|
ЖАННАТ ВАСФИ
|
|
| Rider | Дата: Chorshanba, 02-Iyun-2010, 22:06 | Сообщение # 46 |
 Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус:  | ЖАННАТНИНГ АТРОФИ, ҲИДИ ВА СЎЗЛАШИ ҲАҚИДА
Анас розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳн ва саллам
айтдилар: "Аллоҳ таоло Адн жаннатини яратиб, дарахтларни қўли билан эккач, жаннатга:
"Гапир", деб буюрди. У: "Дарҳақиқат, мўминлар нажот топдилар" (Мўминун, 1), деди".
Бу ҳадисни Баззор ҳам Абу Саид Худрий розийаллоҳу анҳудан ривоят қилган.
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: [color=green]"Аллоҳ таоло жаннатни олтин ва кумуш
ғиштлардан яратди, унинг лойи мушқдир. Унга: "Гапир!" деганида, "Дарҳақиқат, мўминлар
нажот топдилар", деди. Аллоҳ таоло айтди: "Барча неъматлар сендадир, эй мулклар манзили".
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Аллоҳ жаннатни яраттач, унга:
"Зийнатлан", деди, бас, зийнатланди. Сўнг унга: "Гапир", деди, бас, гапирди. Сўнг "Мен рози
бўлган кимсага жаннат бўлсин", деди".
Умар ибн Абдулазиз, Зуҳрий, Калбий ва Мужоҳид айтадилар: "Жинларнинг мўминлари
жаннат атрофидаги бўш жой ва майдонларда бўлишади, жаннат ичига киришмайди".
Молик Муслим ибн Абу Марямдан, у Абу Солиҳдан, у Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан
ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Ўзлари бошқаларга мойил
ва бошқаларни ҳам ўзларига мойил қилувчи кийим кийган ялонғоч аёллар ҳаргиз жаннатга
кирмайдилар ва жаннатнинг ҳидини ҳам топмайдилар, ҳолбуки, унинг ҳиди беш юз йиллик
масофадан келиб туради".
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам
айтдилар: "Огоҳ бўлинглар! Ким Аллоҳ ва Расулининг ҳаққи боғланган жонни ўлдирса,
шубҳасиз, Аллоҳнинг ҳаққига хиёнат қилибди, бас, у жаннатнинг ҳидини ҳам ҳидламайди,
ҳолбуки, унинг бўйи қирқ куз масофадан келиб туради" (Термизий ривояти).
Абдуллоҳ ибн Умар розийаллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи
васаллам айтдилар: "Ким Аллоҳ билан аҳдлашган жонни ўлдирса, жаннатнинг ҳидини ҳам
топмайди, ваҳоланки, унинг ҳиди қирқ йиллик масофадан келиб туради" (Бухорий ривояти).
|
| |
| |
| Rider | Дата: Seshanba, 08-Iyun-2010, 19:45 | Сообщение # 47 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЖАННАТГА ЭКИН ДАРАХТ ЭКИШ "СУБҲОНАЛЛОҲИ ВАЛ ҲАМДУ ЛИЛЛАҲИ..."
КАЛИМАСИ ЭКАНИ ҲАҚИДА
Ибн Масъуддан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Исро кечаси Иброҳим алайҳиссаломга йўлиқдим. У менга: "Эй Муҳаммад(с.а.в.), умматингга
мендан салом йўлла ва уларга хабар бергинки, жаннатнинг тупроқлари хушбўй, сувлари
шириндир. У бир текисликки, унга кўчат ўтқазиш "субҳоналлоҳи вал ҳамду лиллаҳи ва лаа
илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар"дир", деди" (Термизий ривояти).
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу дарахт экаётганларида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
саллам ўтиб қолдилар ва: "Эй Абу Ҳурайра, нима экяпсан?" деб сўрадилар. "Кўчат", дедилар. У
зот: "Бундан ҳам яхшироқ кўчатни ўргатайми? У "субҳоналлоҳи, валҳамду лиллаҳи, ва лаа
илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар"дир. Бу калиманинг ҳар бири учун сенга жаннатда бир дарахт
экилади", дедилар (Ибн Можа ривояти).
Жобир ибн Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи ва
саллам айтдилар: "Ким "субҳоналлоҳил ъазийм ва биҳамдиҳ", деса, унга жаннатда бир хурмо
экилади" (Термизий ривояти).
|
| |
| |
| Rider | Дата: Seshanba, 08-Iyun-2010, 19:47 | Сообщение # 48 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЗИКР ЖАННАТНИ БИНО ҚИЛИШДА МАБЛАҒ ЭКАНИ ҲАҚИДА
Табарий "Адабун-нуфус" номли китобида зикр қилади: Ҳаким ибн Муҳаммад Аҳмасий деди:
"Эшитишимча, жаннат зикр билан бино бўларкан. Бас, қачон зикрдан тўхташса, бино қилиш
ҳам тўхтар экан. Уларга бу ҳақда ("Нега тўхтадинглар?") дейилса, "Бизга маблағ келмаяпти",
дейишади".
Зикр Аллоҳ азза ва жалланинг буйруқларини бажариб, қайтариқларидан қайтишдаги
итоатдир.
Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилинади: "Ким Аллоҳга итоат қилса, гарчи
(нафл) намозлари, (нафл) рўзалари, яхши амаллари кам бўлсада, Аллоҳни зикр қилибди. Ким
Аллоҳга осийлик қилса, гарчи нафл рўзаси ва яхши ишлари кўп бўлсада, Аллоҳни унутибди"
(Абу Абдуллоҳ Муҳаммад "Аҳкамул Қуръон"да зикр қилган).
Зикрнинг моҳияти Аллоҳ таолога Унинг буйруқларини бажариб, қайтариқларидан қайтишда
итоат қилишдир.
Саид ибн Жубайр раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: "Зикр — Аллоҳга итоат қилиш. Ким Унга
итоат этмаса, зикр этмабди, гарчи тасбеҳ ва таҳлилларни кўпайтириб, Қуръонни кўп ўқиса
ҳам". Бу маънода Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилинган: "Ким Аллоҳга итоат
қилса, гарчи жим турса ҳам, Аллоҳни зикр қилибди, ким Аллоҳга осийлик қилса, гарчи Қуръон
ўқиб, тасбеҳ айтувчи бўлса ҳам, Аллоҳни унутибди".
Қуръон ўқиб, тасбеҳ айтиб туриб Аллоҳга осийлик қилувчи — Аллоҳу аълам —
масхараловчи, беписанд, Аллоҳнинг оятларини ҳазил деб биладиган инсонга ўхшайди.
Уламоларимиз Аллоҳ таолонинг: "Аллоҳнинг оятларини ҳазил деб билманглар!" сўзи
таъвилида: "Аллоҳнинг амрини тарк қилиб, хатога йўл қўювчи, адашувчи бўлманглар!"
демоқда, дейдилар. Худди шунингдек, бу оят маъносига гуноҳдан тавба қилиб, истиғфорни
кўпайтириб, яна гуноҳида давом этган шахслар ҳам киради. Шу маънодаги барча инсонлар
Аллоҳнинг оятини ҳазил деб билганлар қаторига киради.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Seshanba, 08-Iyun-2010, 19:50 | Сообщение # 49 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЖАННАТ АҲЛИНИНГ ЭНГ ҚУЙИ ВА ЭНГ ОЛИЙ ДАРАЖАСИ ҲАҚИДА
Муғийра ибн Шуъба розийаллоҳу анҳудан ривоят: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам
айтдилар: "Мусо алайҳиссалом Парвардигордан: "Жаннат аҳлининг энг қуйи даражаси
қандай?" деб сўради. Аллоҳ деди: "Бир киши жаннат аҳли жаннатга кириб бўлгач, келиб: "Эй
Раббим, қандай қилай? Инсонлар жойларини эгаллаб, оладиганларини олиб бўпти", дейди.
Унга: "Дунёнинг мулкичалик мулк берилса, рози бўласанми?" дейилади. У: "Розиман, эй
Раббим", дейди. Бас, унга: "Сенга шу ва яна шунча, шунча, шунча", дейишади ва бешинчисида:
"Розиман, эй Раббим", дейди. Унга: "Сенга шунча ва унинг ўн баробари, нафсинг хоҳлагани ва
кўзингни қувонтиргани ҳаммаси сенга", дейилади. У: "Розиман", дейди". Мусо алайҳиссалом:
"Ундай бўлса, эй Парвардигор, энг олий даража қандай?" деди. Аллоҳ таоло: "Улар мен
танлаган инсонлардир. Уларнинг ҳурматидан дарахтларни ўзим экдим ва унга муҳр босдим, уни
кўз кўрмаган, қулоқ эшитмаган ва бирор-бир мавжудотнинг хаёлига ҳам келмаган", деди".
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Бунинг тасдиғи ушбу оятдир: "Улар учун
беркитиб қўйилган кўзлар қувончини (яъни, охират неъматларини олдиндан) бирор
жон билмас" (Сажда, 17) (Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Масъуд розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу
алайҳи ва саллам айтдилар: "Жаннатга охири кирадиган ва дўзахдан охирги чиқадиган инсон
шундай кишики, эмаклаб келади. Аллоҳ унга: "Жаннатга кир!" дейди, У: "Жаннат тўла-ку",
дейди. Унга уч марта айтилади, у ҳар сафар: "Жаннат тўла-ку", дейди. Шунда Аллоҳ таоло
унга: "Сенга дунёнинг мислича ва яна ўн баробар", дейди" (Бухорий ривояти).
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Жаннат аҳлининг энг қуйи манзилдагиси
учун еттита қаср бор: олтиндан, кумушдан, дурдан, зумраддан, ёқутдан, кўзлар идрок қила
олмайдиган ва Аршнинг рангидаги қаср. Ҳар бир қасрда зебу зийнат ва ҳурлар борки, уларни
Аллоҳ азза ва жалладан бошқа ҳеч ким билмайди". Буни Қитбий "Уйунул ахбор" номли
китобида зикр қилган.
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Жаннат аҳлининг энг қуйи даражасидагиси
минг-минг хизматчилар қуршовида уловга минади...".
Ибн Умардан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Жаннат
аҳлининг энг қуйи даражадагиси боғлари-ю неъматлари, хизматчилари-ю сўриларига минг
йиллик масофадан қарайди. Жаннат аҳлининг Аллоҳга энг мукаррами Аллоҳ таолонинг юзига
ертаю кеч тикилади", дедилар, сўнг: "У кунда (мўминларнинг) юзлари яшнаб,
Парвардигорларига боқиб тургувчидир!" (Қиёмат, 22) оятини ўқидилар.
Абу Саид Худрийдан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Жаннат аҳлининг энг қуйи манзилдагисининг саксон минг хизматчиси ва етмиш иккита хотини
бўлади. Ва унинг учун Жобия билан Санъонинг оралиғичалик дур, забаржад ва ёқутдан бўлган
қубба тикланади" (Ибн Муборак ривояти).
Мужоҳид айтади: "Жаннат аҳлининг энг қуйи манзилидаги киши ўз мулкини минг йилда
айланиб чиқади, унинг четини олдини кўриб тургандек кўриб туради. Жаннатнинг энг
юқорисидаги киши Парвардигорга эртаю кеч қарайди".
|
| |
| |
| Rider | Дата: Yakshanba, 20-Iyun-2010, 23:09 | Сообщение # 50 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | АЛЛОҲНИНГ РОЗИЛИГИ ЖАННАТДАН АФЗАЛЛИГИ ҲАҚИДА
Абу Саид Худрийдан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Аллоҳ таоло жаннат аҳлига: "Эй аҳли жаннат!" дейди. Улар: "Лаббай, Раббимиз...ҳамма
яхшиликлар қўлида бўлган Зот", дейдилар. Аллоҳ таоло: "Рози бўлдингизми?" деб сўрайди.
Улар: "Қандай қилиб рози бўлмайлик, Парвардигор?! Ҳолбуки, бандаларингдан ҳеч кимга
бермаган нарсангни бизга бердинг", дейдилар. Аллоҳ: "Сизларга бундан ҳам афзалроғини
берайинми?" дейди. Улар: "Парвардигоро, бундан ҳам афзал нарса нима экан?" дейдилар.
Шунда Аллоҳ: "Сизларга розилигимни ҳалол қилдим, бундан кейин сизларга ҳеч ҳам ғазаб
қилмайман", дейди" (Бухорий ривояти).
Шу маънодаги узун ҳадисни Муслим ҳам келтирган.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Yakshanba, 20-Iyun-2010, 23:11 | Сообщение # 51 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЖАННАТ АҲЛИНИНГ АЛЛОҲ ТАОЛОНИ КЎРИШИ ЭНГ КАТТА НЕЪМАТ ЭКАНИ
ҲАҚИДА
Суҳайбдан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Жаннат
аҳли жаннатга киргач, Аллоҳ таборака ва таоло: "Сизларга яна бир нарсани зиёда қилишимни
хоҳлайсизларми?" деб сўрайди. Улар: "Юзимизни ёруғ қилмадингми? Жаннатга
киргизмадингми? Бизга дўзахдан нажот бермадингми?" дейишади. Шунда парда очилади, бас,
уларга Парвардигорлари азза ва жаллани кўришдан ҳам суюклироқ бирор нарса берилмайди".
(Бошқа ривоятда: "Сўнг ушбу: "Чиройли амал қилган зотлар учун чиройли оқибат ва
зиёда неъматлар бордир" (Юнус, 26), оятини ўқидилар", дейилади.) (Муслим ривояти).
Расулуллоҳдан (с.а.в.): "Чиройли амал қилган зотлар учун чиройли оқибат ва зиёда
неъматлар бордир" ояти ҳақида сўрашди. Шунда у зот айтдилар: "Жаннат аҳли жаннатга,
дўзах аҳли дўзахга киргач, нидо қилгувчи: "Эй аҳли жаннат, сизлар учун Аллоҳнинг ҳузурида
ваъда бор, уни сизларга тўлиқ қилиб бермоқчи", деб нидо қилади. Улар: "Юзларимизни ёруғ,
мезонимизни оғир қилмадими, дўзахдан бизга нажот бермадими?" дейишади. Шунда парда
очилади ва Унга қарашади". Аллоҳга қасамки, Аллоҳ таоло уларга Ўзининг юзига қарашдан ҳам
суюклироқ, кўзларига қувончлироқ нарса бермади" (Насоий ривояти).
Абу Довуд Таёлисий ҳам бу ҳадисни тахриж қилган: Суҳайб розийаллоҳу анҳу айтадилар:
"Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Чиройли амал қилган зотлар учун чиройли оқибат
ва зиёда неъматлар бордир", оятини тиловат қилиб дедилар: "Жаннат аҳли жаннатга кирса,
нидо қилгувчи: "Эй аҳли жаннат, сизлар учун Аллоҳ таолонинг ҳузурида ваъда бор", деб нидо
қилади. Улар: "У нима экан? Дарҳақиқат, юзимизни ёруғ, мезонимизни оғир қилиб, бизни
жаннатга киргизди-ку?" дейишади. Бу уларга уч марта айтилади. Сўнг Аллоҳ таборака ва таоло
уларга тажаллий қилади, бас, улар Унга қарайдилар. Бу нарса уларнинг ҳузурида берилган
нарсаларнинг энг улуғи бўлади".
|
| |
| |
| Rider | Дата: Yakshanba, 20-Iyun-2010, 23:13 | Сообщение # 52 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | Имом Аҳмад ва Муслим Анас розийаллоҳу анҳудан ривоят қиладилар: "Расулуллоҳ
соллаллоҳу алайҳи ва салламдан: "Чиройли амал қилган зотлар учун чиройли оқибат ва зиёда
неъматлар бордир", ояти ҳақида сўрашди, бас, айтдилар: "Дунёда чиройли амал қилтан зотлар
учун чиройли оқибат — жаннатдир, зиёда неъмат эса Аллоҳ таолонинг жамолига қараш".
Ибн Муборак зикр қилади: Абу Бакр Ҳилолий деди: "Абу Мусо Ашъарийдан Басрада ушбу
хутбани эшитдим: "Аллоҳ таоло қиёмат куни жаннат аҳлига фаришталарини юборади. Улар:
"Аллоҳ сизларга ваъдасини тўлиқ қилиб бердими?" дейди. Жаннат аҳли шунда қарашади,
зийнат, кийим-кечак, мевалар, дарёлару гўзал-пок аёлларни кўриб: "Ҳа, Аллоҳ бизга ваъдасини
тўлиқ қилиб берди",дейди. Фаришталар: "Ваъда қилган нарсасини сизларга тўлиқ бердими?"
дея уч марта сўрайди. Улар атрофларига қараб, ваъда қилинган нарсалардан бирор нарса
қолмаганини кўриб, ҳар сафар: "Ҳа", дейдилар. Шунда фаришталар: "Сизлар учун бир нарса
қолди, албатта, Аллоҳ таоло айтганки: "Чиройли амал қилган зотлар учун чиройли оқибат ва
зиёда неъматлар бор", деб. Огоҳ бўлинглар! Чиройли оқибат — жаннат, зиёда неъмат — Аллоҳ
таолога қараш".
Юқоридаги Насоий, Абу Довуд ва Ибн Муборак зикр этган ҳадислар Муслим ривоят қилган
ҳадисни шархлаб келган. "Аллоҳ таоло айтди", дегани "Аллоҳнинг фариштаси ай-тди", деган
маънода. "Сизларга яна бир нарсани зиёда қилишимни хоҳлайсизларми?" дегани
фаришталарнинг: "Аллоҳ сизларга зиёда қилишни хоҳлайсизларми?" деганидир. "Шунда парда
очилади", деган сўз: "Кўзлари етишидан тўсиб турган монеълар кўтарилади ва улар Аллоҳ
таолони буюклик, улуғлик, камолот, қудрат, олийлик ва жамол сифатлари билан кўради, Аллоҳ
таоло ботил фирқалар сифатлаган нуқсонлардан покдир", деган маънода.
Бу ердаги парда махлуқларга тегишли, Яратувчига эмас. Махлуқлар тўсилгандирлар. Аллоҳ
таоло тўсилишдан пок ва улуғ зот. Зеро, тўсилиш ҳиссий нарсалар билан ўраб оли-нишдир. У
бизнинг сифатимиз. Лекин Аллоҳ таолонинг махлуқлар кўзи ва идрокидан тўсилиши Аллоҳ
хоҳлаган нарса ва хоҳлаган кайфиятда бўлади.
Саҳиҳ ҳадисларда ривоят қилинишича, Аллоҳ таоло агар бандаларига тажаллий этиб,
кўзларидан пардалар кўтарилса, Аллоҳнинг жамолини кўрсалар, анҳорлар қуйилади, дарахтлар
тизилади, сўри-ю болахоналар шовқин билан овоз беради, булоқлар шилдирайди,
ҳаяжонлантирувчи шамол эсади, ҳовли-ю қасрлардан янада кучлироқ мушк ва кофур таралади,
қушлар сайрайди ва ҳурлардан янада ёришади. Бу хабарни Абул Маъолий "Ар-рад" китобида
келтириб, "Буларнинг барчаси Аллоҳнинг қадари билан", дейди.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Chorshanba, 23-Iyun-2010, 23:20 | Сообщение # 53 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | АЛЛОҲ ТАОЛОНИ КЎРИШ ҲАҚИДА
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: "ИККИ жаннат бор, уларнинг идишлари-
ю бошқа нарсалари кумушдан ясалган ва яна икки жаннат бор, уларнинг идишлари-ю бошқа
нарсалари тиллодан ясалган. Адн жаннатида қавм билан Парвардигорлари ўртасида унга назар
солмоқларига улуғлик пардасигина монеълик қилиб туради" (Муслим ривояти).
Жарир ибн Абдуллоҳдан ривоят қилинади: "Кечаси Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
саллам билан ўтирган эдик. Шунда у зот ўн тўрт кечалик ойга қараб дедилар: "Албатта, сизлар
у дунёда Раббингизни худди мана шу ойни кўргандек кўрасиз. Уни кўришда бир-бирингизга
халал бермайсиз. Агар қуёш чиқишидан ва ботишидан илгариги намозларни шайтонга бой
бермасликка қодир бўлсангиз, ўқингиз!" Сўнг: "Ва қуёш чиқишидан илгари ва ботишидан
аввал Парвардигррингизга ҳамду сано айтиш билан (У зотни) покланг — намоз
ўқинг!" (Қоф, 30) деган оятни тиловат қилдилар" (Бухорий, Муслим ривояти).
Абу Довуд Уқайлийдан ривоят қилади: "Мен: "Эй Расулуллоҳ(с.а.в.), ҳар биримиз қиёмат
куни Аллоҳни очиқ-равшан кўрамизми?" деб сўрадим. У зот: "Ҳа", дедилар. "Махлуклари устида
бунинг белгиси борми?" деб савол қилдим. "Эй Абу Розин, сизларнинг ҳар бирингиз кечаси ўн
тўрт кунлик ойни очиқ-равшан кўрасизларми?" дедилар. Мен: "Ҳа", деб жавоб қилдим. у зот:
"Аллоҳ таоло буюкдир. Ой ҳам Аллоҳнинг бир махлуқидир. Бас, Аллоҳ буюкроқ ва улуғроқдир",
дедилар".
Муслим ривоятидаги: "Улуғлик пардасигина монеълик қилиб туради", сўзидаги "парда"
истиъора бўлиб, Аллоҳнинг улуғлиги ва буюклигидан киноя қилиб келтирилган. Буни Абу
Ҳурайра Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилган ҳадиси қудсий очиқ баён
этади: "Аллоҳ айтди: "Улуғлик изоримдир, кибриё ридоимдир..." Бу билан икки сифатни баён
этди. "Улуғлик пардаси" деганда улуғлик сифатини ирода қилди. У зот ўзининг улуғлиги ва
буюклиги билан қиёматдан олдин ҳеч ким Уни кўришини хоҳламади. Қачон қиёмат бўлиб,
жаннат аҳлига Адн жаннатига киришга изн берилгачгина Уни кўришларини хоҳлади. Бас, улар
Адн жаннатида У зотни кўрадилар. Бу маънони Байҳақий ва бошқалар айтишган.
Улуғлик ва буюкликдан истиъора қилинган ридо ва изор ҳис қилинадиган кийим жинсидан
эмас, албатта. Бу фақатгина ўхшатиш, холос. Чунки ридо ва изор инсон учун махсус
нарсалардан бўлиб, уларга тушунарли бўлиши учун шундай ишлатилди. Аммо бу сифатларда
Аллоҳ таолога ҳеч ким шерик бўла олмайди.
Ҳадиснинг охирида ҳам: "Ким у иккисидан бири устида Мен билан тортишса, уни ёниб
турган жаҳаннамга киргизаман", дейилган.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 05-Iyul-2010, 20:07 | Сообщение # 54 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЖАННАТ АҲЛИГА АЛЛОҲ ТАОЛОНИНГ САЛОМИ ҲАҚИДА
Жобир розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам
айтдилар: "Жаннат аҳли ўзларига ваъда қилинган ноз-неъматлар ичида роҳат-фароғатда
эканлар, баногоҳ, устларида бир нур пайдо бўлади. Шунда Аллоҳ таоло: "Ассалому алайкум, эй
аҳли жаннат", дейди. Бу ҳол Аллоҳ таолонинг: "(Уларга) меҳрибон Парвардигор томонидан
салом айтилур" (Ёсин, 58), деган сўзининг тасдиғидир.
Уни кўрганларида жаннатнинг барча неъматларини унутадилар, токи тўсилгунича шундай
бўлади. Қачон Аллоҳ улардан тўсилса, Унинг нури ва баракоти улар билан қолади".
"Баногоҳ устиларида..." деган сўздан мурод Аллоҳнинг олийлигидир. Зеро, Аллоҳ таоло жой
ва манзилдан иборат макон билан сифатланмайди. У олийлик ва улуғлик жиҳатидан
сифатланади. "Уни кўрганларида, жаннатнинг барча неъматларни унутадилар", деганида
Аллоҳнинг жамолига қараш лаззати билан машғул бўлиб қолишлари тушунилади. Чунки Унинг
жамолини кўришдан афзал нарса йўқ, Аллоҳ таолонинг тажаллисига ҳеч нарса баробар бўла
олмайди. Агарда Аллоҳ таоло уларни собит ва боқий қилмаганида эди, уларга ҳам тоғ билан
содир бўлган нарса воқеъ бўлур эди. Зеро, Аллоҳ таоло тоққа тажаллий қилган пайтда, у
парча-парча бўлиб, қумга айланиб кетган эди.
"Қачон Аллоҳ улардан тўсилса", деганининг маъноси, Аллоҳ уларни унутиб қўйган жаннат
неъматларига қайтарса ва улар яна ўзларига ваъда қилинган неъматлар ичида бўлиб, тайёрлаб
қўйилган нарсалардан ором олишда давом этсалар, деганидир. Бироқ бу, улардан ғойиб бўлса,
улар Аллоҳни яна унутади ва кўришдан тўсилиб, жаннат неъматлари билангина
кифояланадилар, дегани эмас. Аллоҳ таоло уларни унутган нарсаларига қайтаради, айни
пайтда уларни бошқа кўриб бўлмайдиган қилиб тўсмайди. Бунга ҳадисдаги: "Унинг нури ва
баракоти улар билан қолади", деган жумла далолат қилади.
Ҳикоя қилинишича, Мажнунга: "Лайлини сенга чақириб берайликми?" дейишди. "У менинг
ёнимдамасмиди?" дея ҳайратланди Мажнун. Кейин ундан: "Лайлини яхши кўрасан-ми?" деб
сўрашди. "Муҳаббат висолнинг уруғи. Менда эса, висол бўлиб ўтди. Мен Лайлиман, Лайли
менман", деди у.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 05-Iyul-2010, 20:09 | Сообщение # 55 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | “ВА ЯНА БИЗНИНГ ҲУЗУРИМИЗДА ҚЎШИМЧА (ИЗЗАТ-ИКРОМ)ЛАР ҲАМ БОРДИР”
ОЯТИ ҲАҚИДА
Яҳё ибн Салом айтади: "Бизга куфа аҳлидан бир киши Расулуллоҳнинг ушбу ҳадисларини
айтиб берди: "Жаннат аҳли ҳар жума куни кофурдан бўлган, четларига кўз етмайдиган тепалик
устида туриб, Парвардигорларига қарайди. У тепаликда қирғоқлари мушклик дарё оқади. У
ерда шундай жориялар борки, аввалгилару охиргилар эшитган овозларнинг энг гўзали билан
Қуръон ўқийдилар. Манзилларига қайтсалар, ҳар бир киши улардан хоҳлаганининг қўлидан
ушлаб маконларига олиб кетади. Сўнг дурдан бўлган пештоқлар олдидан ўтадилар. Агар Аллоҳ
таоло уларни манзилларига тўғрилаб қўймаса, ҳар жума Аллоҳ уларга янги нарсалар барпо
қилгани сабабли манзилларини топа олмас эдилар".
Ибн Ваҳб зикр қилади: Ибн Масъуд айтдилар: "Жумага шошилинглар, чунки Аллоҳ жаннат
аҳлига ҳар жума кўринади. Улар оқ кофурдан бўлган тепаликда Аллоҳга яқин бўладилар". Ибн
Муборак айтадилар: "Дунёда жумага қанчалик шошган бўлсалар, қиёматда Аллоҳга шунчалик
яқин бўладилар".
Ҳасан Аллоҳ таолонинг мазкур ояти ҳақида шундай дейди: "Қўшимча неъмат Аллоҳнинг
жамолига қарашдир. Жаннат аҳлига жума кунидан ҳам севимлироқ кун йўқ. Чунки улар у кунда
Аллоҳни кўради".
Баъзилар: "Қўшимча иззат-икромдан мурод ҳурларнинг уларга никоҳлаб берилишидир",
дейди. Касир ибн Муррадан зикр қилинади: "Қўшимча иззат-икромлардан бири шуки,
жаннат аҳлининг устидан булут ўтади ва: "Сизларга нима ёғдирилишини хоҳлайсизлар?"
дейди. Улар нимани хоҳласалар, ўша заҳоти шу нарса ёғади". Холид айтди: "Касир: "Агар
Аллоҳ мени шу кунга етказса, осмондан бизга зийнатли гўзал жорияларни ёғдиришини сўраган
бўлур эдим", деди".
Ибн Амрдан ривоят қилинган ҳадисда: "Аллоҳга энг мукаррам бўлган киши Аллоҳга эртаю
кеч тикилиб ўтиради", дейилган. Бу хабар жаннат аҳли Аллоҳ таолони кўришда турлича
бўлишларига далолат қилади.
Дарҳақиқат, Абу Язид Бастомий: айтадики: "Аллоҳ таолонинг шундай бандалари борки,
агар жаннатда Аллоҳ таолони бир лаҳза кўрмасалар, жаннат ва унинг неъматларидан
(қутилишга) ёрдам сўрайдилар, худди дўзах аҳли дўзах азобидан (қутилишга) ёрдам
сўраганларидек".
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 12-Iyul-2010, 21:53 | Сообщение # 56 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | ЖАННАТ ВА ДЎЗАХ АҲЛИ ҲАҚИДА КЕЛГАН ОЯТ ВА УЛАМОЛАР ТАФСИРИ ХУСУСИДА
УЛАМОЛАРНИНГ СЎЗЛАРИ
Аллоҳ таолонинг: "Уларнинг кўнгилларидан (бир-бирларига нисбатан бўлган)
ғиллу ғашликларни тортиб олурмиз" (Аъроф, 43), ояти хусусида Ибн Аббос розийаллоҳу
анҳумо айтадилар: "Жаннат аҳли жаннатга кирганда биринчи бўлиб, уларга иккита булоқ
кўрса-тилади. Унинг биттасидан ичадилар, бас, Аллоҳ таоло уларнинг қалбидаги барча ғиллу
ғашликларни кетказади. Сўнг иккинчи булоққа тушиб, унда чўмиладилар, бас, ранглари
ярқираб, юзлари софлашади ва уларда неъматлар жилваси кўринади".
Али розийаллоҳу анҳу Аллоҳ таолонинг: "Ва Парвардигорлари уларни ниҳоятда
покиза шаробла суғоргандир" (Инсон, 21), ояти ҳақида шундай дейдилар: "Жаннат аҳли
жан-натга йўл олганларида, остидан иккита чашма оқиб турган дарахт олдидан ўтадилар. У
чашманинг биридан ичадилар, бас, уларда неъмат жилваси товланади ва бундан кейин ҳеч
қачон терилари ўзгармайди, сочлари тўзимайди. Сўнг иккинчисидан ичадилар, бас, уларнинг
қоринларидаги барча азиятдан иборат нарса чиқариб ташланади. Кейин уларнн жаннат
қўриқчилари: "Сизларга тинчлик-омонлик бўлсин! Хуш келдингиз! Бас, унга кириб, мангу
қолингиз" дея кутиб оладилар".
Ибн Муборак зикр қилишича, Али розийаллоҳу анҳу: "Парвардигорларидан қўрққан
зотлар эса, тўп-тўп ҳолда (жаннатга) келиб етганларида..." (Зумар, 73) оятини уч марта
тиловат қилдилар ва: "Етганларида жаннат дарвозаси олдида остидан икки чашма оқиб турган
дарахтни кўрадилар. Уларнинг бирига худди буюрилгандек борадилар ва унда чўмиладилар.
Шундан сўнг уларнинг сочлари ҳеч қачон тўзимайди ва терилари ўзгармайди, худди ёғ билан
ёғлангандек мулойим бўлади. Сўнг иккинчисига борадилар, ундан ичадилар ва уларнинг
қоринлари пок бўлиб, ичкаридаги барча ифлосликлар ювиб ташланади. Уларни жаннат
дарвозаларининг ҳар бирида фаришталар: "Сизларга тинчлик-омонлик бўлсин! Хуш келдингиз!
Бас, унга кириб, мангу қолингиз'', деб пешвоз чиқадилар. Сўнг уларни ёш хизматчилар кутиб
олиб, худди дунёда узоқдан келган меҳмонларни айлантиргани каби, сайр эттириб: "Эй
Фалончи! Хурсанд бўл! Аллоҳ сенга мана буларни тайёрлаб қўйди", дейди. Сўнг улардан бир
бола хотинларининг олдига бориб: "Дунёда исми фалончи бўлган фалончи келди", дейди.
Хотини ундан: "Уни кўрдингми?" деб сўрайди, ҳурсандлигидан ҳаяжонланиб кетади ва эшик
остонасида кутиб туради. Сўнг келади ва уйлар яшил, сариқ, қизил ва ҳоказо турли рангдага
дур тошлардан қурилганини кўради. Сўнг ўтириб томоша қилади, гиламлар тўшалган, булоқ
бўйида қадаҳлар териб қўйилган, ёстиқлар тизилган бўлади. Сўнг бинонинг шифтига қарайди,
агар Аллоҳ таоло тақдир қилмаганида, унинг кўзи, албатта, кўр бўларди, чунки шифт чақмоқ
мисолидир. Сўнг Аллоҳ таоло бизга хабар берганидек "Бизларни бу (неъматларга)
йўллаган зот — Аллоҳга ҳамду сано бўлгай. Агар бизни Аллоҳ ҳидоят қилмаганида,
ҳаргиз йўл топа олмас эдик" (Аъроф, 43), дейдилар".
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 12-Iyul-2010, 21:58 | Сообщение # 57 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | Қитбий "Уйунул ахбор" номли китобида Али розийаллоҳу анҳудан ривоят қилади:
"Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан Аллоҳ таолонинг: "Биз тақводор зотларни
отлиқ ҳолларида Раҳмон даргоҳига тўплайдиган кунни (эсланг)" (Марям, 85),
оятидаги "Отлиқ"дан мурод нима?" деб сўрадим. У зот: "Отлиқ ҳолларида тўпланадилар",
дедилар. Сўнг "Нафсим қўлида бўлган Зотга қасамки, улар қабрдан чиқсалар, устларида
олтиндан бўлган эгарлар, турли-туман гавҳарлардан бўлган безаклар тизилган туяга
минадилар, туя уларни жаннат дарвозаси олдига олиб боради. Жаннат дарвозаси олдида бир
дарахт бор, унинг тагидан икки булоқ чиқиб туради. Уларнинг биридан ичадилар. Ичганлари
қоринларига етгач, Аллоҳ уларни дунёдаги кирлик ва ахлатдан пок қилади. Бу Аллоҳ
таолонинг: "Парвардигорлари уларни ниҳоятда покиза шаробла суғоргандир", деган сўзидир.
Сўнг иккинчи булоқда чўмиладилар, шундан кейин, уларнинг бошлари тўзи-майди, ранглари
ўзгармайди. Сўнг жаннат дарвозасининг ҳалқасини қоқадилар. Агар халойиқ унинг жарангини
эшитса, албатта, ақлдан озади. Сўнг дарҳол Ризвон исмли фаришта уларга эшикни очади. Улар
унинг гўзал юзига қараб, тиз чўкадилар. Ризвон уларга: "Эй Аллоҳнинг дўстлари, мен сизларга
вакил қилинганман", дейди ва уларни кумушдан бўлган қасрларга олиб боради, у қасрнинг
айвонлари олтиндан бўлиб, нурлилиги, нозиклиги ва гўзаллигидан ичкариси ташқарисидан,
ташқариси ичкарисидан кўриниб туради. Шунда Аллоҳ дўстлари: "Эй Ризвон, булар кимники?"
деб сўрайдилар. Ризвон: "Сизлар учун", дейди. Шунда, агар жаннат аҳлидан ўлим
кўтарилмаганида, уларнинг кўпчилиги шоддикдан ўлган бўлур эди. Сўнг улардан бири қасрга
киришни хоҳлайди. Ризвон унга: "Менга эргаш, Аллоҳ таоло сен учун тайёрлаб қўйган
нарсаларни кўрсатаман", дейди. Кейин унга қасрларни, чодирларни ва бошқа нарсаларни
кўрсатади. Сўнг уни ёқутдан бўлган болахонага келтиради. У болахонанинг пастидан
юқорисигача юз зироъ бўлиб, дур ва ёқутлар турли-туман рангларда товланиб туради.
Болахонада сўри бор, узунлиги ва кенглиги бир фарсах, устма-уст тахтланган тўшаклар унинг
устида. Бу ҳол Аллоҳ таолонинг: "Баланд кўтарилган кўрпачалар (усти)дадирлар"
(Воқеа, 34), деган сўзидир. Тўшаклар ҳам, сўри ҳам нурдан. Аллоҳ дўстининг бошида тож
бўлади, унда етмиш бўлак бўлиб, ҳар бўлагида нур сочиб турган етмишта ёқут бор.
Дарҳақиқат, Аллоҳ унинг юзини тўлин ойдек қилган. Ва унда нурдан ярқираб турган узун
занжирлар бор. Унда учта — олтиндан, кумушдан ва дурдан бўлган билагузук тақилган. Бу
Аллоҳ таолонинг: "Улар у жойда олтиндан бўлган билагузуклар ва марварид-
маржонлар билан безалурлар, либослари эса ҳарир-ипак бўлур" (Ҳаж, 23), деган
оятига мувофиқдир", дедилар.
Аллоҳ таолонинг: "(У диёр) абадий туриладиган жаннатлар бўлиб..." (Раъд, 23) ояти
ҳақида Ибн Аббос розийаллоҳу анҳумо айтадилар: "Жаннатлар еттита: дорул-жалол (улуғлик
диёри); дорус-салом (тинчлик диёри); жаннату адн (мангу жаннат); жаннатул-маъво (маъво
жаннати); жаннатул-хулд (абадий жаннат); жаннатул-фирдавс; жаннатун-наъим".
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 12-Iyul-2010, 22:00 | Сообщение # 58 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | "Жаннатлар тўртта", ҳам дейилган. Чунки Аллоҳ таоло: "Парвардигори (ҳузурида)
туришдан қўрққан киши учун икки жаннат бордир" (Раҳмон, 46), деб ортидан: "У икки
(жаннатдан) қуйироқда икки жаннат бордир" (Раҳмон, 62), деди.
Бу тўртта жаннатдан бошқа бешинчи жаннатни жаннатул-маъвони ҳам зикр қилганку,
дейилса: "Маъво жаннати барча жаннатларнинг умумий номидир", дейилади. Бунга Аллоҳ
таолонинг ушбу сўзи далолат қилади:
"Иймон келтирган ва яхши амаллар қилган зотлар учун қилиб ўтган амаллари
сабабли жаннат маъволари манзил бўлур" (Сажда, 19).
"Жаннат" лафзи исми жинсдир. Шунинг учун баъзан "жаннат", баъзан "жаннатлар", деб
айтилади. "Адн жаннати" ҳам шундай. Чунки "адн" мангу дегани, ҳамма жаннат ҳам мангудир.
Худди шунингдек, "маъво" ҳам, у бошпана, жой, дегани, ҳамма жаннатлар ҳам мўминлар учун
жойдир. "Дорус-салом" ва "дорул-хулд" ҳам шундай, барча жаннат тинчлик-омонлик ва
абадийлик диёридир. Шунингдек,. "жаннатун-наъим" ҳам, чунки ҳамма жаннат турли
неъматларга тўла. Бу ҳакда Ҳалимий "Минҳожуддин" китобида зикр қилиб айтганки: "Биз Адн,
Маъво, Наъимларни алоҳида-алоҳида жаннат демаймиз, чунки Аллоҳ унинг номларини бир
жойда битта жаннат учун зикр қилган бўлса, бошқа жойда барча жаннатларни шу ном билан
зикр қилган. Шундан биламизки, бу номлар жаннатларни бир-биридан ажратиш учун эмас,
балки барча жаннатлар учундир. Айниқса, Аллоҳ таоло сон билан зикр қилди ва уни тўрттадан
оширмади. Ва бу жаннатларга дарвозалар ҳам қилди ва дарвозаларни очиқ ҳолда деб айтди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Жаннат дарвозалари саккизтадир", деганлар.
Эҳтимол, тўртта жаннат-нинг ҳар бирида иккитадан дарвозаси бордир. Шунингдек, жаннат
аҳлини сифатлади ва сифатлаётганда уларни икки синфга ажратди: бири — муқарраб-
пешқадамлар; иккинчиси — ўнг томон эгалари. Ва бизларга билдирдики, пешқадамлар
юқоридаги икки олий жаннат эгалари, ўнг томон эгалари эса, у икки жаннатдан қуйироқдаги
икки жаннат эгаларидир". Бу ҳақда ривоятлар келган.
Саид ибн Жубайр Ибн Аббос розийаллоҳу анҳудан: "Парвардигор ҳузурида (туришдан)
қўрққан зотлар учун икки жаннат бордир" (Раҳмон, 42), оятидан то "У икки
(жаннат)дан қуйироқда икки жаннат бордир" (Раҳмон, 62), оятигача бўлган оятлар
ҳақида шундай ривоят қилади: "Аввалги икки жаннат муқарраблар учун, кейинги икки жаннат
ўнг томон эгалари учундир". Абу Мусо Ашъарийдан ҳам шунга ўхшаши ривоят қилинган.
Аллоҳ таолонинг: "Улар у жойда олтиндан бўлган билакузуклар ва марварид-
маржонлар билан безанурлар..." (Ҳаж, 23), ояти ҳақида муфассирлар айтадилар: "Жаннат
аҳлидан бирор кимса йўқки олтиндан, марвариддан, кумушдан бўлган учта билакузук бўлмаса.
Бу ерда "олтиндан ва марвариддан" дейилди, бошқа оятда: "...Улар кумуш билакузуклар
билан безангандирлар" (Инсон, 21), дейилган.
Саҳиҳ ҳадисларнинг бирида: "Мўминннинг безаги таҳорат етган жойгача етади", дейилган".
Муфассирлар: "Подшоҳлар дунёда билакузук ва тожларни кияр экан, Аллоҳ таоло жаннат
аҳлига ҳам уларни кийдиради, зеро, улар жаннатда подшоҳдирлар", дейдилар.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу айтадилар: "Мўминнинг жаннатдаги ҳовлиси яхлит дурдан
ўйиб ясалган бўлиб, унда қирқта уй мавжуд, ўртасида дарахт бор, ундан зеб-зийнатлар ўсади.
У бармоғи билан марварид, забаржад ва маржондан тизилган кийим-кечаклардан етмиштасини
олади".
Абу Ҳурайра ривоят қиладилар: "Эшитишимча, Аллоҳнинг дўсти икки тарафли кийим кияди.
Кийимнинг икки тарафи чиройли овозда бир-бирлари ила гаплашади. Жасадга тегиб турган
тарафи: "Аллоҳнинг дўстига мен мукаррамроқман, чунки мен унинг баданини ушлаяпман, сен
эса тега олмайсан", дейди. Ташқариси шунда айтади: "Аллоҳнинг дўстига мен мукаррамроқман,
чунки мен унинг юзини кўриб турибман, сен эса кўра олмайсан", дейди".
Юқорида ўтдики, ким бу дунёда ипак кийса, охиратда киймайди. Бу ҳадисни Абу Саид
Худрий ривоят қилганлар. Абу Амр раҳимаҳуллоҳ уни саҳиҳлигини айтиб шундай деганлар: "Бу
гап худди, маст қилувчи ичимликларни ичувчи одам қачон жаннатга кирса, май ичмайди ҳам,
эсламайди ҳам, уни кўрмайди ҳам, нафси ҳам хоҳламайди, деганга ўхшашдир. Дунёда ипакни
кийган одам ҳам, агар тавба қилмаса, шундай бўлади". Тилло идишларни ишлатиб, тавба
қилмаганлар ҳам шу ҳукмда. Баъзилар: "Майдан, ипак либосдан, олтин идишда ичишдан
маҳрум қилинишлари дўзахда азобланаётган чоғларида бўлади. Дўзахдан шафоат ёки умумий
раҳмат билан чиқиб, жаннатга киритилсалар, улар май, ипак каби нарсалардан маҳрум
бўлмайдилар. Чунки жаннатда дунё лаззатидан бирор нарсанинг бўлмаслиги жазолаш ва
азиятнинг бир туридир. Жаннатда эса ҳар қандай кўринишдаги азият ҳам, жазо ҳам бўлмайди",
дейдилар.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 12-Iyul-2010, 22:02 | Сообщение # 59 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | Абу Саид Худрийнинг ҳадиси бу сўзларни рад қилади. Чунки, қуйи даражадаги банда
ўзидан юқори даражани хоҳлай олмайди. Бу унга жазо эмас. Шу каби жаннат майларини ҳам,
ипакларини ҳам нафси хоҳлай олмайди. Ва бу унга азият бўлмайди.
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Жаннат аҳлидан бўлган бир киши бир ойда
мингта ҳурга никоҳланади. Уларнинг ҳар бири билан дунёда қанча яшаган бўлса, шунча муддат
қўшилади".
Ибн Аббос розийаллоҳу анҳу айтадилар: "Жаннат аҳлидан бўлган бир киши ҳур билан
етмиш йил қўшилади. Бир-бирига ҳечам малол келмайди. Ҳар қачон келса, уни бокира ҳолида
топади ва унинг шаҳвати ҳам қайтади, сўнг уни етмиш кишининг қуввати билан жимоъ
қилади".
Мусайб ибн Шурайк айтади: "Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Аллоҳ таолонинг:
"Дарвоқеъ, биз уларни (оҳу кўз ҳурларни) дафъатан пайдо қилдик (яъни, улар
онадан туғилмадилар, балки Аллоҳнинг қудрати билан дафъатан пайдо бўлдилар).
Сўнг ўнг томон эгалари учун (ёшда ҳам ҳусну жамол ва қадду қоматда ҳам) бир-
бирига тенг, эҳтиросли бокира қизлар қилиб қўйдик" (Воқеа, 35 — 36) ояти ҳақида
шундай дедилар: "Улар (яъни, оҳу кўз ҳурлар) дунё ожизаларидир. Аллоҳ уларни янгидан
пайдо қилди. Ҳар сайин эрлари уларга келса, уларни бокира ҳолда топади". Оиша розийаллоҳу
анҳо буни эшитгач: "Оғриқдан қийналмайдими?" деб сўрадилар. У зот: "У ерда оғриқ
бўлмайди", дедилар.
Муоз ибн Жабал розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
саллам айтдилар: "Жаннат аҳлидан бўлган киши жуфти билан бир манзилда етмиш йил
неъматланади. Сўнг ундан ҳам гўзалроқ ва нурлироқ бошқа бир ҳужрадан: "Сен бизга
олижаноблик қиладиган вақт етмадими?" деган овоз келади. У: "Сен кимсан?" дейди. Ҳур: "Мен
Аллоҳ таоло: "Бизнинг ҳузуримизда қўшимча (иззат-икром)лар ҳам бор", деб сифатлаган
аёлларданман", дейди. Сўнг бориб, у билан етмиш йил бир манзилда неъматланади. Кейин
бошқа бир хонадан унданда гўзалроғи ва нурлироғи: "Сен бизга олижаноблик қиладиган вақт
келмадими?" дейди. У ўгирилиб: "Сен кимсан?" дейди. У: "Мен Аллоҳ таоло: "Бас, уларнинг
қилиб ўтган амалларига мукофот бўлсин, деб, улар учун беркитиб қўйилган кўзлар
қувончини бирор жон билмас" (Сажда, 17), деб сифатлаган аёлларданман", дейди. Бас, у
ерга бориб, у ҳур билан бир манзилда етмиш йил неъматланади. Улар мана шундай айланиб
юрадилар".
"Шак-шубҳасиз, жаннат эгалари бу Кунда (ўзлари истаган — орзу қилган) иш
(лари) билан шод-хуррам бўлгувчидирлар" (Ёсин, 55-ояти) ҳақида Қатода деди:
"Охиратда ёш жувонларла ҳордиқ чиқариш билан машғулдирлар".
Аллоҳ таоло: "У жойда улар учун эрта-ю кеч ризқлар ҳозирдир" (Марям, 62), ояти
ҳақида уламолар айтадилар: "Жаннатда кеча ҳам, кундуз ҳам йўқ. Улар доим нур ичида
бўладилар. Кеча кирганини пардаларнинг туширилиши ва дарвозаларнинг ёпилиши билан,
кундуз кирганини пардаларнинг кўтарилиши ва дарвозаларнинг очилиши билан биладилар".
Буни Абулфараж ибн Жавзий зикр қилган.
Термизий "Наводирул усул" китобида Уббон ибн Ҳасандан ривоят қилинган ҳадисни тахриж
қилади: "Бир киши: "Эй Расулуллоҳ(с.а.в.), жаннатда кеча борми?" деб сўради. У зот: "Нега
буни сўраяпсан?" дедилар. У киши: "Аллоҳ таолонинг: "У жойда улар учун эрта-ю кеч ризқлар
ҳозирдир", деган оятини эшитдим", деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "У
ерда кеча бўлмайди. У фақат тонгни равоҳга (заволдан кечагача бўлган муддат), равоҳни
чошта қайтариб турувчи ёруғлик ва нур бўлади. Улар саловотлар йўллайдиган ва фаришталар
саломлар айтадиган вақтни билдириш учун уларга турфа хил совғалар келтирилади", дедилар.
Ибн Аббос: "Яна биз уларни кўнгиллари истайдиган мева-чева ва гўшт билан
қувватлантирдик" (Ват-тур, 22), оятини турфа хил меваларни қуруғи ҳам, ҳўли ҳам, деб
тушунтирганлар.
|
| |
| |
| Rider | Дата: Dushanba, 12-Iyul-2010, 22:24 | Сообщение # 60 |
|
Admin yordamchisi
Группа: Usta
Сообщений: 2650
Статус: | Мужоҳид: "(Жаннат) соялари уларга далил ва мевалара ҳам (узиб тановул қилиш
осон бўлсин учун) эгиб қўйилган бўлур" (Инсон, 14), ояти ҳақида айтади: "Яъни, мевалар
осилиб қўйилади, қандай хоҳласалар, шундай тановул қиладилар, хоҳласалар, тик туриб,
хоҳласалар, ўтириб, хоҳласалар, ёнбошлаб, хоҳласалар, ётиб, қандай ҳолатда бўлсалар,
шундай тановул қилишлари учун машаққатсиз қилиб қўйилади".
Ибн Муборак ҳам Барро розийаллоҳу анҳудан шу маънони зикр қилган.
Зайд ибн Асламдан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Жаннат аҳли жаннатга кирсалар, бўйлари узун хурмо каби олтмиш зироъ бўлади, жан-нат
меваларидан тик турган ҳолларида тановул қиладилар" (Ибн Муборак ривояти).
Абу Ҳурайрадан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Жоним қўлида бўлган Зотга қасамки, албатта, жаннат аҳли мевалардан тўшакларида яс-
танган ҳолларида тановул қиладилар, ҳали оғизларига олиб бормасидан, ўрнида яна бошқаси
пайдо бўлади" (Яҳё ибн Салом ривояти).
"Уларга олтиндан бўлган лаганлар(да таомлар ва қадаҳларда шароблар)
айлантирилур" (Зуҳруф, 71), ояти ҳақида Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
"Жаннатнинг энг қуйи манзили шундайки, унинг (эгасининг) атрофида ўн минг хизматчи қоим
бўлади. Ҳар бир хизматчининг қўлида икки лаган бўлиб, уларнинг бири олтиндан, бири
кумушдан, уларнинг ҳар бирида бошқасидан ўзгача нав бор". Буни Қитбий "Уйунул ахбор"
китобида зикр қилган.
Муфассирлар айтади: "Энг қуйи манзилдаги кишини етмиш минг ғулом уни завқлантириб,
олтиндан бўлган етмиш минг лаган билан айланиб юрадилар. У идишларшшг ҳар бирида
бошқасида бўлмаган таом бўлади. Охиргисидаги таомни биринчисидан егандек иштаҳа билан
ейди. Охиргисининг таъмини худди бошидагининг таъмини билгандек билади. Жаннатдаги энг
юқори манзилда бўладиган кишини эса, ҳар куни етти юз минг ғулом ҳар бирида турли таомлар
бўлган етти юз минг идиш билан айланиб юрадилар. Лаганнинг энг охиргисидан биринчисидан
еган иштаҳа билан ейди. Охиргисининг таъмини худди бошидагининг таъмини топгандек
топади. Шунингдек, қадаҳларни ҳам айлантириб юрадилар.
"Ва ўзи кумушдан (ясалган бўлсада, нафислигидан) шиша-шиша бўлиб кетган
қадаҳлар..." (Инсон, 15—16). Яъни, шишанинг софлиги кумушнинг оқлигидан. Чунки ҳар бир
қавм ўз ерининг тупроғидан шиша олади. Жаннатнинг тупроғи эса кумуш, шунинг учун у
ердаги шишалар ҳам кумушдан ясалган. Ибн Аббос розийаллоҳу анҳумо бу ҳақда айтганлар: "У
кумушнинг софлигидадир. Бунда жаннатнинг ери кумушдан эканига далил бор. Чунки дунёда
идишлар тупроқдан олинади. У идишларнинг ичидан ташқи, ташқидан ичи кўриниб туради.
Худди май шиша идишда кўриниб тургани каби. Бирорта дунё кумушида бундай бўлмайди".
"(У шаробларни соқийлар) ўлчаб-белгилаб қўйгандирлар" (Инсон, 16), яъни, ҳар
кимнинг эҳтиёжига яраша оз, кўп, ўртача қилиб ўлчаб қўйганлар. Бу гап Қатоданики; Ибн
Аббос ва Мужоҳид: "Мартаба-даражаларига кўра белгилаб қўйилган, шунга яраша
келтирилади", дейдилар. Соқийлардан мурод фаришталардир.
Шунингдек, фаришталар уларни май косаларда суғорурлар. Бошқа оятларда келадики:
"Албатта, яхшилар майкосалардан (май) ичурлар" (Инсон, 5); "Уларга оқар
чашмадан ичувчилар учун лаззат бўлган оппоқ (шароб) косалари айлантириб
турилур" (Саффот, 45). "Унинг аралашмаси занжабил бўлган..." (Инсон, 17). Араблар
"занжабил"ни жуда яхши кўрар ва унга зарбулмасаллар келтирар эди, уни май билан
аралаштириб ичарди. Аллоҳ таоло уларга яхши кўрган нарсалари билан хитоб қилиб, гўё:
"Агар иймон келтирсангиз, сизларга охиратда бу дунёда яхши кўрган нарсаларингизга ўхшаши
бўлади", демоқда.
|
| |
| |
