‘lga tushdi. Qo‘lida qilich. Ne ajabki, Alloh taolo unga yo‘lda qarindoshi Nuaym ibn Abdullohni ro‘baro‘ qildi...
Umarning niyatidan xabardor bo‘lgan Nuaym uni butunlay niyatidan qaytarolmasa-da, yo‘lini boshqa tarafga burib, muddatni uzaytirishning uddasidan chiqdi: singlisi Fotima va kuyovi Saidning musulmon bo‘lganini aytib, uni qattiq g‘azablantirdi.
Hazrati Habbobdan Kur’on o‘rganishayotgan er-xotin Umar kelganini bilib muallimlarini va Mushaf sahifalarini yashirishdi. So‘ng eshikni ochishdi. Lekin biroz oldin eshik ortidan eshitilgan Qur’on Umarning g‘azabini yangilab ulgurgan edi.
- Men sizlarning Muhammadning dinida ekaningizdan xabarim bor, - dedi va kuyovi Saidni kaltaklay ketdi. Fotima (r.a.) erini akasining qo‘lidan qutqarmoqchi bo‘lganida, g‘azabnok quvvatli musht uning ham yuziga tushdi va yorib yubordi. Ko‘ziga o‘lim ko‘rinib turgani holda Fotima Umarga bunday deb hayqirdi:
- Sen ayol kishini urishdan uyalmaysanmi? To‘g‘ri, biz musulmon bo‘ldik. Alloh va Rasuliga imon keltirdik. Biz ishonamizki, Allohdan boshqa iloh yo‘q, Muhammad uning elchisidir. Endi qo‘lingdan kelganini qil!
Fotimaning bu so‘zlari o‘ziga o‘lim hukmini chiqarish bilan barobar edi. Ammo Allohning irodasi va hikmatini ko‘ringki, bu qahramonlik Umarning ichiga talotum soldi. Qontalash, lekin jasorat balqib turgan yuz Umardek bag‘ritosh qotilning qalbini titratdi, uning tubdan o‘zgarishiga sabab bo‘ldi, qilmishiga pushaymon etdi, qalbini yumshatdi.
Oradan bir oz o‘tib, Umar shunday dedi:
- Boya sizlardan eshitganlarimni menga ham beringlar, bir ko‘ray.
Mushafga nisbatan hurmatda bo‘lishini talab qilgan holda Fotima (r.a.) javob berdi:
- Akaginam, sen Allohga sherik tutganing uchun nopoksan, holbuki, bu Kitobga faqat pokiza insonlargina qo‘l tekizadi. Tur, oldin tahorat ol!
Umar g‘usl qildi. Keyin unga Qur’ondan Toha surasining ba’zi oyatlari yozilgan sahifalarni berishdi. Umar ularni o‘qib, chuqur o‘yga toldi. Yuzida hidoyatning nurlari jilolana boshladi.
"Bu qandayin sharafli, qandayin lazzatli kalom! Bundan-da go‘zal, bundan-da shirin so‘z bo‘lishi mumkin emas!"
Umarning yumshaganini ko‘rib, Hazrati Habbob ham bekingan joyidan chiqdi.
Keyin to‘rtovi Payg‘ambarimizning (s.a.v.) huzuri muboraklariga borishdi. Umar kalimai shahodat keltirdi va... endi biz sevgan Umarga aylandi, saodatli hayotini boshladi.
Hazrati Fotimaning (r.a.) jasorati Hazrati Umar ibn Xattob (r.a.) kabi bir zotning islomiyat bilan sharaflanishiga sabab bo‘ldi. Zero, Umarning umri oxirigacha qilgan yaxshiliklari hech bir kamaymasdan Fotima binti Xattobning ham daftariga yoziqlikdir.
Fotima (r.a.) eri bilan birga Madinai Munavvaraga hijrat qildi. Umrining so‘ngiga qadar fazilatli yashadi. Akasining xalifa bo‘lganini, adolatli idora qilganini ko‘rish saodatiga muyassar bo‘ldi, Va uning davrida Alloh dargohi sari rixlat etdi.
Alloh barchalaridan rozi bo‘lsin! Omin.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:41 | Message # 204 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | ХАЗРАТИ МАЙМУНА БИНТИ ХОРИС
(Уммул-мўминин)
Маймунанинг, розийаллоху анхо, Исломни кабул килиши дин учун хам, мусулмонлар учун хам хайр ва баракот василаси бўлди. Чунки унинг мусулмон бўлиши узок йиллардан бери Исломга карши уруш эълон килган баъзи кишилардан жахолат пардасини кўтарди, кин ва кибр билан тўла калбларни тозалади.
Маймуна, розийалоху анхо, Набий, соллаллоху алайхи ва саллам, уйланган энг сўнгги аёлдир. Унинг Хазрати Пайгамбаримиз вафотларидан кейинги узун хаёти Расулуллохнинг, алайхиссалом, хотираларига хурмат ва такво билан яшашнинг гўзал намунаси бўлди.
Насаби
Мўминлар онаси Маймуна, розийаллоху анхо, Курайшнинг обрў-эътиборли кишиларидан бўлган Хорис ибн Хилолнинг кизидир. Унинг онаси Макканинг фазилат ва юксак насаби билан машхур аёлларидан бири Хинд бинти Авф, Холид ибн Валиднинг холасидир.
Маймунанинг Уммул Фазл ва Салма исмли опалари бор эди. Аббос ибн Абдулмутталиб, розийаллоху анху, Уммул Фазлга, шахидларнинг улуги Хамза ибн Абдулмутталиб, розийаллоху анху, Салмага уйланган эдилар. Бу акраболик ришталари жуда мустахкам эди.
Тугилиши
Маймуна Набийнинг, соллаллоху алайхи ва саллам, пайгамбар бўлишларидан олти йил аввал Маккада тугилди.
Исломият келганида хали яхши-ёмонни ажрата олмайдиган бир ёш кизча эди. Бутларга сигинган ота-она тарбиясини олиб, бузук эътикод ва урф-одатлар таъсирида ўсиб-улгайди. Аммо у пайгамбарлик, вахий хакида эшитар, тушунишга харакат килар эди.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:42 | Message # 205 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | * * *
Бўйи етгач, уни Макканинг кўзга кўринган йигитларидан Масъуд ибн Амрга узатишди. У Аббос ибн Абдулмутталибнинг завжаси бўлган опаси Умму Фазлнинг уйига тез-тез бориб турарди. Опасидан Ислом дини, мусулмон мухожирлар, Бадр ва Ухуд газотлари хакидаги хабарларни эшитар, бу вокеалар унинг калбига бошкача таъсир килар эди.
Хайбар газоти хакидаги ёлгон хабарни эшитган мушриклар жуда севиндилар. Аббос ибн Абдулмутталибга, розийаллоху анху, азият берувчи сўзлар айтиб, масхаралай бошладилар. Аммо орадан кўп вакт ўтмай, хакикий хабар етиб келди. Мусулмонлар жангда галаба козонган ва яхудийлар Хайбардан кувилган эдилар.
Аббос, розийаллоху анху, ўрнидан турди, энг чиройли кийимларини кийди. Худди байрамдагидек ясаниб, викор билан одамлар олдига чикди. Бу сафар у мушрикларга гапирди. Бир оз олдин ёлгон хабарни ёйган киши унинг сўзларини тасдиклагач, мушриклар жим бўлиб, пушаймонда колдилар.
Аббос мусулмонларнинг Хайбар жангида зафар козонганини айтаётганида Маймуна опаси Уммул Фазлнинг уйида эди. Бу хабардан унинг хам боши осмонга етди. Уйига кайтиб эри Масъуд ибн Амрни тушкун холатда кўрди. Масъуд завжасининг хурсандлигидан аччикланиб, у билан тортишиб колди ва охир-окибат, уни тарк этганини айтди. Маймуна хам ортик унинг олдида колмай, яна отасининг уйига кетди.
Ажралиш
Худайбийа сулхи тузилганига бир йил тўлди. Набий, соллаллоху алайхи ва саллам, мусулмонлар билан бирга умра ибодатини адо этиш учун Макка томон йўл олдилар. Шахарга якинлашгач, барча мусулмонларни тўхташга буюрдилар. Расулуллох, соллаллоху алайхи ва саллам, бу ерда жангдагидек бир усул кўллашни режалаштириб, мусулмонларни икки кисмга ажратдилар. Биринчи кисм Каъбани тавоф килиш учун Маккага кирадиган, иккинчи кисм эса, куролланган холатда Макка ташкарисида тайёр турадиган, бирор хавф тугилса, мушрикларга хужум киладиган бўлдилар.
Хаммага вазифалар аник бўлгач, яна йўлга чикишди. Нихоят узокдан бир йилдирки кўришга интизор бўлганлари, улар учун эшиклари ёпилган Макка кўринди. Уни кўрар-кўрмас хаммаёкни мусулмонларнинг «Лаббайк Аллохумма лаббайк...» деган овозлари тутиб кетди.
Мусулмонлар улугворлик ва хайбат билан Хазрати Пайгамбаримизнинг, соллаллоху алайхи ва саллам, атрофларини ўраб олган эдилар. Хамма жўр бўлиб такбир ва тахлил айтарди. Мусулмонларнинг овозларини эшитганлар тогларга караб югурдилар, дархол шахарни бўшатдилар. Чунки улар Мухаммад, соллаллоху алайхи ва саллам, ва асхобининг неча йиллар илгари коронги тунда Маккани тарк этган заиф кишилардек эмас, кувватли ва хайбатли кўринишда куппа-кундузи шахарга бемалол кириб келишларини тасаввур хам килолмас эдилар.
Маккада факат кекса эркаклар, бир неча аёллар колишди, хоlos.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 18:43 | Message # 206 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Маймунанинг таклифи
Маймуна мусулмон бўлган, аммо имонини яширин тутар эди. Расулуллох, соллаллоху алайхи ва саллам ва асхоби бир куёшдек Макка уфкларидан кўтарилгач, у жасоратланиб, Аллохга имон келтирганини хаммага билдирди.
Бу хайрли вокеадан сўнг, Маймуна Расулуллохга, соллаллоху алайхи ва саллам, завжа бўлиш истагида Аббос ибн Абдулмутталибни, розийаллоху анху, элчи килиб юборди.
Расулуллох, соллаллоху алайхи ва саллам, унинг истагини кабул этдилар ва унга махр сифатида 400 дирхам бердилар.
Худайбийа сулхида кўрсатилган уч кунлик мухлат битди. Курайшийлар Набийга, соллаллоху алайхи ва саллам, элчи юбориб: «Маккада колиш пайтинг тугади, энди чикиб кет», дедилар.
Расулуллох, соллаллоху алайхи ва саллам, кулимсирадилар ва: «Мени ўз холимга кўйинг. Ундан кўра бир тўй килиб, сиз учун таом хозирлатсам ва тўйимга сиз хам келсангиз бўлмайдими?” дейишди.
Набий, соллаллоху алайхи ва саллам, Маймунага уйланишлари сабабли Маккада колиш муддатини узайтиришни ва курайшийлар билан кайта битим тузишни мўлжаллаган эдилар.
Тўй учун дастурхон тузалди. Курайшнинг улуглари таклиф этилди. Аммо улар кабул этмадилар.
— Сенинг амалингга бизнинг эхтиёжимиз йўк. Тезрок чикиб кет, — дейишди.
Улар бу гапларни Расулуллохнинг, соллаллоху алайхи ва саллам, Маккада уч кундан ортик колишларидан кўркишларини яшириш учун айтишди. Зеро, Пайгамбаримизни, соллаллоху алайхи ва саллам, зиёрат этиш баъзи кишиларнинг акли ва рухига таъсир килгани кўрина бошлаган эди. Масалан, Маймуна хаммадан яшириб келган имонини мусулмонлар Маккага киришлари биланок очик эълон этди. Устига устак, Расулуллохга, соллаллоху алайхи ва саллам, завжа бўлди. Бу хол мушрикларни газаблантирган эди.
Набий, соллаллоху алайхи ва саллам, ушбу мажлисда Маймунага уйланганларини эълон килдилар. Аммо Худайбийа сулхига амал килиб, дархол Мадинага кайтиш тадоригини кўрдилар. Маккадан ўн мил узокликдаги Сараф деган жойга келганларида Маймуна, розийаллоху анхо, билан гўшангага кирдилар.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 13-Avg-2011, 06:42 | Message # 207 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: |
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Yakshanba, 14-Avg-2011, 01:42 | Message # 208 |
|
Yangilardan
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: |
|
| |
| |
| DURDON | Date: Yakshanba, 14-Avg-2011, 08:49 | Message # 209 |
 SUPER ADMINKA
Group: Admin yordamchisi
Messages: 10133
Status: | Abu Hurayra
ABU HURAYRA (602 - 679, Madina) - mashhur sahoba, roviy, faqihlardan. Asli ismi Abdurahmon ibn Sahr al-Davsiy Abdushams. Rasululloh tomonidan Abdurrahmon deb atalgan. Mushuklarni juda sevgan. Bir kun uning etagida bir mushuk bolasini ko‘rgan Rasuli Akram, "Abu Hurayra" - mushukning otasi deya lutf etgan va u ham bundan iftixor etib, ushbu laqab bilan shuhrat topgan.
Tijorat va boyligi yoxud ma'lum bir mashg‘uloti bo‘lmagani uchun ashobi Suffa sirasiga kiritilgan. U Doril-irfondan dars olgan va huzuri Rasulotdan bir lahza ham ayrilmagan. Ajoyib faqih bo‘lib, ifto (fatvo beruvchi) mavqeiga ko‘tarilgan.
Umar (ra) tomonidan Bahrayn voliyligiga tayinlangan. Usmon (ra) zamonida Makka qozisi va Muoviya davrida Madina voliysi bo‘lgan. Favqulodda quvvai-hofizaga ega bo‘lgan.
Abu Hurayra uch yil muttasil Nabiy (as)ning majlisidan ajralmagan va bu muddat mobaynida kuch-quvvatini Rasuli Akram(sav)ning so‘zlari va ishlarini egallash hamda qayd etishga baxsh etgan.
5374 hadis rivoyat etgan. Bulardan 335 tasida Imom Buxoriy va Imom Muslim hamfikrdirlar, 93 tasi faqat Buxoriyda, 189 tasi yolg‘iz Muslimda, qolgan 4757 tasi boshqa hadis kitoblarida keltirilgan.
|
| |
| |
| DURDON | Date: Yakshanba, 14-Avg-2011, 08:50 | Message # 210 |
SUPER ADMINKA
Group: Admin yordamchisi
Messages: 10133
Status: | Abu Hurayra r.anhu
Mashhur sahobiylardan birlari. Ashobi kirom ichida eng ko'p hadis rivoyat qilgan zot. Ismlari haqida turli rivoyatlar mavjud. Eng sahihrog'i Abdurrahmon ibni Sahr. Yamanning Davs qabilasidanlar. Kunyalari Abu Hurayra. Haybar yili iymon keltirganlar. 59 hijrida 78 yoshlarida vafot etganlar.
Hijratning 7 yili iymonga kelganlar. Bu Haybar g'azoti vaqtida ro'y bergan. Shundan keyin Abu Hurayra r.anhu Rosul Akramni hech ham tark qilmaganlar. Madinada qolib Ashobi Suffa ning a'zolaridan biri bo'lishgan. Juda faqir bo'lganlar. Masjidda qolib ibodat bilan mashg'ul bo'lganlar. Chunki u zotning tijorat va mol qayg'usi bilan mashg'ulliklari bo'lmagan.
Madinaga kelishliklarini o'zlari shunday anglatadilar: Rosulullloh s.a.v Haybardalik vaqtlarida Madinaga muhojir sifatida keldim. Bomdod namozini Rosululloh s.a.v Madinaga voliy qilib tayinlab ketgan kishilari Sibo' ibni Urfuta r.anhu imomliklarida o'qidim. Birinchi rak'atga Maryam surasini ikkinchi rak'atga Mutoffifun surasini o'qidi. Namozdan keyin Sibo'ning yoniga bordik. U bizlarga taom berdi."
Rosul Akramning yonlarida juda ko'p bo'lishliklari u zotga juda ko'p hadis eshitish va rivoyat qilish imkonini berdi. Rosul Akramning oldilariga kelganliklaridan keyin faqat U zoti bobarokotga hizmat qilishlik bilan mashg'ul bo'ldilar. Bilmaydigan hamma narsalarini Rosul Akramning o'zlaridan so'rab o'rgandilar. Rosul Akramga 4 yil hizmat qildilar. Bir zot Abdulloh ibni Umar r.anhumolardan so'radi: Abu Hurayra r.anhu Rosululloh s.a.v dan shunaqangi ko'p hadis rivoyat qiladi, shu to'g'rimi?
Ibni Umar shunday javob berdilar: Allohga qasamki, hech qaysisida shak va shupha yo'qdir. Chunki Abu Hurayra hamisha Rosul Akramdan savol so'rar va olgan javoblarini yodlar edi".
Yana bir marta Oishai Siddiqa r.anho onamizda so'radilar: Rosulloh s.a.v ning so'zlarini va hollarini sizmi yaxshi bilasiz yoki Abu Hurayra? Hz. Oisha shunday dedilar: Abu Hurayra biladi. Chunki men uy ishlari bilan band bo'lganimda u Rosulullohing yonlaridan ayrilmas edi.
Mulla Aliyul Qorining habar berishlaricha Abu Hurayra r.anhu jami 5364 ta hadis rivoyat qilganlar. U zotdan esan tahminan 500 ga yaqin kishi rivoyat qilgan. U zotdan hadis rivoyat qilganlardan biri Bashir ibni Nuhayqdir. U Abu Hurayradan eshitib yozganlarini to'plab keyin Abu Hurayraga o'qib berib izin olgandir.
Abu Hurayra r.anhu Rosululloh s.a.v ning vafotlaridan keyin eng sevgan ishi U Zoti bobarokotdan hadis rivoyat qilishlik bo'lgan. Hz. Abu Bakri Siddiq r.anhu davrlarida idora ishlari bilan mashg'ul bo'lmaganlar. Hz. Umar r.anhu davrlarida esa Bahraynga volilik qilganlar. Hz. Usmon r.anhu davrlarida Makkaga qozilik qildilar. Hz. Muoviya davrlarida Madina voliysi bo'ldilar. . Har Juma kuni namozdan oldin hadisi sharif darslarini berganlar.
Usmon an Nahai shunday buyuradi: Abu Hurayra r.anhuni yeti kun mehmon qildim. Kechalarini namoz o'qib Qur'on o'qishlik bilan o'tkazardi."
|
| |
| |
