|
Пайғамбар табобати
|
|
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:26 | Message # 16 |
 Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status:  | Zaytun
Анжир билан қасам ва зайтун билан қасам. (Қуръони карим, Сура Тийн, 1).
Keyingi yillardagi tadqiqotlar zaytun mevasi nafaqat yoqimli taom, balki yaxshi sog’lik manbai ham ekanligini aniqladi. Zaytun mevasiga qo’shimcha ravishda, zaytun moyi ham muhim ozuqa manbaidir. Uning sog’likka keltiradigan foydalari quyidagicha umumlashtirilishi mumkin:
Yurak tomirlari va arterial sog’lik uchun foydalari
Zaytun mevasi va zaytun moyidagi ayrim yog’ kislotalari mono-to’yinmagan hisoblanadi. Mono to’yinmagan yog’ kislotalari tarkibida xolesterin bo’lmaydi. Shu sababli zaytun moyi xolesterin miqdorini oshirmaydi, balki uni nazorat ostida saqlab turadi. Zaytun moyi tarkibida inson tanasi uchun muhim bo’lgan omega-6 linoleik kislotasi ham mavjud. Mana shu xususiyati tufayli sog’lik muammolari bilan shug’ullanuvchi (Jahon Sog’liqni saqlash tashkiloti kabi) tashkilotlar aholisi arteriya qon tomirlari aterosklerozi va qandli diabet kasalligi bilan ko’p og’rigan davlatlarda iste’mol qilinadigan yog’ kislotalarning kamida 30% omega-6 dan iborat bo’lishi kerakligini tavsiya qiladi. Bu zaytunning ahamiyatini yanada ko’proq oshiradi.
Bu sohada olib borilgan izlanipshar bir hafta davomida kuniga 25 millilitr (taxminan ikki choy qoshiq) tabiiy zaytun moyi iste’mol qilgan odamlarda kam miqdorda zichligi kichik lipo-protein (yomon xolesterin) va ko’p miqdorda antioksidlovchi mavjud bo’lishini aniqladi. Antioksidlovchilar tanadagi erkin radikallar deb nomlanadigan zararli moddalarni neytrallash va hujayra buzilishining oldini olishi sababli juda muhimdir. Ko’plab izlanishlarda yana shu narsa aniqlandiki, zaytun moyini iste’mol qilish xolesterin miqdorini kamaytiradi va yurak kasalligining oldini oladi.
Zaytun moyi qon oqimidagi zararli xolesterin (zichligi kichik lipoprotein) miqdorini kamaytirishi va foydali xolesterin (zichligi yuqori lipoprotein) miqdorini ko’paytirishi bois u yurak hamda arteriya qon tomir kasalliklari bilan og’riydigan bemorlarga ham tavsiya etiladi. Yurak va arteriya qon tomir kasalliklari ko’p uchraydigan mamlakatlarda odatda yuqori xolesterin tarkibli to’yingan yog’lar iste’mol qilinadi.
Bundan tashqari, zaytun moyi omega-6 ning omega-3 ga bo’lgan nisbatiga zarar yetkazmaydi. Omega-3 va omega-6 larning tanada muayyan miqdorda bo’lishi juda muhim, chunki bularning nisbatidagi har qanday nomutanosibliklar ko’pgina kasalliklar, ayniqsa, yurak, immun tizimi va saraton kasalliklarining rivojlanishiga sabab bo’ladi. Shu sabablar tufayli ko’pchilik odamlar zaytun moyi sharofati bilan o’z salomatliklarini yaxshi ahvolda saqlab turishadi. Amerika Yurak salomatligi assotsiatsiyasi yurak xastaligi xavfini kamaytirish uchun ko’p miqdordagi mono-to’yinmagan yog’lar 30% gacha yog’i kamaytirilgan taomga muqobil bo’lishi mumkinligini ta’kidlaydi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:27 | Message # 17 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Saraton kasalligining oldini olishi
“The Archives of Internal Medicine” (Ichki tibbiyot arxivlari) nomli nashrda chop etilgan bir izlanish ko’p miqdorda monoto’yinmagan yog’ iste’mol qiladigan ayollarda ko’krak saratonining kamroq rivojlanish xavfi tug’ilishi haqida yozadi. Buffalo universiteti hamda Nyu-York Davlat universiteti olimlari tomonidan olib borilgan boshqa bir izlanish esa zaytun moyi kabi o’simlik moylarida topiladigan yog’, ya’ni b-sitosterol, prostatada saraton hujayralari paydo bo’lishining oldini olishda yordam berishini isbotladi. Tadqiqotchilar shunday xulosaga kelishdiki, b-sitosterol hujayralar bo’linishiga buyruq beradigan hujayraning ichki aloqa tizimini kuchaytiradi va shu yo’sinda hujayra bo’linishi boshqarib bo’lmas darajaga yetmasdan saraton kasalligining oldi olinishi mumkin. Oksford universitetida shifokorlar tomonidan o’tkazilgan tadqiqot zaytun moyi ichak saratoniga qarshi himoyaviy ta’sirga ega ekanligini ko’rsatdi. Shifokorlar zaytun moyi ichak saratoni boshlanishining oldini olish uchun oshqozon kislotasi bilan reaksiyaga kirishishini aniqladilar. Oksford universiteti tadqiqotchilari yana shu narsani aniqlashdiki, zaytun moyi safro miqdorini kamaytirib, diamin fermenti oksidazasining miqdorini ko’paytiradi va shu tariqa organizmni nonormal hujayra o’sishi hamda saratondan himoya qiladi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:31 | Message # 18 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Zaytun moyi va suyaklar Zaytun moyi
Zaytun moyi tarkibida mavjud bo’lgan E, A, B, D va K vitaminlari kattalar va bolalarda suyaklarning o’sib rivojlanishiga yordam berishi va kaltsiy miqdorini barqarorlashtirish orqali suyaklarni mustahkamlashi nuqtai nazaridan ayniqsa ahamiyatlidir. Ular oson hazm bo’lishi va o’z minerallari orqali tanada vitaminlarning ishlatilishiga yordam berishi tufayli yoshi kattalarga ham tavsiya etiladi. U suyakning minerallanishini ko’paytirish orqali kaltsiy yo’qolishining oldini ham oladi. Suyaklar organizmning mineral struktura ombori hisoblanadi. Suyaklarda mineral moddalar to’planishining yo’qolishi suyakning mo’rtlashishi kabi jiddiy asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin. Zaytun moyi bu masalada eng foydali ta’sirga egadir.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:32 | Message # 19 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Qarishning oldini olishi
Zaytun moyi tarkibidagi vitaminlar hujayrani yangilash xususiyatiga egaligi sababli ular qariyalarni davolashda hamda terini oziqlantirish va himoya qilishda ham ishlatiladi. Oziq-ovqatlar tanamizda energiyaga aylanishi sababli oksidlovchi deb nomlanadigan ma’lum moddalar hosil bo’ladi. Zaytun moyining tarkibida uchraydigan ko’p miqdordagi antioksidlovchilar zararli moddalar keltiradigan ziyonning oldini oladi, bizning hujayralarimizni yangilaydi va to’qima hamda organlarning qarishini keyinga suradi. Zaytun moyi E vitaminiga ham boy bo’lib, bu vitamin tanamizdagi hujayralarni nobud qiluvchi va qarishga sabab bo’luvchi erkin radikallarni yo’qotadi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:32 | Message # 20 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Bola rivojlanishiga qo’shadigan hissasi
Zaytun mevasi va zaytun moyida mavjud linoleik kislota (omega-6 yog’ kislotasi) tufayli ular yangi tug’ilgan chaqaloq hamda o’sayotgan bolalar uchun sog’lom ozuqa hisoblanadi. Linoleik kislotaning yetishmasligi bolalikda o’sishdan orqaga qolishga va turli teri kasalliklarining paydo bo’lishiga sabab bo’ladi.
Zaytun moyi tarkibida tanamizdagi zararli moddalarning halokatli ta’siridan himoya qila oladigan antioksidlovchi elementlar va inson salomatligi uchun katta ahamiyatga ega yog’ kislotalari mavjud. Bular tanadagi gormonlarga quvvat bo’ladi va hujayra membranasining shakllanishiga yordam beradi.
Zaytun moyi ona sutidagi kabi muvozanatlashgan polito’yinmagan tarkibga ega. Zaytun moyi inson tanasidan olib bo’lmaydigan yog’ kislotalarning yetarli manbai bo’lganligi sababli bola tanasi uchun katta ahamiyatga ega. Bu omillar zaytun moyining yangi tug’ilgan bolalar uchun juda muhimligini ko’rsatadi.
Bola miyasi va asab sistemasining tabiiy rivojlanishiga o’z hissasini qo’shishi bois, zaytun moyi mutaxassislar tomonidan homilador ayollar va onalarga iste’mol kilish uchun tavsiya etiladigan yagona moydir. Zaytun moyi tarkibida ona sutidagiga teng miqdorda linoleik kislota mavjud. Yog’siz sigir sutiga zaytun moyi qo’shilganda, u ona sutiga tenglashib, tabiiy ozuqa manbaiga aylanadi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:33 | Message # 21 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Foydali zaytun moyi Qon bosimini tushirishi
2000 yil 27 martda “The Archives of Internal Medicine ” (Ichki tibbiyot arxivlari) nashrida chop etilgan bir izlanish yana bir bor zaytun moyining yuqori qon bosimiga nisbatan foydali ta’siriga urg’u beradi. Yuqori qon bosimini tushirish uchun ishlatiladigan dorilar zaytun barglaridan ham tayyorlanadi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 07:34 | Message # 22 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Ichki a’zolar uchun foydasi
Zaytun moyi issiq yoki sovuq holda iste’mol qilinishidan qat’i nazar, oshqozon kislotasi miqdorini kamaytirish orqali oshqozonni gastrit va yaralar kabi kasalliklardan himoya qiladi. Shuningdek, o’tni harakatga keltirib, uning faoliyatini yaxshi-laydi. U o’t pufagidan chiqadigan suyuqlikni tartibga soladi va o’t pufagida tosh paydo bo’lish xavfini kamaytiradi. Zaytun moyining tarkibida xlorid mavjud bo’lib, u jigar faoliyatiga yordam beradi va shu tariqa ortiqcha mahsulotlarni tanadan yo’qotishga ko’maklashadi. U miya arteriyalariga ham foydali ta’sir ko’rsatadi.
Bugungi kunda ko’pchilik olimlar zaytun moyiga asoslangan ovqatlanish tartibi ideal ozuqaviy modelni tashkil etadi, deb hisoblashadi. Bunday fazilatga ega zaytun mevasi va zaytun moyi har bir kishining kundalik ovqatlanish dasturidagi har bir taomning asosiy tarkibiy qismi bo’lishi kerak.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 25-Iyul-2011, 13:01 | Message # 23 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Бўғимларни ҳижомат ёрдамида даволаш
Бугунги кунда жуда кўп кишилар шифокорларга бўғимлардаги оғриқлардан шикоят қилиб боришмоқда.
Қуруқ статистика сонларига биноан ҳар бир учинчи киши бўғим оғриғидан азият чекмоқда. Бу дарднинг пайдо бўлиш сабаблари эса кундан кун ортиб бормоқда:
* биринчидан, гиподинамия (камҳаракатлик), яъни тегишли меъёрда жисмоний оғирликнинг йўқлиги сабабли мушакларнинг заифлашуви ва тана вазни ошиши туфайли бўғимларга бўлган оғирликнинг ортишидир;
* иккинчидан, синтетик дори-дармон ва вакциналарни қабул қилиш, нотўғри овқатланиш, экологиянинг бузилиши ва турли хил руҳий зарбалар каби сабаблар бўғимлардаги яллиғланиш ва дегенератив жараёнлар ривожини келтириб чиқармоқда.
Одатда артроз ва артрит хасталиги билан касалланган беморларга шифокор ёзиб берган дори-дармонлар (оғриқни қолдирувчи ва яллиғланишга қарши дорилар) оғриқ ва яллиғланиш реакциясини босишга қаратилган бўлиб, аслида улар хасталикнинг асл сабабларини йўқ қилмайди, балки вақтинча оғриқ симптомларининг намоён бўлишини бартараф этиб туради.
Ўз инояти ила барча дардларга даво юборган куч-қудрат Эгаси бўлмиш Аллоҳга ҳамду-санолар бўлсин!
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салам айтдилар:
ما أنزل الله من داءٍ إلا وأنزل له دواء، علمه من علمه، وجهله من جهله
“Аллоҳ дардларни нозил қилган, улар билан бирга даво усулларини (дориларни) ҳам. Кимдир уларни билади, кимдир билмайди”. (Ал-Бухорий)
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салам яна айтдилар:
خير ما تدوايتم به الحجامه
“Даволанишнинг энг яхши усули қон олдиришдир”. (Ал-Бухорий, Муслим)
Ҳурматли китобхон, тизза бўғими – инсон танасидаги энг катта бўғим бўлиб, у танадаги иккита энг узун суякни боғлайди ва туриш, юриш, зинага чиқиб-тушиш ва ҳ.з.лар каби кўпгина жисмоний ҳаракатлардаги муҳим вазифаларни амалга оширади.
Тиззага шикаст етказилиши, қарилик, тана вазнининг ошиши ҳамда кўп марталаб тепага кўтарилиш ва пастга тушишлар туфайли тиззаларнинг қаттиқ чарчаши сабабли уларга ўтказилган доимий босим натижасида бўғим тоғайлари юпқалашади ва заифлашади, бу эса тиззада қаттиқ оғриқларнинг пайдо бўлишига олиб келади ва тизза қуйидаги кўринишга келади:
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 25-Iyul-2011, 13:02 | Message # 24 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Ҳижомат ёрдамида даволаш
Ҳижомат бу хуружни даволашда жуда яхши дармон бўлиб, у тоғайларни озиқлантирувчи ҳужайралардан суюқликни чиқаришга ёрдам беради, тоғайларнинг ишқаланиш даражасини камайтириб дардни секинлаштиради ва Аллоҳ марҳамати ила ҳижомат беморга самарали таъсир этади, иншаАллоҳ.
Шу сабабли биз тиззалари билан боғлиқ дардлари борларга ҳижомат қилишни тавсия этамиз.
Бу ҳолатда ҳижомат қуйидаги усулда амалга оширилади: соат стрелкасига қарши (тавоф йўналишида(1)) тизза атрофларига қуруқ банка қўйилади, лекин банка қўйишдан олдин бу жойларга ялпиз ёки зайтун мойи суртилади. Банка қўйилган жойлар қизармагунича ва бемор оғриқ сезмагунича банкалар олинмайди, чунки бу ҳолат банка қўйилган жойлардаги бўшлиқлардан суюқлик ажралиб чиққанлик ва қон айланишининг янгиланиши ишораси ҳисобланади, иншаАллоҳ.
Шундан сўнг тиззанинг икки томонига қортиқ қўйилади (қон олинади), агар касаллик оғир бўлса, тизза устидан (ўзидан) ва остидан қон олинади.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Juma, 19-Avg-2011, 09:44 | Message # 25 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Барҳаёт суннатлар
Бугун биз 15 аср аввал Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламнинг табобат борасида айтиб ўтган тавсиялари ҳақида ҳикоя қиламиз. Шифокорларнинг тадқиқ қилишларича, табобат жуда ҳам ривожланганига қарамай, бу тавсиялар табобат китобининг олтин зарварақларига муҳрланган. Бу тавсияларни берган инсон – Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламга тасанно айтиш мумкин. Ҳижратгача Мадинадаги одамларнинг кўпчилиги безгак касаллиги билан оғришгани ҳақида маълумотлар бор. Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам Мадинага ҳижрат қилганларидан сўнг шаҳар атрофида 30000 хурмо дарахтини экишга бошчилик қилганлар. (Хурмо дарахти намликни камайтириб ботқоқликларнинг қуришига сабаб бўлади).
Абул Баракатнинг китобларида ёзилишича, Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам бир ҳадисларида “Вабо, ўлат каби
касалликлар тарқаган шаҳарга кирмангиз ҳам ва у ердан чиқиб ҳам кетмангиз” (Имом Бухорий) деган тавсияни берганлар. Улар бу билан карантинни жорий қилганлар. Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васаллам ўзларининг тавсияларини суннат тарзида бизга ҳам умримизни гўзаллаштирадиган ҳам охиратимиз озуқаси сифатида васият қилдилар:
Сақланган таомни еманг.
Овқатни жуда иссиқ ва жуда совуқ ҳолда истеъмол қилманг.
Қўлларингизни овқатдан олдин ва кейин ювинг.
Жуда туйиб овқат еманг.
Овқатни шошмасдан яхшилаб чайнаб енг.
Овқат вақтида сув, чой каби суюқликни кўп ичманг.
Қишда қувватлироқ овқат, ёзда эса енгил ҳазм бўладиган мева ва сабзавотлар танаввул қилинг.
Ибодат қилишингизда узум, хурмо ва зайтун сизга куч беради.
Чарчаганингизда ширинлик танаввул қилинг.
Синган, ёрилган идишдан нарса еманг ва ичманг.
Овқатни танҳоликда танаввул қилманг ва хурсанд ҳолда дастурхонга ўтиринг.
Овқатдан кейин Аллоҳга шукр айтинг.
Бир ойда бир кун бўлса ҳам рўза тутиб, танангизга дам беринг.
Асал енг – у минг хил касалликга дармондир. Бу хилдаги тавсияларни Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам минглаб берганлар. Мусо ибн Абу Хайяннинг «Ал-Халис” китобларида Расули акрам саллалоҳу алайҳи васалламнинг томоқ оғриғи ва кўз касалликларига берган ушбу тавсиялари келтирилган: “Қузиқорин теринг ва уларни уч кун қоронғу ва нам жойда сақланг. Уларда бир қават моғор пайдо бўлади. Қузиқоринларни чўпга кийдириб, оловда ушлаб туринг. Улар совугач, устидаги моғорни олиб, кўз атрофига (кўз касалликларида) ва томоққа (ангинада) суртинг”. Ҳозирги кун олимларининг айтишларича, бу ҳар бир дорихонада топиш мумкин бўлган пеницциллин бўлиб, бу дармонни Расул саллалоҳу алайҳи васаллам ўн тўрт аср аввал тавсия этганлар. Бу яна бир бора Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламнинг чексиз илм соҳиби эканликларини кўрсатади. Яна Муҳаммад мустафо саллалоҳу алайҳи васаллам кўзи оғриган кишиларга кўпроқ хурмо танаввул қилишни, иситма чиққанда баданни совуқ сувда чайишни тавсия этганлар. Буларнинг ҳаммасини ҳозиргача шифокорлар тавсия этадилар. Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам даврларида йўтал, ўпка силига учраган беморларни тоғда, чўпонлар билан қолдиришган ва уларга кўпроқ сут ичишни буюришган. Бундай касаллар тоғнинг тоза ҳавосида табиий нарсалар билан даволанганларидан сўнг Мадинага қайтаришган. Набий саллалоҳу алайҳи васаллам вабо ва ўпка сили каби юқули касалликларга учраганларни одамлардан узоқлаштириш кераклигини таъкидлаганлар. Бу касалликларни қузғатувчи микроблар эканлигини олимлар 20 асрга келиб татқиқ қилишди. Карантин ҳам шу асрнинг бошларида шифокорлар тарафидан тавсия этила бошланди
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Juma, 19-Avg-2011, 09:46 | Message # 26 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | Асаб толалари
Узун йиллар мобайнида асаб толалари тикланмаслиги ҳақидаги эшитиб келдик. Қариялик дарвозасида турган инсонларда йилига 100 минг нейронлар нобуд бўлиши оқибатида ҳаётдаги турли воқеаларни унутиш ҳам шу сўзларга асосланган. Ҳатто одамлар орасида қаттиқ асаби бузилган инсонга қарата «Асаб толалари тикланмайди», куйидаги огоҳлантиришлар ҳам бор.
«Замонамизнинг юқори технологиялари бу теорияни текшириб кўриш имконини берди», - деб ёзади америка «US news and world report" журнали, - «текширишларга кўра нейронлар нобуд бўлмайди. Нейронларни тиклаш эмас, балки уларнинг ишлаш тизимини тиклаш керак. Гап шундаки, баъзи асаб толалари «ишсизлик» оқибати ухлаб қоладилар, аммо бу уларни аввал тўплаган илм ва тажрибаларни унутмайди. Аммо бу ухлаб қолган клеткалар қанча узоқ ишламаса, уларни уйғотиш шунча қийин кечади.
1979 йилда АҚШда бу борада олиб борилган тадқиқотларда маълум бўлишича нерв толалари тикланиш хусусиятига эга. Орадан ўн йил ўтиб янги далиллар чиқа бошлади. Оқибатда Мэриленд штатининг тиббиёт институтида олиб борилган илмий изланишларда бу далиллар яна бир бор тасдиқланди.
Яна маъум бўлишича, қушларнинг ва майда ҳашоратларнинг нерв толалари ҳам бўлиниш хусусиятига эга. 1998 йилда олимлар тадқиқот натижаларини янгилашди, унда маълум қилинишича, инсон умри давомида мия янгиланиб бориш хусусиятига эга. Гиппокамп, яъни миянинг хусусан хотира учун жавоб берадиган қисмидаги толалар инсоннинг ёшидан қатъий назар бўлинади.
Шу хусусда бизнинг сўзимиз: Мусулмон қарияларда қарилик сабаб ақли ноқислашиши камдан кам учрайдиган ҳолат. Чунки Ислом таълимоти мусулмонларни тафаккур қилишга чақиради. Али разияллоҳу анҳудан келган ривоятга кўра, мусулмоннинг зеҳнини Қуръон ўқиш ва мисвок ишлатиш ўткирлаб туради. Шунда экан, қани тиловатга ва тафаккурга, диндошлар!
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Juma, 18-Noya-2011, 16:31 | Message # 27 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7142
Status: | 
Бугун биз 15 аср аввал Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламнинг табобат борасида айтиб ўтган тавсиялари ҳақида ҳикоя қиламиз. Шифокорларнинг тадқиқ қилишларича, табобат жуда ҳам ривожланганига қарамай, бу тавсиялар табобат китобининг олтин зарварақларига муҳрланган. Бу тавсияларни берган инсон – Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламга тасанно айтиш мумкин. Ҳижратгача Мадинадаги одамларнинг кўпчилиги безгак касаллиги билан оғришгани ҳақида маълумотлар бор. Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам Мадинага ҳижрат қилганларидан сўнг шаҳар атрофида 30000 хурмо дарахтини экишга бошчилик қилганлар. (Хурмо дарахти намликни камайтириб ботқоқликларнинг қуришига сабаб бўлади).
Абул Баракатнинг китобларида ёзилишича, Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам бир ҳадисларида “Вабо, ўлат каби касалликлар тарқаган шаҳарга кирмангиз ҳам ва у ердан чиқиб ҳам кетмангиз” (Имом Бухорий) деган тавсияни берганлар. Улар бу билан карантинни жорий қилганлар. Расулуллоҳ саллалоҳу алайҳи васаллам ўзларининг тавсияларини суннат тарзида бизга ҳам умримизни гўзаллаштирадиган ҳам охиратимиз озуқаси сифатида васият қилдилар:
Сақланган таомни еманг.
Овқатни жуда иссиқ ва жуда совуқ ҳолда истеъмол қилманг.
Қўлларингизни овқатдан олдин ва кейин ювинг.
Жуда туйиб овқат еманг.
Овқатни шошмасдан яхшилаб чайнаб енг.
Овқат вақтида сув, чой каби суюқликни кўп ичманг.
Қишда қувватлироқ овқат, ёзда эса енгил ҳазм бўладиган мева ва сабзавотлар танаввул қилинг.
Ибодат қилишингизда узум, хурмо ва зайтун сизга куч беради.
Чарчаганингизда ширинлик танаввул қилинг.
Синган, ёрилган идишдан нарса еманг ва ичманг.
Овқатни танҳоликда танаввул қилманг ва хурсанд ҳолда дастурхонга ўтиринг.
Овқатдан кейин Аллоҳга шукр айтинг.
Бир ойда бир кун бўлса ҳам рўза тутиб, танангизга дам беринг.
Асал енг – у минг хил касалликга дармондир. Бу хилдаги тавсияларни Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам минглаб берганлар. Мусо ибн Абу Хайяннинг «Ал-Халис” китобларида Расули акрам саллалоҳу алайҳи васалламнинг томоқ оғриғи ва кўз касалликларига берган ушбу тавсиялари келтирилган: “Қузиқорин теринг ва уларни уч кун қоронғу ва нам жойда сақланг. Уларда бир қават моғор пайдо бўлади. Қузиқоринларни чўпга кийдириб, оловда ушлаб туринг. Улар совугач, устидаги моғорни олиб, кўз атрофига (кўз касалликларида) ва томоққа (ангинада) суртинг”. Ҳозирги кун олимларининг айтишларича, бу ҳар бир дорихонада топиш мумкин бўлган пеницциллин бўлиб, бу дармонни Расул саллалоҳу алайҳи васаллам ўн тўрт аср аввал тавсия этганлар. Бу яна бир бора Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васалламнинг чексиз илм соҳиби эканликларини кўрсатади. Яна Муҳаммад мустафо саллалоҳу алайҳи васаллам кўзи оғриган кишиларга кўпроқ хурмо танаввул қилишни, иситма чиққанда баданни совуқ сувда чайишни тавсия этганлар. Буларнинг ҳаммасини ҳозиргача шифокорлар тавсия этадилар. Пайғамбаримиз саллалоҳу алайҳи васаллам даврларида йўтал, ўпка силига учраган беморларни тоғда, чўпонлар билан қолдиришган ва уларга кўпроқ сут ичишни буюришган. Бундай касаллар тоғнинг тоза ҳавосида табиий нарсалар билан даволанганларидан сўнг Мадинага қайтаришган. Набий саллалоҳу алайҳи васаллам вабо ва ўпка сили каби юқули касалликларга учраганларни одамлардан узоқлаштириш кераклигини таъкидлаганлар. Бу касалликларни қузғатувчи микроблар эканлигини олимлар 20 асрга келиб татқиқ қилишди. Карантин ҳам шу асрнинг бошларида шифокорлар тарафидан тавсия этила бошланди.
|
| |
| |
