|
Sahobalar hayoti
|
|
|
|
|
| Abdulloh | Date: Shanba, 12-Iyul-2008, 11:30 | Message # 61 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status:  | Shunga qaramasdan, Qurayshliklar umidlarini uzmadilar. Muhammad (sallallohu alayhi va sallam)ni topishlik uchun bo‘lgan xarakatlari susaymadi. Ular boshqa qabilalarga xam, Makka va Madina oralig‘ida yashovchi qavmlarga xam xabar berib, Muhammad (sallallohu alayhi va sallam)ni o‘liginimi yoki tiriginimi olib kelgan kishi uchun 100 ta tuya mukofat e’lon qilishdi. * * *
Suroqa ibn Molik Al-Majidii «Makka» yaqinidagi «Qudayd» degan joydagi yig‘inda ishtirok etdi, shu yig‘inda qurayshliklardan biri ishtirok etib, ularga Quraysh qavmi Muhammadni tirigigami yoki o‘ligigami 100 ta tuya mukofot tayin qilishganligini xabarini yetkazdi.
Suroqa 100 ta tuyani eshitib, o‘sha ondayoq qanday bo‘lsa xam qo‘lga kiritishlikni rejalab qo‘ydi. Lekin o‘zini qo‘lga olib, boshqalarni qo‘zg‘atmaslik uchun biron bir so‘z chiqarmadi.
Suroqa majlisdan chiqmasdanoq uning qavmidan bir kishi kelib aytdi-ki: “Allohga qasamki! Men xozir uch kishini Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) va uning ikki yo‘lovchisini ko‘rgandek bo‘ldim. Gumon qilamanki ular Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) va Abu Bakr va yo‘lboshchilaridir.
Suroqa dedi:
“Yo‘g‘-e ular yo‘qolgan tuyalarini izlab yurgan falonchining o‘g‘ilaridir?
“Bo‘lishi mumkin” - deb jim bo‘ldi xaligi kishi.
Qavmdan biron bir kishini shubxaga solmaslik uchun Suroqa majlisda ozgina o‘tirdi. Qavm boshqa so‘zga o‘tgandan keyin, sekingina bildirmasdan uylariga borib xizmatkorlariga otlarini boshqalarga bildirmasdan vodiyning o‘rtasiga bog‘lab qo‘yishlikni buyurdi. Keyin xizmatkorlariga qurol aslaxalarini tayorlab, orqa ko‘chadan xech kimga ko‘rsatmasdan olib borib otining yoniga qo‘yib qo‘yishlikni buyurdi. * * *
Qurollanib Suroqa otiga mingashib, otini choptirganicha Muxammmad (sallallohu alayhi va sallam)ni qidirib, quraysh qavmidan biron bir kishi undan oldin mukofotni olmasligi uchun shoshildi. * * *
Suroqa ibn Molik o‘z qavmi orasida zo‘r chavandoz edi, uning ustiga oti zotdor, bo‘yni uzun va baquvvat, uchqur otlardan edi. Suroqa shoir tabiyatli va so‘zga usta, yaxshi iz quvar va yo‘llarni yaxshi biladigan kishi edi.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 12-Iyul-2008, 11:31 | Message # 62 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Suroqa jon-jaxti bilan otni choptirib oldinga intildi, birdan oti qoqilib, Suroqa otdan yiqilib tushdi. Bu xoldan jaxli chikib:
«Nima bo‘ldi endi? Bu ot bilan sen uzoqqa borolmaysan.» - dedi.
Va yana o‘ziga kelib, otiga mingashdi va yana choptirib ketdi. Ko‘p o‘tmasdan yana qoqilib tushdi. Suroqaning jaxli oldingisidan xam qatiqroq chiqdi, lekin orqasiga qaytishlikni iloji yo‘q edi, yuzta tuyani yodiga olib yana yo‘lini davom ettirdi. Xali oti toyilgan joydan uzoq ketmasdanoq Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) va uni ikki yo‘ldoshini ko‘rib qoldi. Suroqa qo‘lini kamoniga cho‘zdi-yu, lekin qo‘li joyida qotdi.. .. Qarasaki oti joyida turganicha yerga kirib boryapti. Uning ustiga chang ko‘tarildi, ko‘zlari oldidagini ko‘rmay qoldi.. .. Suroqa otini qo‘zg‘atmoqchi bo‘ldi-yu, biroq otini qo‘zg‘atolmadi, go‘yo bir kishi uning otining oyoqlarini temir mixlar bilan qoqib qo‘ygandek. Ovozining boricha baqirib, Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) va uni yo‘lovchisiga qarab:
«Ey sizlar! Robbingizdan so‘ran-ki u meni otim oyoqlarini bo‘shatib yuborsin va men sizlarga so‘z beraman-ki, orqalaringizdan boshqa quvmayman».
Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam) duo qildilar va uni otlari oyoqlari bo‘shatib yuborildi. Suroqaning ochko‘zligi uni aldab qo‘ydi. Va yana u ularni orqasidan quvdi. Bu safar uni otining oyoqlari avvalgisidan ko‘ra yerga ko‘proq botib ketdi. . ... Suroqa yana yo‘lovchilarga qarab yordam so‘rab baqirdi:
“Men sizlarga bor yo‘q ozuqamni va qurol aslaxamni beraman. Bu safar Allohga qasam keltiramanki, ortimga qaytib ketaman.”
Paygambar (sallallohu alayhi va sallam) va ikki soxiblari Suroqaga deyishdi:
«Seni oziq-ovqat, qurollaring bizga kerak emas. Biz seni bizni ortimizdan ergashishlikni to‘xtatib ortinga qaytishligingni xoxlaymiz.. ..»
Keyin Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam) duo qilib, Suroqaning otini bo‘shatishligini so‘radilar.. .. Suroqaning oti bo‘shaldi. Ortiga qaytay deb turganida, Suroqaga Payg‘ambar (sallallohu alayhi va sallam) va ikki soxiblari:
«Sen biz bilan qolishlikni xoxlamaysanmi?» deb so‘rashdi.
Suroqa dedi:
“Allohga qasamki! Ey Muhammad (sallallohu alayhi va sallam), Siz olib kelgan din to‘g‘ri ekan, men bildim-ki, bir kun kelib Siz g‘alaba qilasiz, menga so‘z bering-ki, men sizning oldingizga borganimda xurmat bilan kutib olaman deb va menga xozir yozib biring..
Allohning Rasuli Abu Bakr (rodiyallohu anxu)ga yozib berishlikni buyurdilar, suyak bo‘laklariga yozib unga uzatdilar, ajralib ketayotganida Rasullulloh (sallallohu alayhi va sallam) Suroqaga qarab dedilar:
«Ey Suroqa! Kisroning bilak uzugini taqqaningda qanday bo‘larkin?»
Suroqo xayron bo‘lib so‘radi:
«Forslarning podshoxi Xusroy ibn Xurmizonni aytayabsizmi?”
- “Xa, Xusroy ibn Xurmizonni”..- dedilar.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 12-Iyul-2008, 11:33 | Message # 63 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Qaytayotganida yo‘lda, Suroqa Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam)ni qidirib yurgan odamlarni uchratdi, ularga qarab dedi: “Ortingizga qaytingiz men xar bir joyni sinchiklab chiqdim, ularni topa olmadim, sizlar meni yaxshi iz quvarligimga shubxalanmasangiz xam bo‘ladi.
Odamlar u kishni eshitib ortlariga qaytishdi. Suroqa o‘zining iymonini, Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) va ikki soxiblari bilan uchrashganligini ular «Madinaga» eson omon yetib olishguncha maxfiy tutdi. Keyin bo‘lgan voqeani ularga xammasini gapirib berdi. Abu Jaxil Suroqani Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam) bilan uchrashganligini eshitib, so‘ng Suroqani qoralay boshladi:
“Shunday imkoniyatni qo‘rqoqligidan qo‘ldan boy beribdi.
So‘roqa bu malomatlarga javob qildi:
“Ey Abu Xakam! Agar sen meni otimni oyoqlari botib qolganligini ko‘rganingda, Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) Allohni Rasuli ekanligiga, va xech kim unga qarshi tura olmasligiga senda biron bir gumon qolmasdi.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 12-Iyul-2008, 11:33 | Message # 64 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Yillar ketidan yillar o‘tdi ...
Qachonlardir Makkani noilojlikdan qoldirib qayg‘u bilan tark etgan Muhammad (sallallohu alayhi va sallam) bugun endi mardonavorlarcha g‘alaba qilgani, minglab o‘tkir qurollangan saxobalar bilan qaytardilar. ..
Vaqti-ki Quraysh kattalari yer yuzini to‘ldirib kelayotgan saxobalar bilan uchrashganliklarida, qo‘rqqanlaridan titrab so‘ray boshladilar.
“Endi bizlarni nima qilmoqchisizlar?”
Payg‘ambarlarga xos ulug‘ xislat bilan ularga:
“Boringlar sizlar ozoddirsizlar» ... dedilar.
Shundan keyin Suroqa ibn Molik yo‘lga otlanib, Rasullulloh (sallallohu alayhi va sallam) xuzurlariga o‘zini islomga oldin kirganligini oshkor qilishlik uchun va o‘n yil oldin yozdirib olgan bitiklarini xam o‘zi bilan olib keldi.
Suroqa (rodiyallohu anxu) aytadilar.. .:
«Rasululloh salloloxi alayhi va sallamni «Jiyron»da (Makka bilan Toif o‘rtasidagi joy) uchratdim». Borganimda men Ansorlar jamoasiga yo‘liqdim. Ular meni qurshab olib, nayzalarini ko‘ndalang tarafi bilan meni nuqtay boshladilar: “Ey bu yerdan ket, ket bu yerdan!” Men shunga qaramasdan ularning jamoasini kesib o‘tmoqchi bo‘lganimda Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam) tuya ustida o‘tirgan xolda kelib qoldilar. Men qo‘limdagi bitikni ko‘tarib, ovozim boricha “Ey Rasululloh (sallallohu alayhi va sallam)! Men Suroqa ibni Molik bo‘laman. Qo‘limdagi esa Siz bergan bitik... Allohning Rasuli: «Yaqinroq kel! Ey Suroqa .. . Bu kun vafolar va yaxshiliklar kunidir.»
Rasululloh salloloxi alayhi va sallam bilan ko‘rishganidan so‘ng Suroqa ibn Molik (rodiyallohu anxu) ular bilan bir necha oy birga bo‘ldilar xolos. Xatto Alloh o‘z Rasulining muborak jonini olgunga qadar. Suroqa qattiq qayg‘uga tushdi.. U bir yencha yil oldin yuzta tuya uchun o‘ldirmoqchi bo‘lgan kishisi bilsaki yer yuzining barcha tuyalari uning bir tirnog‘iga xam arzimas ekan.
Suroqa bir necha yillar oldin Allohning Rasuli tarafidan unga aytilgan so‘zni qaytarar: «Ey Suroqa Kisroning bilak uzugini taqqaningda qanday bo‘larkan-a?»
Va u kishining qalbida bir kun kelib, o‘sha bilak uzukni taqishligiga shubxa yo‘q edi.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 12-Iyul-2008, 11:34 | Message # 65 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Ko‘p o‘tmasdan Abu Bakr (rodiyallohu anxu) va undan so‘ng Umar ibn Xattob Al Farrux (rodiyallohu anxu)ning xalifalik davrlari boshlandi. Umar ibn Xattob (rodiyallohu anxu)ning xalifalik davrlarida musulmonlar ko‘p joylarni zabt etishdi va Fors mamlakatini xam fatx etishdi. Ular mustaxkam Qal’alar ostida jang qilib oxiri Forslar saltanatini boyligi bilan qo‘lga kiritishdi. Umar (rodiyallohu anxu)ning xalifalik yillari oxirgi kunlarida Madinaga Saad ibn Abu Vaqqos (rodiyallohu anxu) xursandlik bilan g‘alaba xabarini olib keldilar. Ular o‘zlari bilan musulmonlar g‘aznasining Allohning yo‘lida qo‘lga kiritilgan, besh qismiga teng keladigan g‘animatlarini topshirdilar.
Umar (rodiyallohu anxu) g‘animatlarga nazar solib, ular orasidagi bir qimmat baxo Kisroning taqinchoqlari va qimmat baxo ko‘zlar qadalgan tojisiga ko‘zlari tushdi. Ular orasida antiqa bilak uzuk xam bor edi. Qo‘llaridagi kaltak bilan ularni ustini yopib qo‘yib, so‘ng atrofga qarab:
“Jangchilar albatta yaxshi va xalol ishlashdi.”
Ular orasida Ali ibn Abu Tolib (rodiyallohu anxu) turib aytdilarki:
“Albatta Siz oliyjanob kishidursiz, agar qo‘l ostingizdagilarga oliyjanoblik qilmaganinggizda, ular xam oliyjanoblik qilmagan bo‘lur edilar, ey mo‘minlar amiri!”
Umar ibn Xattob (rodiyallohu anxu) Suroqa ibn Molik (rodiyallohu anxu)ni chaqirib, u kishiga Xusroning ko‘ylagini va shalvarini va oyoq kiyimlarini berib o‘zlari belbog‘ bilan Kisroning tojisini taqib qo‘ydilar. Bu xodisani musulmonlar Allohu akbar .. Allohu akbar .. deb olqishlashdi.
Umar (rodiyallohu anxu) Suroqa (rodiyallohu anxu)ga qarab dedilar:
“Madlaj qavmining bolasiga qarang. Vox, vox, Kisroni toji va bilakuzugini taqib olganini qarang.
Boshlarini osmonga qaratib Umar (rodiyallohu anxu) duo qildilar:
«Ey Alloh! Sen bu mollarni Rasululloh sallallohu alayhi va sallamga bermading, va mendan senga yaxshiroq bo‘lgan Abu Bakrga xam bermading... va o‘zingdan panox so‘raymanki meni karix (yomon) ko‘rmaginki menga shularni berganing uchun.
Umar xamma g‘animatlarni musulmonlarga taqsimlab bo‘lgunlaricha joylaridan jilmadilar.
Alloh xammalaridan rozi bo‘lsin.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 02-Avg-2008, 01:29 | Message # 66 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Cаъд ибн Аби Ваккос Арслонни чангалида тутган инсон. Умар ибн Хаттоб р.а.ни форс қўшинлари мусулмонларга қарши қилаётган кетма-кет хужумлари тўғрисидаги хабарлар безовта қила бошлади. Хусусан, Ироқ аҳли ўз зиммаларига олган мажбуриятларини бузуб, натижада тўрт мингдан ортиқ мусулмонлар ҳалок бўлган кўприк (Жиср) уруши хақидаги ҳабар Умар р.а.ни ниҳоятда ларзага солди. Умар р.а. форслар билан бўладиган ҳал қилувчи сўнгги жангда мусулмонлар қўшинига ўзи қўмондонлик қилишга қарор қилди. Аммо Мадина шаҳридан ҳали чиқишига ҳам улгурмай туриб, уни баъзи биродарлари қайтаришиб, бу муҳим иш учун бошқа бировни тайин қилишини таклиф этишди. Абдурраҳмон ибн Авф мана шу фикрнинг асосчиларидан эди. У Ислом бошидан кечираётган бу муҳим кунларда мўминлар амирининг ҳаётини хатарга қўйиш тўғри йўл эмаслигини барчага тушунтирди. Мўминлар амири Умар ибн Хаттоб мусулмонларни шўро (маслаҳат) учун тўплашга амр берди. Бу шўрога Умар р.а. Али ибн Абу Толибни ҳам чорлади. Барча мусулмонлар Абдурраҳмон ибн Авфнинг қўллаб-қувватлаган холда, Умар р.а.ни Мадинага қайтишига келишиб, унинг ўрнига мусулмонлар қўшнига бошқа одамни қўмондон қилишга қарор қилдилар. Умар р.а. бу фикрга қўшилиб улардан: “Ироққа қўмондон қилиб кимни жўнатишни таклиф этасизлар?” - деб сўради. Мусулмонлар бироз сукут сақлаб фикр қилдилар, сўнгра Абдурраҳмон ибн Авф бирдан : ”Мен топдим” - деб қичқириб юборди.
Умар р.а:
”Ким экан у ?” - деб сўради.
Абдурраҳмон: “Арслонни чангалидан тутган инсон”... Саъд ибн Молик Аз-Зухрий” - деди. Мусулмонлар бу фикрни қўллаб-қувватладилар. Мўминлар амири Саъд ибн Молик Аз-Зухрийни, яъни Саъд ибн аби Ваққосни ўз ҳузурига чорлаб, уни Ироққа амир ва қўшинга қўмондон қилиб жўнатди.
“Арслонни чангалида тутган инсон” ким ўзи?
Асҳоблар орасида ўтирган Пайғамбар АС.нинг хузурларига бориб, салом берган вақтда Росулуллоҳ САВ ҳазил қилиб асхобларига:
“Мана бу менинг тоғам . Қани биронтангиз менга ўз тоғасини кўрсатсинчи!”- деб айтадиган инсон ким ўзи ?
Албатта, у Саъд ибн аби Ваққос р.адир. Унинг бобоси Росулуллоҳ САВ оналари Оминанинг амакиси, Ухайб ибн Манноф эди. Саъд 17 ёшида Ислом динини қабул қилди. Ва у энг аввалги мусулмонлардан бўлиб, ўзи ҳақида шундай дейди:
“. . . ўша кунларда мен уч мусулмоннинг бири эдим”.
Яъни, у Ислом бағрига шошилиб иймон келтирган энг аввалги уч мусулмоннинг бири бўлган эди . Расулуллоҳ САВ яккаю-ёлғиз Аллоҳ Таъло ва ҳамда янги дин хақида сўзлай бошлаган кунларнинг аввалида ва ўзлари билан мусулмонлар учун Арқам ховлисидан панох топиб, аста секин инсонлар у кишига иймон келтирмасларидан илгари, Саъд ибн аби Ваққос мусулмон бўлиб улгурган эди.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 02-Avg-2008, 01:31 | Message # 67 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Тарих ва сийрат китобларининг таъкидлашича, Саъд ибн аби Ваққос Абу Бакр мусулмон бўлганидан кейин, хусусан унинг даъвати натижасида Исломни қабул қилганлардан биридир. Балки, у Абу Бакрнинг сўзидан қаноатланиб Исломни қабул қилган, Усмон ибн Аффон, Зубайр ибн Аввом, Абдураҳмон ибн Авф ва Талха ибн Убайдуллоҳлар билан бирга ўз Исломини эълон қилган бўлса ажаб эмас.
Саъд ибн аби Ваққос хар бир инсон мақтаниб, фахрланса арзигулик хусусиятларнинг кўпчилигидан насибадор эди. Аммо шунга қарамай, у фазилатларининг фақатгина иккитаси билан ниҳоятда фахрланар эди. Биринчиси, Саъд ибн аби Ваққос Аллоҳ йўлида биринчи бўлиб камон отган киши эди. Иккинчиси, Пайғамбар АС ота-оналарини у учун фидо қилишга тайёр бўлган ягона инсон бўлган эди.
Уҳуд куни Расулуллоҳ САВ унга: “Отгин эй Саъд. . . Ота-онам сенга фидо бўлсин” - деган эдилар.
Ҳа, албатта, у мана шу икки буюк фазилатини доим такрорлаб, бу неъматга эриштирган Аллоҳга шукроналар изҳор қилар эди. У: “Аллоҳга қасамки мен араблардан биринчи бўлиб Аллоҳ йўлида камондан ўқ узган кишиман” - дерди.
Али ибн Абу Толиб р.а. деди: “Расулуллоҳ САВ ўз ота-оналарини фидо қилишга тайёр бўлган Саъд ибн аби Ваққосдан ўзга кишини билмайман. Мен Уҳуд куни Расулуллоҳ САВнинг бундай деганларини эшитдим:
“Отгин эй Саъд. . . Ота-онам сенга фидо бўлсин”.
Саъд ибн аби Ваққос мусулмонларнинг ва арабларнинг энг жасур чавандозларидан бири ҳисобланарди. Унинг икки қуроли мавжуд бўлиб, биринчиси камонининг ўқи бўлса, иккинчиси дуоси эди. Қачонки жангда душманга қараб ўқ узса, ҳато қилмасди. Ва қачонки Аллоҳга дуо қилса, дуоси ижобат бўлар эди. Бундай хусусиятларга эга бўлишининг сабабини ўзи ва биродарлари Росулуллоҳ САВнинг унинг ҳаққига қилган дуолари билан боғлашарди. Кунларнинг бирида Росулуллоҳ САВ Саъддан кўзларини қувонтириб, у кишини ҳурсанд қиладиган нарсани кўриб, унинг хаққига мана бу дуони қилдилар:
“Аллоҳим унинг ўқларини тўғрилаб, дуосини ижобат қил.”
Шундай қилиб, у дўсти-биродарларининг орасида дуоси қилич каби ўткир инсон бўлиб танилди. У бирор бир кишининг хаққига унинг ишини Аллоҳга ҳавола этган ҳолда дуо қилмасин, магарам Аллоҳ дуосини ижобат қилар эди. Бу хусусида Омир ибн Саъд айтади.
“Саъд ибн аби Ваққос Али, Талҳа ва Зубайрни ҳақорат қилиб сўкаётган кишини кўриб қолди. Бас , ҳар қанча уни қайтармасин, у киши сўзидан тўхтамади. Шунда Саъд унга:
“Ундай бўлса сени дуои баъд қиламан “ - деди.
У киши: «Нима сен пайғамбармидинг менга таҳдид қилаяпсан?” - деди.
Саъд бориб таҳорат олиб икки ракаат намоз ўқиди , сўнгра қўлларини самога кўтариб:
“Аллоҳим, албатта, сен мана бу киши, ўзинг тарафингдан яхшилик ва ҳидоятга эришган инсонларни ҳақорат қилаётганини кўриб турибсан . Албатта, у киши бу зотларни хақорат қилиб, сени ғазаблантирди. Бас , унга ўзингнинг оят-ибратингни кўрсатгин” - деб дуо қилди.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 02-Avg-2008, 01:32 | Message # 68 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Озгина фурсат ўтмай туриб, бир ҳовлидан катта қутурган, баҳайбат туя чиқиб, инсонлар тўдасининг орасига кириб кетди. Ҳеч ким уни тўхтата олмади. У гўё бир нарсани излаётгандай эди. Сўнгра бояги кишига ташланиб, уни ерга қулатди. Кейин эса , оёқлари билан янчиб, ўша кишини ўлдирди.
Дуоси ижобат бўлиши каби бу манзарадан биз унинг руҳининг поклиги, иймонининг ростлиги ва ихлосининг чуқурлигини билиб оламиз. Саъд доим тақвосини фақатгина ҳалол луқма ейиш билан қувватлаб турар эди. Бас, у шубҳанинг бирор асари бўлган ҳар бир дирҳамдан ўзини қаттиқ тияр эди. Саъд ҳаётини яшаб, ҳатто мусулмонлар орасида энг бой-бадавлат инсонлардан бирига айланди. У вафот этганда, ортидан жуда катта бойлик қолдирган эди. Шу билан бирга камдан-кам ҳолатда мол-давлат бир вақтнинг ўзида ҳам кўп, ҳам ҳалол бўлишига қарамай, Аллоҳ Саъдга ҳам ҳалол, ҳам ниҳоятда кўп мол-дунё ато этган эди. Садақа қилиш бобида у барчага устоз бўлди. Аллоҳ йўлида инфоқ-эҳсон қилиш қобиляти ҳудди ҳалол ва пок мол давлат тўплаш қобиляти каби, кўпинча эса, ундан ҳам зиёда бўлар эди.
Бу воқеъа Ҳажжатул ваъдода бўлган эди. Саъд қаттиқ касал бўлиб қолди. Унинг ҳузурига Расулуллоҳ САВ зиёрат қилиш учун кирганларида, Саъд Жанобимиздан сўради:
“Йа Расулаллоҳ САВ мен бадавлат кишиман, биргина қизимдан ўзга меросхўрим йўқ , шунинг учун молимни учдан иккисини садақа қилайми?” Набий САВ:
”Йўқ “-дедилар.
Саъд: ”Ярмисиничи?” - деб сўради . .
Расулуллоҳ САВ: “Йўқ” - дедилар . .
Саъд: ”Учдан бириничи?” - деди.
Расулуллоҳ САВ: “Ҳа, майли, аслида учдан бири ҳам кўп. Албатта, сен ўз меросхўрларингни қашшоқ ва одамлардан тиланадиган ҳолда қолдиришингдан, уларни бой-бадавлат қилиб қолдиришинг афзалдир. Албатта Аллоҳнинг юзини истаб қилган садақотигнинг ҳар бирига ажр оласан. Ҳатто, ўз аёлингнинг оғзига солган луқмангга ҳам ажрланасан” –дедилар.
Саъд Аллоҳдан қўрқиб жуда кўп кўз ёш тўкар эди. Расулуллоҳ САВ уларга ваъз насиҳат қилган пайтларида, унинг кўзларидан шу қадар ёшлари тўкилиб йиғлар эдики, ҳатто кўкси жиққа ҳўл бўлиб кетар эди. Бир куни Жаноб Расулуллоҳ САВ асҳоблари билан ўтирган эдилар, бирдан кўзларини уфққа қаратиб бироз сукут сақлаб қолдилар. Сўнгра атрофдаги асҳобларига дедилар: “Ҳозир жаннат аҳлидан бўлган инсон сизнинг ҳузурингизга кириб келади”.
Асҳоблар бу сўзни эшитиб, барчалари кўзларини эшик томонга қаратган ҳолда, бу улкан улуш эгаси бўлган бахтли инсон ким эканлигини интизорлик билан кута бошладилар. Бироз фурсат ўтгач, уларнинг ҳузурига Саъд ибн Аби Ваққос р.а. кириб келди. Ҳатто, шу ҳолат уч кун қаторасига такрорланди. Шу ҳодисалардан кейин Абдуллоҳ ибн Амр ибн ал-Ос р.а. Саъд ибн Аби Ваққосга мақсадини билдирмай, уни Аллоҳга яқинлаштириб, бу улкан мукофотга эриштирган қандай амаллари борлигини билишлик учун, Саъддан уйида уч кун тунашга ижозат сўради. Қараса, барча мусулмонлар қилаётган ибодатдан сира ҳам ортиқ эмас экан. Сўнгра Абдуллоҳ Расулуллоҳ САВнинг башоратларини Саъдга айтиб, бу юксак мукофотга етиштирган қайси амали борлигини ундан сўради.
Саъд эса: “Барча инсонлар қилаётган ибодат ва амаллардан ортиқ ҳеч нарсам йўқ. Аммо, мен ҳеч қачон бирон бир мусулмонга нисбатан хасад ва адоват қилмайман” - деди.
Бу Абдурраҳмон ибн Авф васф қилганидек,” Арслонни чангалидан тутган инсон”дир.
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| Abdulloh | Date: Shanba, 02-Avg-2008, 01:33 | Message # 69 |
|
Yahshi tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 88
Status: | Бу зот буюк Қодисия куни учун Умар р.а.. уни танлаган инсон бўлади. Саъднинг юқоридаги барча гўзал фазилатлари Умар р.а. нинг кўз ўнгида намоён бўлиб, уни мусулмонлар ва Ислом рўбарў бўлган энг оғир ва муҳим вазифа учун ихтиёр этишига сабаб бўлди.
Албатта у, яъни Саъд, дуоси ижобат бўладиган зотдир. Агар Аллоҳдан нусрат сўраса, шубҳасиз Аллоҳ унга нусратни беради.
Албатта у, покиза тил ва пок қалб эгасидир.
Албатта у, Бадр, Уҳуд ва бошқа барча иштирок этган ғазотларнинг чавандозидир.
Унинг яна бошқа бир хусусияти бор эдики, Умар уни сира ҳам унитмаган ва унинг аҳамияти ва қийматидан ҳечам ғафлатда бўлмаган эди. Бу хусусият Саъднинг иймонини қатъийлигидан иборат эди. Саъд ибн Аби Ваққос иймон келтириб, Расулуллоҳ САВга эргашган кундан бошлаб, у билан онаси ўртасидаги бўлиб ўтган келишмовчиликлардан Умар р.а. хабардор эди. Саъднинг онаси ўғлини Исломдан қайтаришга бўлган урунишлари пучга чиққач, шундай чорага қўл урдики, уни эшитган барча инсонлар Саъднинг руҳи чекиниб, қатъийлиги кетиб , ўзи эса, яна бут-санамларга ибодат қилишга қайтади деб гумон қилиши мумкин эди. Унинг онаси токи Саъд қовмининг ва ота-бобосининг динига қайтмагунича таом ейиш ва сув ичишдан бош тортишини эълон қилди. Онаси шундай қатъийликда ўз ниятида давом этдики, ҳатто бунинг натижасида ҳалок бўлишга ҳам тайёр эди. Лекин шунга қарамай, Саъд бунга эътибор қилмаган холда, ўз иймонини ва динини ҳеч нарса эвазига, ҳатто ўша нарса онасининг ҳаёти бўлса ҳам, сотмаслигини билдирди. Қачонки, онасининг ҳоли оғирлашгач, Саъднинг қариндошлари уни онаси билан видолашишига чорлаб, шояд қалби юмшаб, онасининг райини қабул этса, деб умид қилишди.
Саъд етиб келди ва тошни ҳам эритиб юборадиган манзарани кўрди. Аммо унинг Аллоҳ ва росулига бўлган иймони ҳар қандай тошдан ҳам махкамроқ , ва ҳар қандай пўлатдан пишиқроқ эди. Онасига яқинроқ келиб деди:
“Биласизми, эй онажон, агар сизнинг юзта жонингиз бўлиб, барчаси бирма-бир чиқиб кетаётган бўлса ҳам, мен мана бу динимни хеч нарса эвазига тарк этмайман... бас, ҳоҳласангиз таомланинг, ҳоҳламасангиз таомлангманг!!!” Она ўз ниятидан қайтиб, яна таомлана бошлади. Шудан сўнг Саъднинг бу тутган йўлини мақтаб ва қувватлаб Аллоҳ Таоло қуйидаги оятни нозил қилди. 14.Биз инсонга ота-онасини(рози қилишни) амр этдик. Онаси уни заифлик устига заифлик билан (қорнида) кўтариб юрди. Уни (кўкракдан) ажратиш (муддати) икки йилда ( битар).(Биз инсонга буюрдикки), “Сен менга ва ота-онангга шукр қилгин! Қайтишлик менинг ҳузуримгадир!”
15.Агар улар(яъни ота-онанг)сени ўзинг билмаган нарсаларни Менга шерик қилишга зўрласалар, у ҳолда уларга итоат этма! Уларга (гарчи кофир бўлсалар-да,) дунёда яхши муомалада бўлгин ва ўзинг Менга тавба қилган кишиларнинг йўлига эргашгин! Сўнгра (яъни, қиёмат кунида) қайтишлик Менинг ҳузуримгадир, бас, сизларга қилиб ўтган амалларингизнинг хабарини берурман”. Унинг “Арслонни чангалидан тутган инсон” эканлиги ҳақ эмас эканми?
Демак, мўминлар амири юз мингдан зиёд тиш-тирноқларигача қурролланган форс қўшинига зарба бериш учун Қодисия жангининг байроғини Cаъд ибн Аби Ваққоснинг қўлига топширди. Ўша пайтда форслар ер юзидаги энг дахшатли ва кучли қурол-яроғларга эга бўлиб, қўшинларини эса уруш илмини энг яхши билувчи ва энг айёр киши бошқарарди.
(davomi bor)
Ҳамду сано бутун оламлар ҳожаси Аллоҳ учундир.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:02 | Message # 70 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: |
SODIQ SAHOBALAR QISSASI Rabbim, men Rasuling Muhammad sollallohu alayhi vasallamning sahobalarini chin va chuqur muhabbat bilan sevdim. Qiyonat kuni meni ularning birontasi bilan hamroh et. Chunki, O’zingga ayon, emn ularga faqat sen tufayli muhabbat qo’ydim. Doktor ABDURAHMON RA’FAT al-BOSHO Arabchadan Doniyor ANORBOEV tarjimasi Payg’ambarimiz Muhammad sollalohu alayhi vasallamning iltifotlariga sazovor bo’lgan sodiq sahobalarning hayot va faoliyatlari, ularning islomni yoyishdagi barakali sa’y-harakatlari, fidoyiliklari butun musulmon olamida mashhuru dostondir. Ular haqidagi rivoyatlarni o’qish bizga ham nasib etgani uchun Alloh taologa beadad shukrlar bo’lsin. “O’ZBEKISTON” nashriyoti, 1997
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:02 | Message # 71 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | UMAYR ibn SA’D (1) Umayr ibn Sa’d — tekgi yo’q inson.
Umar ibp Xattob Umayr ibn Sa’d al-Ansoriy yetimlik va muhtojlikning achchiq sharobini go’daklik chog’idayoq totib ko’rdi. Vafot etgan Sa’dning orqasida na qo’lga ilingudek mol, na farzandiga qayishadigan aka-uka, qarindosh-ypyg’ qoldi. Ko’p o’tmay onasi Julos ibn Suvayd ismli Avs qabilasining zodagonlaridan biriga erga tegdi va Umayr bilan birga yangi uyga ko’chib o’tdi.
Julos Umayrni quchoq ochib kutib oldi. Erkalab peshonasini silar, suyub bag’riga bosar, qo’lidan kelgancha yetimligini bildirmaslikka harakat qilardi. Ko’p mehribonchiliklar natijasida Umayr ham otasining o’gay ekanini go’yoki unutganday bo’ldi. Ularning inoqligini ko’rgan kishi chin ota-bola deb o’ylardi.
Umayrning yoshiga yosh qo’shilgani sari Julosning qalbidagi muhabbatga muhabbat qo’shilardi. O’z farzandiday bo’lib qolgan yigitchaning har bir xatti-harakatida zohir bo’layotgan ziyraklik va olijanoblik alomatlaridan, yurish-turishida yaqqol ko’zga tashlanib turgan benazir axloq-odobi, havas qilgudek rostgo’yligidan Julosning boshi osmonga yetardi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:03 | Message # 72 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr yoshi unga yetar-yetmas islomga kirdi, Uning shirk iflosligi bilan bulg’anib ulgurmagan qalbida iymon chuqur o’rnashdi. Unumdor joyga tushgan islom urug’i tez muddatdayoq unib chiqib, gurkirab o’sa boshladi. Hali kichkinagina bolakay bo’lishiga qaramasdan har kuni besh vaqt namozni masjidda, Rasululloh sallollohu alayhi vasallamning orqalarida turib ado qilardi. U goh Julos bilan, goh yolg’iz o’zi masjidga qatnar, buni ko’rgan onasining qalbida cheksiz quvonch uygonardi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:03 | Message # 73 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr ibn Sa’dning hayoti shu yo’sinda — zorlik-muhtojlikdan yiroq, qorni to’q, ust-boshi but, tinchlik va osoyishtalikda kechardi. Xotirjamlik kunlari to Alloh taolo uni og’ir sinovga duchor etib, hatto katta odamlarni ham dovdiratib qo’yadigan qiyin imtihon bilan sinab ko’rguncha davom etdi.
Hijratning to’qqizinchi yilida Rasululloh sallollohu alayhi vasallam Rumga qarshi Tabuk g’azotiga (Tabuk — Shom chegarasida joylashgan o’lka) chiqajaklarini e’lon qildilar va musulmonlarga hozirlik ko’rishni buyurdilar.
Odatda Rasululloh sallollohu alayhi vasallam g’azotga chiqishni iroda qilsalar, qayoqqa Yurishlarini oshkor etmasdilar. Dushmanlarni g’aflatda qoldirish uchun o’zlarini go’yoki boshqa tarafga ketayotganday ko’rsatardilar. Magar Tabuk g’azotida maqsadni ochiq bayon qildilar. Negaki, masofa olis va mashaqqatli, raqib kuchli va ayyor edi. Jihodga tayyorgarlik ko’rishda esa, albatta, bu jihatlarni hisobga olmay bo’lmasdi. Jazirama yoz fasli, quyoshning harorati yondiraman der, mevalar hil-hil pishgandi. Kishilarning tabiatida yalqovlikka o’xshash tuyg’u uyg’onib, soya-salqin joylarda dam olishga mayl kuchaygandi. Lekin bunga qaramay musulmonlar payg’ambarlarining chaqirig’iga "labbay", deb javob berdilar va barchalari bulajak jangga hozirlik ko’rishga kirishdilar.
Ammo bir guruh munofiqlar osoyishtaliklari buzulganidan norozilanib to’ng’illashar, Rasululloh sallollohu alayhi vasallamni berahmlikda ayblashib, jon-jahdlari bilan odamlarni bu yurishdan qaytarishga intilishardi, O’zlarining xos majlislarida kofirliklarini aniq-ravshan ko’rsatib beradigan mazmunda suhbatlar qurishardi.
G’azotga tayyorgarlik ko’rish qizg’in avj olgan kunlarning birida Umayr ibn Sa’d masjiddan uyiga hayajonlanib qaytdi. Xozirgina guvohi bo’lgan musulmonlarning fidoyiliklari, Alloh, uchun hech narsani ayamasliklari uni qattiq to’lqinlantirib yuborgandi.
Muhojir va ansoriy ayollar bezak va taqinchoqlarini keltirib Rasululloh sallollohu alayhi vasallamga berishganini Umayr o’z ko’zi bilan ko’rib, bu zeb-ziynatlarni sotib, pulini Alloh uchun jangga ketayotgan qo’shin ehtiyojlariga sarflashni so’rashganini quloqlari bilan eshitdi.
Usmon ibn Affon bir qopda ming dinor tillo keltirganini, Abdurahmon ibn Avf ikki yuz uqiya (I uqiya = 37,44 gramm) oltin ko’tarib kelib, Payg’ambar alayhissalomning oyoqlari ostiga to’kkanining guvohi bo’ldi. Hammadan ham, ko’rpasini sotib, puliga Allohning yulida jang qilish uchun qilich xarid qilmoqchi bo’lgan kishining olijanobligi uni larzaga soldi.
Umayr, bir tarafdan, bu voqealarni eslaganda, qalbi zavq-shavqqa to’lsa, ikkinchi tarafdan, imkoni bo’laturib, Rasululloh sallollohu alayhi vasallam bilan birga g’azotga chiqish uchun tayyorgarlik ko’rishni paysalga solayotgan Julosdan taajjublanardi.
Umayr go’yo Julosning hamiyatini qo’zg’ab, g’ayratini keltirmoqchi bo’lganday o’zi eshitgan va ko’rgan voqealarni unga gapirib bera boshladi. Ayniqsa, Rasululloh sallollohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib, Alloh yo’lida jihod qilishga ketayotgan g’oziylar safiga qabul etishni o’tinib so’ragan bir necha nafar musulmonlar to’g’risida to’lib-toshib so’zlab berdi. Payg’ambar alayhissalom beradigan ot-ulovlari yo’qligidan ularni qaytarib yubordilar. Ular eng suygan amallari — Alloh uchun jihod qilishlikdan, kim biladi, balki shu bilan birga shahidlik martabasiga erishish imkonkyatidan mahrum bo’layotganlaridan mahzun kayfiyatda, ko’zlari jiqqa yoshga to’lib qaytib ketishdi.
Ammo Julos bu gapni eshitar-eshitmas shundoq javob qildiki, Umayr quloqlariga ishonmay, hushi boshidan uchayozdi. Chunki o’gay ota jahl bilan: "Agar Muhammad payg’ambarlik da’vosida haq bo’lsa, biz eshakdan ham battar ekanmiz", degandi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:04 | Message # 74 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr dahshat ichra lol bo’lib qoldi. U Julosday aqlli, ko’pni ko’rgan odamning og'zidan bunday gapning chiqishini xayoliga ham keltirmagandi. Eng dahshatli jihati shunda ediki, bu gap aytuvchisini filhol iymondan chiqarib, uning uchun kufr darvozasini lang ochib qo’yardi.
Xuddi zamonaviy hisoblash mashinalari berilgan masalaning turli echimlarini ko’rsatib berganiday, yigitcha Umayr ibn Sa’dning miyasida bir-biriga qarama-qarshi fikrlar g’ujg’on uynay boshladi:
— Agar Julos aytgan gapni maxfiy saqlab, uning aybini berkitsa, Alloh va rasuliga xiyonat qilgan, shundoq ham munofiqlar tarafidan pinhoniy hujumlarga duchor etilayotgan islomga zarar yetkazgan bo’ladi.
O’tgan voqeani oshkor qilishda esa yetimlik chog’ida boshini silagan, yo’qsillik g’amidan qutqargan, vafot etgan otasi o’rnida otalik qilgan kishiga go’yoki oq bo’lishday, yaxshiligiga yomonlik bilan javob qaytarishday ma’no bor edi.
Bir-biriga mutlaq zid bo’lgan ikki yo’ldan birini tanlash kerak. Umayr ko’p o’ylanmadi...
U Julosga yuzlanib:
— Ey, Julos, xudo haqqi, Yer yuzida men uchun Muhammad ibn Abdullohdan keyin sizdan ko’ra suyukliroq inson yo’q edi. Siz men uchun eng afzal, ko’p yaxshiliklar ko’rgizgan kishisiz. Hozirgi gapingizni fosh etsam, sizni sharmanda qilgan bo’laman. Agar ichimga yutib ketsam, omonatga xiyonat qilib, jonimniyu dinimni halokatga yo’liqtirgan bo’laman. Men Rasululloh sallollohu alayhi vasallamning oldilariga borib, barcha gaplarni bitta qo’ymay yetkazishga qaror qildim. Qadamingizni o’ylab bosing,—dedi
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:04 | Message # 75 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr ibn Sa’d masjidga borib, Payg’ambar alayhissalomga Julos ibn Suvayddan eshitgan gaplarini oqizmay-tomizmay aytib berdi.
Rasululloh sallollohu alayhi vasallam uni o’z huzurlarida qoldirib, ashoblarlidan birini Julosni chaqirib kelish uchun yubordilar. Ko’p o’tmay Julos keldi. Rasululloh sallollohu alayhi vasallamga salom berib, ro’paralariga o’tirdi.
- Umayr ibn Sa’d bizga yetkazgan gaplirni qanday tushunish kerak?
Shunday deb Payg’ambar alayhissalom o’rtadagi gaplarni zikr qildilar. - U yolgon aytibdi, yo Rasululloh. Mening og’zimdan bu gaplarning birontasi ham chiqqani yo’q, - dedi pinak buzmay Julos.
Atrofda to’planib turgan sahobalar xusumatlashuvchlarning qay birlari rost, qaysilari yolg’op so’zlayotganini bilib olishni istaganday, nazarlarini goh unisiga, goh bunisiga ko’chirardilar. Pichir-pichir avjiga chiqdi. Qalbida munofiqlik marazi bo’lgan kishilardan biri baland ovoz bilan:
- Bu bola oqpadar ekan. Tuzini yeb, tuzlig’iga tupirish deb shuni aytadilarda, - dedi.
Boshqalar inkor qilishdi:
- Yo’q, bu bola Allohning toatida o’sgan. Yuzidanoq to’g’ri so’zlayotgani ko’rinib turibdi.
Rasululloh sallollohu alayhi vasallam Umayrga boqdilar. Uning yonoqlari qip-qizarib ketgan, ko’zlaridan shashqator yosh oqar, yelkalari silkinib-silkinib, tinmay "Robbim, rasulingga mening haqligimni anglat… Robbim, rasulingga mening haqligimni anglat...", deb pichirlardi.
Bir ikkita munofiqning qo’ltig’iga suv purkashidan ruhlangan Julos:
- Yo Rasululloh bu bola menga tuhmat qilyapti. Keling, har kim haqligini isbotlash uchun qasam ichsin. Men Allohning nomi bilan qasam ichamanki, Umayr sizga yetkazgan gaplarning birontasini ham aytganim yo’q,— dedi.
Odamlar bab-baravar nigohlarini Umayr ibn Sa’dga ko’chirdilar, lekin hali u og’zini ochib ulgurmasidan Rasululloh sallollohu alayhi vasallam vahiy qabul qiladigan paytdagi holatlariga tushib qoldilar. Hamma nafasini ichiga yutib, tek qotdi. Atrofga pashsha uchsa bilinadigan jimlik cho’kdi.
Shunda Julosni xavotir bosib, ko’zlari ola-kula bo’lib ketdi. Umayrning ko’zlarida esa, aksincha, quvonch uchqunlari porlay boshladi.
Payg’ambar alayhissalom o’zlariga kelgach, yangi nozil bo’lgan, "Allohning nomi bilan aytmaganliklariga qasam ichadilar, holbuki kufr kalimasini aniq aytdilar va islomga kirganlaridan so’ng kofir bo’ldilar", deb boshlanadigan oyatni to "Agar tavba qilsalar, o’zlariga yaxshi bo’lur. Agar yuz o’girsalar, Alloh ularni alamli azob bilan azoblar", degan joyigacha o’qidilar.
Julos hozirgina yangragan oyatlarning nechog’lik haqqoniyligidan titrab-qaqshab ketdi. Avvaliga qo’rquvdan tili kalimaga kelmay qoldi. So’ng Rasululloh sallollohu alayhi vasallamga yuzlanib:
— Men tavba qilaman, yo Rasululloh, tavba qilaman. Yolg’onchi menman, Umayr rost aytgan edi. Allohga duo qiling, tavbamni qabul qilsin, yo Rasululloh, qurboningiz bo’lay,—deb yolvorishga tushdi.
Rasululloh sallollohu alayhi vasallam quvonch ko’z yoshlari iymon nuri ila yo’g’rilgan yuzini yuvayotgan Umayr ibn Sa’dning quloqlarini muborak qo’llari bilan tutdilar va erkalatib cho’zgan bo’ldilar-da:
— Quloqlaring seni uyaltirib qo’ymadi, bolakay. Buni robbing tasdiqladi,—deb qo’ydilar.
Shu voqeadan keyin Julos islomga uzil-kesil kirdi. Sahobalar uni keyinchalyk ham Umayrga ko’p yaxshiliklar qilganini eslashadi. Qachonki Umayrning nomi tilga olinsa, kamoli minnatdorlik ila "Alloh unga mening nomimdan mukofot bersin. U meni kufr iskanjasidan qutqarib, do’zax olovida jizg’anak bo’lishimdan saqlab qoldi", deb yod etardi.
Bu voqea — sahobiy Umayr ibn Sa’dning umri mobaynidagi eng yorqin lavha emas, balki uning hayoti bundan ko’ra yorqinroq va ajoyibroq hodisalar bilan to’lib-toshgan
Hozir esa sizlar bilan to Umayr ibn Sa’dni yigitlik davrida ko’rguncha xayrlashamiz.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:20 | Message # 76 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | UMAYR ibn SA’D (2) Qaniydi, musulmonlar xizmatini
qilishda Umayr ibn Sa’dday
suyangan tog’larim bo’lsa.
Umar ibn Xattob Hozirgina siz sahoba Umayr ibn Sa’dning bolalik hayotidan bir lavha bilan tanishdingiz. Kеling, endi uning ulg’aygan davridagi ayrim hodisalarga nazar tashlaylik. Shunda kеyingi voqеalar ulug’vorligi avvalgisidan aslo kam emasligiga o’zingiz guvoh bo’lasiz. Ximsliklar tеpalarida turgan rahbarlar bilan chiqisholmas, hech biriga do’stona munosabatda bo’lishmasdi. (Xims— Damashq va Halabning o’rtasida joylashgan Suriya shaharlaridan biri. U yerda Xolid ibn Validnnng qabri bor.) Har bir navbatdagi voliyning aybini topib, yoniga ancha gunohlarni tirkab, musulmonlar halifasiga arz-dod etishar va uni mansabidan bo’shatib, o’rniga boshqasini tayinlashni talab qilishardi.
Voliylarning paydar-pay almashinuviga chеk qo’yish uchun xalifa Umar Ximsga u yer aholisi sira aybini topa olmaydigan bеkamu ko’st kishini yubormoqchi bo’ldi. Qo’l ostidagi yaqin yordamchilarining har birini bu vazifada tasavvur qilib ko’rib, uzoq o’ylaganidan so’ng barcha nomzodlar orasidan Umayr ibn Sa’dni ixtiyor etdi.
Umayr bu paytda Shomda mujohidlar qo’shiniga bosh bo’lib, Alloh yo’lida qon to’kib yurardi. Uning muzaffar ko’shini esa kеtma-kеt shaharlarni fath etar, mustahkam qal’alarni qo’lga olib, u yеr ahlini islomga kiritar va qadami yetgan har bir joyda Allohning nomi ulug’lanishi uchun masjidlar barpo qilardi. Islom uchun qanchalik barakali xizmat qilayotganiga qaramasdan xazrati Umar Umayrni huzuriga chorlab oldi va uni Ximsga voliy qilib saylab, darhol vazifasiga kirishishni buyurdi. Umayr yangi mansabni noiloj, yoqtirmasdan qabul qildi, nеgaki uning uchun eng ulug’ martaba Alloh yo’lidagi jangchi maqomi edi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:20 | Message # 77 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayrning Ximsda qilgan birinchi ishi odamlarni jamoat namoziga chorlash bo’ldi. Avval Allohga hamdu sano, Muhammad payg’ambarga salovatlar aytib, dеdi:
— Ey odamlar! Islom mеtin eshikli mustahkam qal’adir. Islomning quvvati adolat va haqiqat bilandir. Agar-chi bu istеhkomning eshigi sindirilib, dеvorlari qulatilsa, din shiorlari oyog’osti qilingan bo’ladi. Islomning shon-shavkati sultonning kattiqqo’lligiga bog’liq. Sultonning kattiqqo’lligi esa qamchisidan qon tomishi bilan emas, balki haq yo’l uzra adolat-la yurish bilandir.
Shunday dеb yangi voliy qisqagina xutbasida bayon qilgan dasturini amalga oshirishga kirishdi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:21 | Message # 78 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Oradan bir yil o’tdi. By vaqt ichida Umayr ibn Sa’d amirul mo’mininga na bir maktub yozdi, na musulmonlarning baytul-moliga to’plangan xirojdan nasiba jo’natdi. Hazrati Umarning qalbida turli gumonlar o’rmalay boshladi, chunki u voliylarni qarshisida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan boshqa hеch kim ma’sum bo’lmagan dunyo fitnasiga aldanib qolishidan qattiq cho’chidi.
Xalifa kotibiga buyurdi:
- Umayr ibn Sa’dga noma yo’lla: Ximsning voliyligini o’rinbosariga topshirib, zudlik bilan huzurimga kеlsin. O’zi bilan to’plangan xirojni ham kеltirsin.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:21 | Message # 79 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr ibr Sa’d farmonni o’qish bilan ozgina taom, birgina laganu bitta obdastadan iborat bor-yo’q ko’ch-ko’ronini tugunga tugdi va nayzasining uchiga ilib, Xims viloyatini Allohga topshirgancha, yayov Madina sari ravona bo’ldi.
U manzilga yetib kеlganida rang-ro’yi qorayyab, eti ustixoniga yopishgan, sochlari o’sib, ko’zlari kirtayib qolgan edi. Uni bu holatda ko’rgan hazrati Umar dahshat ichra so’radi:
- Sеnga nima bo’ldi, ey Umayr?
- Hech narsa bo’lgani yo’q. Xudoga shukr, to’rt mucham but, sog’-salomatman. Bu o’tkinchi dunyoda chorig’imni sudrab, kunimni ko’rib yuribman,—dеdi Umayr.
Javobdan sal ko’ngli taskin topgan xalifa:
- O’jing bilan nimalar olib kеlding?— dеb so’radi. (U hamon Umayrni baytul-mol uchun xirojning bir qismini kеltirgan dеb gumon qilardi.
Umayr javob bеrdi:
- Kеltirgan narsalarimning hammasi manavi tugunimda: ovqatlanganimda, kiyim-kеchagimni yuvganimda va tahorat qilganimda ishlatadigan idishlarimni olib kеldim. Bor bud-shudim mana shu. Qolavеrsa, bundan ortiq narsani kimga kеragi bor? Tug’ri emasmi, ey amirul mo’minin?
Taajjublangan Umar ibn Xattob sobiq Xims amirining savolini javobsiz qoldirdi.
- Nima, sеn Ximsdan Madinagacha yayov kеldingmi?
- Ha, xuddi shunday.
- Baytul-mol uchun kеltirgan narsalaring qani?
- Mеn baytul-molga hеch narsa olib kеlmadim.
- Nеga?
- Endi voliy bo’lib tayinlangan kunlarimda Ximsning oqsoqollarini to’plab, ularga xiroj yig’ish ishlarini topshirdim. Jamlangan mollarni har doim oxirgi misqoligacha bamaslahat muhtoj musulmonlarga, kеrak o’rinlarga sarflab turdim.
Hajrati Umar kotibiga buyurdi:
- Hoziroq Umayrni Ximsga qayta voliy etib tayinlash to’g’risida farmon yoz.
- Hayhot, - dеdi Umayr. - Endi qutildim dеganda… Mеn bundam buyon sizga ham, sizdan boshqa bironta odamga ham xizmat qilmayman, ey amirul mo’minin. Yaxshisi, mеnga Madinaning chеtidagi qishloqlarning birida tinchgina yashashimga izojat bеring.
Umar noiloj ko’ndi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:22 | Message # 80 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Umayr Madinani tark etganidan so’ng ko’p o’tmay hazrati Umar uning holidan xabar olish uchun o’zining ishonchli kishilaridan biri Horisni chaqirdi.
- Sеn Umayr ibn Sa’dning uyiga bor. O’zingni oddiy mеhmonday tut. Agar yaxshi yashayotgan bo’lsa, hеch nima bilmaganday qaytib kеl. Mabodo hoyoti og’irroq bo’lsa, mana bu dinorlarni bеrib qo’y,— dеb unga yuz dinor tugilgan hamyonni tutqazdi.
Horis Umayrning qishlog’iga yetib kеlgach, so’rab-surishtirib uning uyini topdi. Ruxsat so’rab kirarkan "Assalomu alaykum va raxumatulloh", dеdi.
- Vaalaykum assalom va rahmatullohi va barokatuh, - alik oldi- mеjbon.
- Xush kеlibsiz, qеrlardan so’raymiz?
- Madinadan-kеlyapman.
- Musulmonlarning ahvollari qalay?
- Xudoga shukr, yaxshi.
- Amirul mo’minin qalay?
- Sog’-salomat yuribdi.
- Jinoyatchi, gunogkorlarning surobini to’g’rilab turgandir?
- Ha, tunov kuni o’g’lini gunohi uchun savalatdi.
Umayr qo’lini duoga ochdi:
- Robbim, Umarni O’zing qo’lla, mеn uni sеni nihoyatda yaxshi ko’ruvchilardan dеb bidaman.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:22 | Message # 81 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Horis Umayrning uyida uch kun turdi. Mеhmonning oldiga har kеcha bir donagina arpa non qo’yilardi. Ahvolidan ogoh bo’lgan qo’shnilardan biri Horisni chaqirib dеdi:
- Ey Horis, ko’nglingga kеlmasinu, lеkin sеn Umayrning oilasini qiynab qo’yding. Ularning arpa nonidan bo’lak hеch vaqosi yo’q. Uniyam sеnga berib, o’zlari och-nahor yurishibdi. Agar hohlasang, mеnikiga o’t — mеhonim bo’lasan.
Mеzbonning ahvoli naqadar ayanchli ekanini tushungan Horis indamay unga hamyonni uzatdi.
- Nima bu? – so’radi Umayr.
- Buni sеnga amirul mo’minin bеrib yubordi.
- G’amxo’rligi uchun rahmat, lеkin mеn buni ololmayman. Mеnga uning kеragi yo’q.
Suhbatni eshitib turgan Umayrning xotini sеkingina "oh" tortib, gapga qo’shildi:
- Ola qolsangiz bo’lardi. Kеrak bo’lsa ishlatarsiz. Bo’lmasa, muhtojlar ko’p-ku, o’shalarga bеrib yuborarsiz.
Ayolning gapidan so’ng Horis hamyonni Umayrning qo’liga tutqazdi-da, indamay chiqib kеtdi. Umayr o’sha zahoti dinorlarni bir nеcha qismga taqsimlab, to qosh qorayguncha atrof-javonibdagi qo’li qisqa oilalarga ulashib chiqdi. Ayniqsa, shahidlarning farzandlariga ko’proq nasiba bеrdi.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 21:23 | Message # 82 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Horis Madinaga qaytib, ko’rgan-eshitganlarining barchasini xalifaga yetkazdi.
- Dinorlarni bеrdingmi?— so’radi hazrati Umar.
- Bеrishga-ku bеrdim...
- Xo’sh, u nima qildi? Oldimi?
- Bilmadim. Mеnimcha, u o’ziga bir dinor ham olib qolmay, hammasini tarqatib yubargan.
Xalifa Umayrga "Xatim tеkkan zahoti zudlik bilan huzurimga yetib kеl”. dеgan mazmunda maktub jo’natdi.
Umayr ibn Sa’d Madinaga yo’l oldi. Amirul mo’mininning huzuriga kirib, salom bеrdi. Umar ibn Xattob uni izzat-ikrom bilan kutib oldi. To’rga o’tqazib, so’radi:
- Biz bеrib yuborgan dinorlarni nima kilding?
- Dinordarni mеnga bеrganingizdan kеyin u yog’i bilan nima ishingiz bor?
- Shunchaki bilishga qiziqyapman. Sir bo’lmasa, aytsang.
- Pullarni o’zim uchun saqlab qo’ydim, — dеdi Umayr. — Shoyad, na molu dunyo, na bola-chaqa foyda bеrolmaydigan kunda nafi tеgib qolsa.
Umarning ko’ngli buzilib dеdi:
- Xudo haqqi, Qur’oni Karimda "o’zlari muhtoj bo’la turib, boshqalarni afzal ko’radilar", dеb baho bеrilgan kishilarniig biri sеnsan.
So’ng uning uchun bir vasaq (60 so’, taxminan, bir tuya yuk) oziq-ovqat va ikki liboslik mato kеltirishni buyurdi.
- Oziq-ovqatning kеragi yo’q, ey amirul mo’minin, - shosha-pisha e’taroz bildirdi Umayr. —Uyda ikki so’ arpamiz bor. Avval uni yeb tugataylik, uyog’iga – yo Razzoq! Ammo mato uchun rahmat. Bеchora xotinimning ko’ylagi eskirib, ranglari uniqib kеtgandi.
Bu uchrashuvdan so’ng ko’p vaqt o’tmay Alloh taoloning izni-irodasi bilan Umayr ibn Sa’d pokiza ruhini taslim qildi. U oxirat safariga kamtarona, lеkin shahdam qadamlar bilan ravona bo’ldi. Yelkasini dunyo matohlari ezmas, shuning uchun qaddi g’oz ko’tarilgan edi. Hidoyat va taqvo nuri uning yo’lini yoritib, hamroh bo’lib borardi.
Umayrning o’limi xabarini eshtgan hazrati Umar qattiq ezilib kеtdi. Chuqur qayg’u ichra: "Qaniydi, musulmonlarning ishini qilishda suyanishim uchun Umayr ibn Sa’dday ishongan tog’larim bo’lsa", dеdi. Alloh taolo Umayr ibn Sa’ddan rozi bo’lsin...
Darhaqiqat, u Muhammad ibn Abdulloh janoblarining madrasasida ta’lim olgan namunali toliblardan edi.
|
| |
| |
| SANJAR80 | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 22:16 | Message # 83 |
Group: Ishonchli
Messages: 3741
Status: | shaddot, olloh rozi bo'lsin
|
| |
| |
| shaddot | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 22:36 | Message # 84 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Alloh hammamizdan rozi bo`lsin amiyn
|
| |
| |
| enjoy | Date: Dushanba, 11-Yan-2010, 22:36 | Message # 85 |
 Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 1376
Status: | Amiyn amiyn amiyn 
|
| |
| |
| shaddot | Date: Seshanba, 12-Yan-2010, 22:38 | Message # 86 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | ABDURAHMON ibn AVF Alloh sening bergan molingga ham,
o’zingga qoldirgan molingga
ham baraka ato etsin.
Rasulullouh sollallohu alayhi vasallamning duolari U islomga eng avval kirgan sakkiz kishining biri...
Jannatiyligi bashorati berilgan o’n sahobiyning biri…
Umar ibn Xattobdan keyin xalifa saylash huquqiga ega bo’lgan oltita sho’ro a’zosining biri…
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hayotlik paytlarida Madinada fatvo bera oladigan bir necha nafar musulmonning biri…
Uning ismi johiliyat davrida Abduamr bo’lgan, islomga kirgach, Payg’ambar janoblari Abdurahmon deb nomladilar.
Bu kishi Abdurahmon ibn Avf roziallohu anhudir.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Seshanba, 12-Yan-2010, 22:40 | Message # 87 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Abdurahmon ibn Avf Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Dorul Ar-qamga (Makkadagi Arqam ibn Abdumanof al-Mahzumiyga tegishli hovli. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uchun da’vat Markazi bo’lib xizmat qilgan) kirmaslaridan oldin, Abu Bakr Siddiqdan ikki kun keyin islomni qabul qildi. Allohning yo’lida ilk sahobalar singari ko’p aziyatlar chekdi, ammo ular bu qiynoq va azoblarga sabr qildilar, dinlarida sobit turdilar, iymonlari chin ekanini isbotladilar. Hatto dinlarini asrab qolish maqsadida ko’pchilik musulmonlar Habashistonga hijrat qildilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam va ashoblarga Madinaga hijrat qilish uchun izn berilganda Abdurahmon Alloh yo’lida vatanini tark etayotgan muhojirlarning eng avvalgi safida bo’ldi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam islom jamiyatining quvvatini oshirish uchun muhojir va ansorlarni birodarlashtirayotib, uni Sa’d ibn Rabe’ al-Ansoriy bilan tutingan aka-uka, deb e’lon qildilar. Sa’d yangi birodari Abdurahmon ibn Avfga "Ey uka, men Madinadagi eng badavlat odamman, ikkita katta bog’im bor, ikkita xotinim bor. Bog’larimni borib ko’r, qaysi biri senga yoqsa, o’shani olaqol. Xohlasang ikki xotinimdan senga yoqqanini taloq qilay, iddasi chiqqach, uylanib olarsan", dedi.
Abdurahon ansoriy birodariga minnatdorchilik bildirib, "Alloh sening molingu bola chaqangga baraka bersin... Yaxshisi, sen menga bozorni qaerdaligini ko’rsatib qo’y", dedi. Shu-shu u bozorda tijorat qila boshladi. Halol-pok savdo qilar, tushgan foydani yig’ib qo’yardi. Oz fursatda bir ayolning mahriga yetadigan mablag’ to’plandi. Abdurahmon uylandi. Yangi kuyov xushbuy atir hidini gurkiratib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning oldilariga keldi...
- Mahyam (bu yamoniy kalima bo’lib, taajjubni ifodalaydi), ey Abdurahmon, - dedilar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam.
- Uylandim...,— dedi u uyalibgina.
- Ayolingga nima mahr berding?
- Danakcha keladigan tillo.
- Unda bir qo’y so’yib bo’lsa ham to’y qil,— dedilar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam. So’ng qo’shib qo’ydilar. - Alloh molingni barakali qilsin.
Abdurahmon aytadi:
- "Shu duodan keyin dunyo menga ergashib yuradigan bo’ldi. Hatto bir toshni ko’tarsam, tagidan, albatta, yo tillo, yo kumush topardim".
|
| |
| |
| shaddot | Date: Seshanba, 12-Yan-2010, 22:40 | Message # 88 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Badr urushida Abdurahmon ibn Avf ko’p qahramonliklar ko’rsatdi. Allohning ashaddiy dushmani Umayr ibn Usmon ibn Ka’b at-Taymiyni yer tishlatdi.
Uhud jangida musulmonlar oyog’i ostidagi yer go’yo omonatday larzaga kelib, ayrim kishilar qochib ketgan paytlarida ham u zalvorli tog’day sobit turdi. Jangdan yigirmadan ortiq jarohat bilan chiqdi. Ayrim yaralari qo’l sig’adigan darajada chuqur edi.
Ammo Abdurahmon ibn Avfning urush maydonidagi jihodini uning moli bilan qilgan jihodiga qiyoslansa, xuddi arzimasday bo’lib qoladi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir kuni jangovar safarga qo’shin yubormoqchi bo’ldilar. Ashoblarga "Askarlarni ot-ulov, qurol-yarog’ va oziq-ovqat bilan ta’minlash uchun sadaqa qilinglar", deb yuzlandilar. Bu chaqiriqqa Abdurahmon ibn Avf birinchi bo’lib "labbay", deb javob berdi. Uyiga borib, tezda qaytib keldida:
- Yo Rasululloh, menda to’rt ming dinor bor edi. Shuning ikki mingini Allohga qarzga beraman. Qolgan ikki mingini bola-chaqam ehtiyojiga qoldiraman, - dedi.
Payg’ambar alayhissalom:
- Alloh sening bergan molingga ham, bola-chaqangga qoldirgan molingga ham baraka ato etsin,— dedilar.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Seshanba, 12-Yan-2010, 22:40 | Message # 89 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hayotlaridagi so’nggi g’azot — Tabuk g’azotiga otlanganlarida, qo’shinning molga bo’lgan ehtiyoji askarga bo’lgan ehtiyojidan kam emas edi. (Tabuk — Shom va arab jazirasi chegarasidagi shahar. U paytda Rum tasarrufida bo’lgan. Hozir Saudiya Arabistoni hududida). Rum lashkari mo’rmalaxday son-sanoqsiz, tish-tirnog’igacha qurollangan. Madinada esa yil qurgoqchil kelgan. Safar olis, oziq-ovqat kam, ot-ulov undan ham kam. Hatto bir necha musulmonlar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning oldilariga kelib, u kishi bilan birga jihod qilish uchun olib ketishlarini so’rashganida, ularga na bir ot, na bir tuya topib berolmay qaytarib yubordilar. Ular Alloh yo’lida infoq qila olmaganlaridan qalblari mahzunlikka, ko’zlari jiqqa yoshga to’lib, qaytib ketishdi. Ularga "Bakkoun"-"Alloh uchun yig’laganlar", deb nom berishdi. Qo’shinni esa "Jayshul usra" - "Qiyinchilik chekkan lashkar", deb atashdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarni Alloh uchun infoq — ehson qilishga buyurib, ajrini Parvardigori olamdam umid qilishga undadilar. Har galgidek Abdurahmon ibn Avf birinchilar qatorida bo’ldi. U ikki yuz uqiya (salkam 7,5 kg) tillo olib keldi. Buni ko’rgan Umar ibn Xattob Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga dedi:
- Menimcha, Abdurahmon savob o’rniga gunoh orttirib olyapti. Bola-chaqasiga hech vaqo qoldirmadi...
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam so’radilar:
- Ey Abdurahmon, bola-chaqangga biron narsa qoldirdingmi?
- Ha, - dedi u, - berganimdan ko’ra ko’proq va yaxshiroq narsani qoldirdim.
- Nimani?
- Alloh va Rasuli va’da qilgan rizq, yaxshilik va ajrni.
|
| |
| |
| shaddot | Date: Seshanba, 12-Yan-2010, 22:41 | Message # 90 |
|
Group: Ishonchli
Messages: 701
Status: | Qo’shin Tabukka jo’nab ketdi. U erda Alloh taolo Abdurahmon ibn Avfni musulmonlarning birortasiga nasib etmagan sharafga erishtirdi. Namoz vaqti kirib kolgan edi. Payg’ambar alayhissalom hadeganda kelavermadilar. Shunda Abdurahmon ibn Avf qavmga imom bo’lib, namoz o’qishga tutindi. Birinchi rakaat oxiriga yetmay, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kelib, namozxonlar safiga turdilar va Abdurahmon ibn Avfga iqtido qilib, namozni ado etdilar...
Butun bashariyat sayyidi, barcha anbiyolar imomi Muhammad ibn Abdulloh janoblariga imom bo’lishdan ko’ra ortiqroq shon-shavkat bo’lishi mumkinmi?!
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam robbilari huzuriga rihlat qilgach, Abdurahmon ibn Avf u zotning zavjai mutohharalarining xizmatida bo’ldi. Ularning barcha hojatlarini jon-dili bilan bajarar, safarga chiqsalar, kuzatib chiqar, hajga borsalar, birga haj qilar, tuyalarining ustiga xavdaj (ayollar minishi qulay bo’lishi uchun tuyaning ustiga o’rnatiladigap moslama) o’rnatib berar, dam olishga to’xtaganlarida imkoniyatidagi bor shart-sharoitni muhayyo qilardi. Bu Abdurahmon ibm Avfning manoqiblaridan bo’lib, uning bu darajada mo’minlarning onalari tarafidan ishonchga sazovor ekanligiga hamma havas qilardi.
|
| |
| |
