«Эй Одам фарзанди! Киши ўлимга иймон келтириб, яна қандай хурсанд бўлаётганидан
ажабландим. Ҳисоб-китоб бўлишига иймон келтириб, мол-дунё тўплаётганига ажабландим.
Охиратга иймон келтириб, нечук роҳатланаётганига ажабландим. Дунё ва унинг заволига
ишониб, нечук унга хотиржам бўлаётганига ажабландим. Тилида олим, қалбда жоҳил кишидан
ажабландим. Сув билан ўзини покласа ҳам, қалби покланмаган кишидан ажабландим.
Одамларнинг айблари билан машғул бўлиб, ўзининг айбларидан ғофил қолган кишидан
ажабландим. Аллоҳ таоло кузатиб турганини билган ҳолда яна қандай Унга осийлик қилаётган
кишига ажабландим. Ўзининг якка ҳолда ўлишини, якка ҳолда қабрга киришини, якка ҳолда
ҳисоб-китоб қилинишини билатуриб, (нечук Парвардигоридан ўзгани дўст тутган кишидан
ажабландим). Ҳақиқатан Мендан ўзга илоҳ йўқ. Албатта Муҳаммад (алайҳиссалом) Менинг
бандам ва расулимдир».

«Гувоҳлик бераманки, якка Ўзимдан бошқа илоҳ йўқ. Менинг шеригим ҳам йўқ. Муҳаммад
Менинг қулим ва расулимдир. Ким қазои қадаримга рози бўлмаса, балоларимга сабр,
неъматларимга шукр қилмаса, берганларимга қаноат этмаса, Мендан бошқа худога ибодат
қилаверсин. Ким дунё учун ғам чекса, гўёки Менга ғазаб қилган бўлади. Ким мусибатимдан
шикоят этса, гўё Мендан шикоят қилган бўлади. Ким бойнинг ҳузурига кириб, бойлиги учун
унга тавозе этса, динининг учдан бирини кетказибди. Ким аҳлидан бирор киши вафот этгани
учун юзига урса, гўё Мен билан уришиш учун найза олибди. Ким қабр устидаги шохни
синдирса, Каъбам эшигини қўли билан бузгандек бўлибди. Ким қайси эшикдан еяётганига
(яъни, ҳаром нарсага) парво қилмаса, Аллоҳ уни қайси эшикдан жаҳаннамга киритишига ҳам
парво қилмабди. Кимнинг динида ўсиш бўлмаса, у ноқисликдадир. Ким ноқисликда бўлса,
унинг учун ўлим яхшироқдир. Ким билган нарсасига амал этса, Аллоҳ таоло у билмаган илмни
унга мерос қолдиради. Кимнинг орзу-ҳаваси кўпайса, амали холис бўлмайди».

«Эй Одам фарзанди! Қаноатли бўл, беҳожат бўласан. Ҳасадни тарк қил, роҳатда яшайсан.
Ҳаромдан сақлан, динингни холис қиласан. Ким ғийбатни тарк этса, унга муҳаббатим намоён
бўлади. Ким одамлардан узлатда бўлса, улардан омонда юради. Кимнинг сўзи оз бўлса, ақли
комил бўлади. Ким оз ризққа рози бўлса, Аллоҳ билан боғланибди.
Эй Одам фарзанди! Сен амал қилмайдиган нарсангни биласан-у, нечук билмаган нарсангни
билишни талаб қилаверасан?
Эй Одам фарзанди! Дунёда худди эртага ўлмай-дигандек ҳаракат қиласан. Гўё абадий
яшайдигандек мол-дунё тўплайсан.
Эй дунё, сенга ҳирсу очкўзлик билан ташланган одамдан юз ўгир. Сендан юз ўгирган
одамга интил. Сенга назар солувчиларнинг кўзидан холи бўл».

«Эй Одам фарзанди! Ким дунё сабабли хафалик билан тонг орттирса, Аллоҳдан фақат
узоқлашибди. Унга дунёда қийинчилик, охиратда фақат машаққат бўлади. Аллоҳ таоло у
кишининг қалбига ҳеч қачон тугамайдиган ғам солиб қўяди. Шундай машғулотга банд
қиладики, ундан асло бўшай олмайди. Камбағаллик бериб қўядики, ҳеч бойликка етиша
олмайди. Орзулар бериб қўядики, доимо ўша орзулар билан банд бўлиб қолади.Эй Одам фарзанди! Ҳар куни ўзинг билмаган ҳолда умрингдан қисқартирасан. Ҳар куни
ризқингни келтиришади, сен эса ҳамд айтмайсан. На озига қаноат қиласан, на кўпига тўясан.
Эй Одам фарзанди! Бирор кун йўқки, ҳузуримдан сенга ризқинг бориб турмаган бўлсин!
Бирор кеча йўқки, фаришталар сен томондан бир бузуқ амални олиб келмаган бўлсин.
Ризқимни еб, Менга осийлик қиласан. Ҳолбуки, сен Менга дуо қилиб (сўраганингда)
дуоларингни ижобат этаман. Яхшилигим сенга тушгувчидир, ёмонлигинг Менга етгувчи. Бас,
Мен сенга қанчалар яхши Хожаман! Сен Менга қанчалар ёмон бандасан! Сенинг кетма-кет
содир этган ёмон, шармандали ишларингни ёпаман. Мен сендан ҳаё қиламан, сен эса Мендан
ҳаё қилмайсан. Мендан бошқасини эслайсан-у, Мени унутасан. Одамлардан қўрқасан-у, Мендан
хотиржам юрасан. Одамларнинг нафратидан ҳайиқиб, Менинг ғазабимдан (гўё) омонлик
топгансан».

«Эй Одам фарзанди! Тавбаси нуқсонли, орзу-ҳаваси узун кишилар жумласидан бўлма.
Охиратни амалсиз умид қиладиганлардан бўлма. Обидларнинг гапини гапириб,
мунофиқларнинг амалини қилувчилардан бўлма. Агар берса, қаноат этмайдиган, бермаса, сабр
қилмайдиганлардан бўлма. Яхшиликка буюриб, ўзи уни қилмайдиган, ёмонликдан қайтариб,
ўзи ундан қайтмайдиганлар жумласидан бўлма. Солиҳларни яхши кўриб, ўзи солиҳ бўл-
майдиган, мунофиқларни ёмон кўриб, ўзи мунофиқ бўладиганлар жумласидан бўлма. Бажара
олмайдиган нарсасини гапирувчи, буюрилмаган нарсани бажарувчи, вафодорликни талаб этиб,
ўзи вафо қилолмайдиган кишилар жумласидан бўлма.
Эй Одам фарзанди! Бирор янги кун йўқки, Ер сенга ўзининг тилида: «Эй Бани Одам,
устимда юрасан, кейин қўйнимда ғамга кўмиласан, устимда нафсинг тусаганини ейсан,
қўйнимда қуртларга ем бўласан», демаса. (Бирор кун йўқки, Ер сенга ўз тилида:) «Эй Бани
Одам! Мен қўрқинч уйиман, сен сўроқ қилинадиган уйман, кимсасиз уйман, зулмат уйиман,
илонлару чаёнлар уйиман, бас, мени хароб қилавермасдан обод этмайсанми?» демаса».

«Эй Одам фарзанди! Сизларни аввал оз бўлиб, кейин кўпайтириш учун халқ қилмадим.
Қўрқинчда Менга ҳамроҳ бўлиш учун ё ожиз бўлиб қолганимда ёрдам сўраш учун ёки манфаат
ҳосил қилиш учун ёхуд зарарни даф этиш учун сизларни яратганим йўқ. Балки узоқ вақт Менга
ибодат қилиб, кўп шукр келтириб, эртаю кеч Менга тасбеҳ айтишингиз учун сизларни яратдим.
Эй Одам фарзанди! Агар сизларнинг аввалгию охиргиларингиз, жинлару инсларингиз,
кичиклару катталарингиз, ҳурлару қулларингиз Менга тоат қилишга жам бўлишса, мулкимдан
зарра миқдорича ҳам кўпайиб қолмайди. Ким жидду жаҳд қилса, ўзи учун қилади. Аллоҳ эса
бутун оламлардан беҳожат Зотдир.
Эй Одам фарзанди! Озор берганингдек сенга ҳам озор берилади. Амал қилганишта ярашаси
берилади».

«Эй Одам фарзанди! Эй динор ва дирҳамнинг қуллари! Мен динор ва дирҳамни улар орқали
(берган) ризқимни ейишингиз, улар орқали (берган) кийимимни кийишингиз, Менга тасбеҳ
айтиб, Мени улуғлашингиз учун яратдим. Кейин сизлар Китобимни олдингизлар ва уни орқага
отдингиз. Динору дирҳамларни олдингизлар ва уларни бошингизга кўтардингиз. Уйларингизни
баланд этиб, Менинг уйимни пасайтирдингиз. Сизлар на яхши, на озодсиз, балки дунёнинг
қулисиз. Сизларга ўхшаганларнинг жамланиши бамисоли таши суваб қўйилган қабрларгаўхшайди. Бу қабрлар ташқарисидан чиройли кўринса-да, ичи хунукдир. Сизлар ҳам ширин
тилларингиз, чиройли феълларингиз билан одамларга яхши бўлиб кўринасизлар-у, (аслида)
тош қалбларингиз ва расво аҳволингиз билан (улардан) узоқлашасиз.
Эй Одам фарзанди! Амалингни холис қил ва (ҳожатингни фақат) Мендан сўра. Чунки Мен
сенга сўровчилар сўраганидан ҳам кўпроғини бераман».

«Эй Одам фарзанди! Мен сизларни бефойда ва беҳудага яратганим йўқ. Мен ғофил
эмасман, (ҳолингиздан) хабардорман. Менинг розилигим учун ёқтирмаётган нарсангизга ҳам
сабр қил(ишни ўрган)магунча ҳузуримдаги нарса (жаннат)га эришолмайсиз. Тоатимга сабр
қилишингиз маъсиятимга сабр қилишдан, гуноҳни тарк қилишингиз дўзах оловидан (қўрқиб)
Мендан узр сўрашингиздан, дунё азоби охират азобидан енгилроқдир.
Эй Одам фарзанди! Барчангиз адашгансиз. Фақат Мен ҳидоят қилганларгина ундай эмас.
Барчангиз ёмонлик қилувчисиз, фақат Мен (ёмонликдан) сақлаганларгина ундай эмас. Менга
тавба қилинглар, сизларга раҳм қиламан. Сирларингиз махфий қолмайдиган Зот ҳузурида
сирларингизни фош этманглар».

«Эй Одам фарзанди! Махлуқларни лаънатламанг, лаънат ўзингизга қайтади.
Эй Одам фарзанди! Осмон Исмларимдан бири сабабли ҳавода устунсиз тик турибди. Аммо
қалбларингиз эса Китобимдаги мингта ваъз-насиҳатим билан ҳам тўғри эмас! Эй инсонлар! Тош
сувда юмшамаганидек, ваъз ҳам қаттиқ қалбга таъсирини ўтказа олмайди.
Эй Одам фарзанди! Сизлар Аллоҳнинг бандаси эканингизга гувоҳлик бериб, кейин яна
қандай Унга осийлик қиласиз? Улимни ҳақ деб гумон қиласиз-у, яна уни қандай ёмон кўрасиз?
Билмаган нарсангизни тилларингиз билан гапирасиз, Аллоҳнинг наздида улуғ бўлган нарсани
арзимас санайсиз».

«Эй инсонлар! Аниқки, сизларга Парвардигорингиз томонидан қалбларга шифо бўлиб панд-
насиҳат келди. Нега фақат сизга яхшилик қилган кишигагина яхшилик қиласиз, сизга
боғланган кишигагина боғланасиз, сизга едирган кишигагина едирасиз, сизни ҳурмат қилган
кишинигина ҳурмат қиласиз?! Бировнинг яна бировдан афзал жойи йўқ. Балки мўминлар
шундай кишиларки, Аллоҳ ва расулига иймон келтирадилар, ёмонлик қилган кишига яхшилик
қиладилар, алоқани узган киши билан алоқани тиклайдилар, маҳрум қилган кишини авф
этадилар, хиёнат қилган кишига ишонадилар, хўрлаганни ҳурмат қилишади, аразлаган киши
билан сўзлашишади. Албатта Мен сизлардан хабардор Зотдирман».

«Эй инсонлар! Бу дунё ҳовлиси йўқлар учун ҳовлидир, моли йўқлар учун молдир. Мол-
дунёни ақли йўқлар йиғади. Фаҳми йўқлар эса мол-дунёга хурсанд бўлади. Таваккали йўқлар
унга ҳирс қўяди. Маърифати йўқлар эса дунё истакларини талаб қилади. Ким йўқ бўлувчи
неъмат, узуқ-юлуқ ҳаётни хоҳласа, ўз нафсига зулм этиб, Роббисига исён қилибди. Яна
охиратни унутиб, дунёсига алданибди."Гуноҳнинг очиғини ҳам, махфийсини тарк
қилингиз!" Албатта гуноҳ қилувчи кимсалар ўзлари қилиб ўтган гуноҳларига жазо
олажаклар»(Анъом, 120).Эй Одам фарзанди! Менинг риоямни қилинг, Мен билан тижорат қилинг, Мен билан
муомала қилинглар, фойдаларингиз нақд, дарҳол хазинамга жўнатаверинглар. Чунки
ҳузуримда кўз кўриб, қулоқ эшитмаган ҳамда инсон қалби ҳис қилмаган нарсалар бордир.
Хазина тугаб ҳам, камайиб ҳам қолмайди. Мен саховат ва улуғлик эгаси бўлган Зотман».

«Эй Одам фарзанди! Сизларга инъом қилган неъматимни эсланг ва Менга берган
аҳдингизга вафо қилинг. Шунда Мен ҳам Ўз аҳдимга вафо қиламан. Мендангина қўрқинглар.
Йўлбошловчисиз тўғри йўлга тушиб бўлмаганидек, жаннатга ҳам амалсиз йўл йўқдир.
Шунингдек, мол машаққатсиз йиғилмайди. Худди шундай ибодатимга ҳам сабр
қилсангизларгина, жаннатга кирасизлар. Аллоҳга нафл ибодатлар билан яқинлашинг. Менинг
розилигимни ўзларингиз орангиздаги мисскинлар розилигидан изланг. Уламолар мажлиси
орқали раҳматимга рағбатли бўлинг. Чунки раҳматим бир лаҳза ҳам улардан ажралмайди.
Аллоҳ таоло: «Эй Мусо! Айтаётганларимни эшит. Ҳаққи ростки, ким мискинга такаббурлик
қилса, Қиёмат кунида уни (зарра ёки майда чумоли) суратида тирилтираман. Кимки мискинга
тавозеъли бўлса, дунё ва охиратда у(нинг даражаси)ни кўтараман. Кимки мискинни
обрўсизлантириш учун сирини ёйса, Қиёмат кунида уни сири пардаланмаган ҳолда
тирилтираман. Кимки қашшоқни хорласа, бас, у Мени жангга чорлабди. Ким Менга иймон
келтирса, дунё ва охиратда фаришталар у билан қўл бериб сўрашади», деди».

«Эй Одам фарзанди! Қанча чироқлар бор, уларни ҳавойи нафс шамоли ўчириб юборди.
Қанча обидлар бор, ўзига бино қўйиш уларни бузди. Қанча бойлар бор, эҳтиёжсизлик уларни
айнитди. Қанча камбағаллар бор, қашшоқлик уларни бузуқликка етаклади. Қанча соғлом
кишилар бор, доим соғ юриш уларни фасодга элтди. Қанча олимлар бор, илми уларни бузди.
Қанча жоҳиллар бор, нодонлиги уларни фасодга ғарқ қилди. Агар рукуъдаги кексалар, хушуъли
ёшлар, эмизикли гўдаклар ва ўтлоқдаги ҳайвонлар бўлмаганида албатта осмонни устингизга
темир, ерни яйдоқ текислик, тупроқни эса кул қилган, сизларга осмондан битта ҳам томчи
туширмаган, ерда бирорта дон ўстирмаган ва устларингизга азобни ёғдирган бўлар эдим».

«Эй Одам фарзанди! Эҳтиёжингиз миқдорида Мендан сўранг. Жаҳаннамга тоқатингиз
миқдорида (агар тоқат қилолсангиз) Менга осийлик қилинг. Кечиктирилган ажалларингиз,
олдингиздаги ҳозир бўлган ризқингиз ва ёпиб қўйилган гуноҳларингизга қараманг.«Барча
нарса ҳалок бўлгувчидир, магар Унинг юзи - Ўзигина (мангудир)»(Қасос сураси, 88-
оят)».

«Эй Одам фарзанди! Агар динингиз саломат бўлса, амалингиз, гўштингиз ва қонингиз ҳам
саломат бўлади. Агар динингиз фасод топса, амалингиз, гўштингиз, қонингиз ҳам бузилади.
Сизлар ўзини куйдириб, одамларга зиё тарқатадиган шам каби бўлманг. Қалбингиздан дунё
муҳаббатини чиқариб ташланг, чунки Мен ҳеч қачон дунё муҳаббати билан Узимга бўлган
муҳаббатни бир қалбда жамламайман. Ризқни тўплашда нафсингизга мулойим бўлинг. Чунки
ризқ тақсимлаб бўлинган. (Мол йиғишга) ҳирсли бўлган киши (молдан) маҳрумдир. Бахил эса
ёмонликка дучор. (Бу дунё) неъмати бир кун поёнига етади, уни қаттиқ талаб қилишбадбахтликдир. Ажал маълумдир, ҳақиқат маълум. Аллоҳ ҳикматларининг энг яхшиси -
хушуъдир. Бойликнинг энг яхшиси - қаноат. Энг яхши захира - тақво. Қалбга атр этилган энг
яхши нарса яқийн, яъни ўта кучли ишонч. Сизларга берилган нарсанинг энг яхшиси -
офиятдир».

«Эй мўминлар! Нега қилмаган ишингизни гапирасиз? Қанча гаплар айтиб, хилофини
қиляпсиз. Қанча нарсалардан ман этиб, ўзингиз ундан тийилмаяпсиз. Қанча нарсаларга
буюриб, ўзингиз уни бажармаяпсиз. Қанчадан-қанча емайдиган нарсаларни тўплаяпсиз!
Кунлар кетидан кунлар ўтяпти, қанча тавбаларни кечиктиряпсиз! Йилларни қувиб йиллар
ўтяпти, нимани кутяпсизлар?! Балки ўлимдан сақлайдиган нарсангиз бордир?! Ёки қўлингизда
дўзахдан (халос бўлганингизни асословчи) ҳужжат борми? Ё жаннатларда нажот топдингизми?
Ёки сиз билан Парвардигорингиз ораси (фақатгина) раҳмату марҳаматдан иборат деб
ўйлаяпсизми? Ё (мўл-кўл) неъматлар ҳаволантириб, (қилинган) яхшилик(лар) сизларни
буздими? Еки дунёнинг узундан-узоқ орзу-ҳаваслари сизларни чалғитдими? Сиҳату-
саломатликни ғанимат бил-маяпсизлар, ахир кунларингиз белгиланган, оладиган
нафасларингиз саноқли-ку!..
Эй Одам фарзанди! Албатта сен амалингдан ўзиб кетяпсан. Ҳар бир ўтган кунинг умрингдан
бир кунни яксон қиляпти. Онангнинг қорнидан чиққан кунингдан буён ҳар куни қабрингга
яқинлашяпсан, токи унга кирасан.
Эй Одам фарзанди! Сен бу дунёда бамисоли пашшага ўхшайсан: пашша асалга қўнар экан,
чиқолмасдан ботиб қолади, сен ҳам худди шундайсан. Бошқаларга олов бўлиш учун ўзини
куйдирган ўтин каби бўлма».

«Эй Одам фарзанди! Буюрганимдек амал қил, қайтарган нарсамдан тўхта, шунда сени ҳеч
вафот этмайдиган тириклар жумласидан қиламан. Мен (абадий) тирикман, ҳеч қачон
ўлмайман. Агар бирор нарсага «Бўл!» десам, у нарса (пайдо) бўлади.
Эй Одам фарзанди! Агар сўзинг мулойим, амалинг қабиҳ бўлса, у ҳолда сен
мунофиқларнинг раисисан. Агар зоҳиринг чиройли, ботининг хунук бўлса, у ҳолда сен
ҳалокатга дучор бўлгувчилардансан. Улар Аллоҳни алдамоқчи бўладилар, аммо ўзлари
сезмаган ҳолда фақат ўзларинигина алдайдилар.
Эй Одам фарзанди! Жаннатга фақат Менинг буюкли-гимга тавозеъ қилганлар, кунини зикр
билан ўтказганлар, фақат Мен учун нафсини шаҳватлардан тийганлар киради. Албатта Мен
ғарибларни паноҳим, қашшоқларни ҳимоям остига оламан. Ота ўз фарзандига (қанча)
раҳмдил, бева аёлга эр (қанча) меҳр-шафқатли бўлганидек, Мен етимни (шунчалик)
ҳурматлайман. Ким мана шу сифат билан васфланса, унга жавоб берувчи бўламан. Қачон дуо
қилса, ижобат этаман. Қачон сўраса, сўраганини бераман».

«Эй Одам фарзанди! Мени кимга шикоят қиляпсан? Ҳолбуки, шикоят қилишинг (учун)
Менга баробар зот йўқ! Қачонгача Мени унутасан, ҳолбуки буни сендан талаб қилмадим?!
Қачонгача Менга итоатсизлик қиласан, ҳолбуки Мен бандага зулм қилгувчи эмасман?!
Қачонгача неъматимни инкор қиласан? Қачонгача Китобимни арзимас санайсан, ҳолбуки сенга
тоқатингдан ташқари нарса юкламадим?! Қачонгача Менга хунук муомалада бўласан, Мени
инкор қиласан, ҳолбуки Мендан ўзга Парвардигоринг йўқ?!Агар бемор бўлсангиз, Мендан бошқа қайси табиб дардингизга шифо беради?! Мендан
норози бўлиб, қазои қадаримдан нафратландингиз. Самодан устингизга шаррос ёмғир ёғдирган
Менман. Сиз эса: «Мана бу юлдуз туфайли бизга ёмғир ёғди», деб Менга куфр, ўша юлдузга
иймон келтирдингиз. Мен сизларга раҳматимни тақдирга мувофиқ белгилаб, ўлчаб, санаб,
тортиб, тақсимлаб бергувчи Зотман. Агар сизлардан бирортангизга уч кунлик ризқи келса ҳам,
«Менинг аҳволим ёмон, яхши эмас», дейди. Неъматимга аниқ ношукрлик қилади. Ким молидан
закот беришга қарши бўлса, Китобимни таҳқирлабди. Кимки намоз вақтини билатуриб унга
ҳозир бўлмаса, Мендан ғофил қолибди».

«Эй Одам фарзанди! Сабр қилиб, тавозеъли бўл, Ўзим сени баланд қиламан. Менга шукр
қил, Ўзим сени сероб қиламан. Менга истиғфор айт, Ўзим гуноҳларингни кечираман. Агар
Менга дуо қилсанг, ижобат этаман. Менга тавба қил, қабул этаман. Мендан сўра, ато қиламан.
Садақа улаш, ризқингни баракали қилиб қўяман. Қариндошлар билан алоқани узмагин,
умрингни зиёда қиламан. Давомли сиҳат билан Мендан офиятни талаб қил. Тинчлик
танҳоликдадир. Ихлос рағбатдадир. Тавбада Аллоҳга тақво бор. Бойлик қаноатдадир.
Эй Одам фарзанди! Қорнинг тўқ бўлатуриб, ибодатга қандай хоҳишинг бўлиши мумкин?!
Мол-дунёга меҳринг бўлатуриб, қанақасига Аллоҳнинг муҳаббатини тамаъ қили-шинг мумкин?!
Қашшоқликдан қўрқиб, яна қандай Аллоҳнинг қўрқинчини орзу қиласан?! Дунёга ҳирс
бўлатуриб, қанақасига тақвони тамаъ қиласан?! Мискинларсиз Аллоҳнинг розилигига қандай
етишинг мумкин?! Бахиллик билан Аллоҳнинг ризолигини қандай топишинг мумкин?! Дунёга
муҳаббат ва мақтову олқишларлар бўлатуриб, қанақасига жаннатни орзу қилишинг мумкин?!
Озгина илм билан қандай қилиб саодатни исташинг мумкин?!»

«Эй инсонлар! Тадбирдек ҳаёт йўқ. Азият етка-зишдан тийилишдек тақво йўқ. Одобдан
юксак муҳаббат йўқ. Тавбадек шафоат қилувчи йўқ. Илмдек ибодат йўқ. Аллоҳдан қўрқишдек
салоту саловот йўқ. Сабр каби ғалаба, тавфиқ каби саодат йўқ. Ақлдан чиройлироқ зийнат,
ҳилмдан меҳрибонроқ ҳамроҳ йўқ.
Эй Одам фарзанди! Ибодатимга машғул бўл, қалбингни бойликдан тўлдираман, ризқингга
барака бераман, роҳатни жисмингга жойлайман. Мени зикр қилишдан ғофил бўлма! Ғафлатда
қолсанг, қалбингни қашшоқликка, баданингни чарчоғу машаққатга, кўкрагингни ғамга
тўлдираман. Агар умрингдан қолганини кўрганингда бундан буён орзу-ҳавас қилмаган
бўлардинг.
Эй Одам фарзанди! Мен ато этган тинчлигу саломатлик туфайли тоатимга тоқатли бўлдинг.
Тавфиғим туфайли фарзларимни адо қилдинг. Берган ризқим билан Менга итоатсизлик
қилишга куч топдинг. Хоҳишим туфайли хоҳлаган нарсангни хоҳладинг. Иродам туфайли
нафсинг нени истаса, истадинг. Неъматим туфайли турдинг, ўтирдинг, қайтдинг. Ҳимоятим
билан кунни боттириб, тонгни оттирдинг. Фазлим билан маишат кечириб, неъматим билан
тўкис яшадинг. Офиятим билан безандинг. Кейин Мени унутиб, ўзгани зикр қилдинг. Нега
ҳаққимни ва шукримни адо қилмаяпсан?!»

«Эй Одам фарзанди! Ўлим сирларингни очади. Қиёмат хабарларингни синайди. Азоб
ёпганларингни фош қилади. Гуноҳ қилар экансан, гуноҳнинг кичиклигига эмас, кимга осийлик
қилаётганингга қара! Озгина ризқланар экансан, ризқингнинг озлигига эмас, ким бераётганиганазар сол! Гуноҳи сағирани кичик санама, чунки сен қайси гуноҳ билан Аллоҳга осийлик
қилаётганингни билмайсан. Менинг макримдан омон қололмайсан. Чунки макрим қоронғу
кечада Сафо тоғидаги чумолининг ўрмалашидан ҳам махфийроқдир.
Эй Одам фарзанди! Ғазабимни эслаб, яна Менга осийлик қилдингми? Қайтарганларимдан
қайтдингми? Фарзимни сенга буюрганимдек адо қилдингми? Молингдан бериб, мискинларнинг
кўнглини олдингми? Сенга ёмонлик қилганга яхшилик қилдингми? Сенга зулм этганни
кечирдингми? Сендан узилган киши билан боғландингми? Сенга хиёнат этган кишига инсоф
қилдингми? Сендан аразлаган кишига гапирдингми? Фарзандингга тарбия бердингми?
Қўшнингни рози қилдингми? Олимлардан дининг ва дунёингга боғлиқ ишлар хусусида
сўрадингми? Албатта, Мен сизларнинг на суратларингизга, на чиройларингизга қарайман.
Балки қалбларингизга назар соламан ва сизлардаги яхши хислатлардан рози бўламан».

«Эй Одам фарзанди! Ўзингга ва жамики махлуқотларимга назар сол. Агар ўзингдан
азизроғини топсанг, унинг ҳурматини қозон. Илло, ўзингдан азизини тополмасанг, нафсингни
тавба ва солиҳ амал билан эъзозла. Аллоҳнинг сенга ато этган неъматини ва У Зотнинг сизлар
билан боғлаган аҳд-мийсоқини эсла. Сизлар ўшанда «Эшитдик ва итоат этдик», деган эдингиз.
Қиёмат куни, "Тағобун" куни (яъни, бир-бирларини алдаш - зиён етказиш Куни. Чунки бу
дунёда мўъминларни алдаб, уларга зиён етказиш ҳаракатида юрган кофирлар у Кунда дўзахга
гирифтор қилинишлари билан ўзларининг зиён кўриб, алданиб қолганларини билишиб,
надомат қилурлар), Ал-Ҳаққа (аниқ рўй берувчи) кун, миқдори-узунлиги (дунё ҳисобида) эллик
минг йил бўлган бир Кун, бу (Кун) улар сўзлай олмайдиган ва улар учун узр айтишларига ҳам
изн берилмайдиган Кун, бало ва даҳшатли қичқириқ куни келишидан олдин Аллоҳдан
қўрқинглар. У кунда даҳшатли азобдан юзлар тиришиб, буришиб қолади. У кунда ҳеч бир жон
(бошқа) бир жонга бирон нарса қилишга (яъни, бирон фойда етказишга ёки ундан бирон
зиённи кетказишга) эга бўлмас! У кунда барча иш ёлғиз Аллоҳники бўлур! У тўхтовсиз давом
этадиган кундир. У зилзила куни, қалбларни қаттиқ қоқувчи "қориа" кунидир. У кунда тоғлар
титрайди. У кун ибратли жазолар бошланадиган, кун тез ботадиган, даҳшатли қичқириқ ва энг
сўнгга етиладиган, болаларнинг сочларини оқартириб, чолларга айлантириб қўядиган кундир.
Ўзлари эшитмаган (яъни, англаб, иймон келтирмаган) ҳолларида эшитдик, деган кимсалар каби
бўлмангиз!»

«Эй иймон келтирганлар! Аллоҳни кўп зикр қилинглар, эртаю кеч Унга тасбеҳ айтинглар.
Эй Мусо ибн Имрон, эй баён қилувчи Зот! Сўзларимни эшит! Мен мукофот берувчи
подшоҳдирман. Мен билан сенинг ўртангда таржимон йўқ. Рибо еювчи кишига Раҳмоннинг
ғазаби ва дўзахнинг зиёда азоби бўлсин.
Эй Одам фарзанди! Агар қалбингда ғашлик, баданингда беморлик, ризқингда маҳрумлик,
молингда камчилик топсанг, демак, билгинки, сен бефойда нарсани (кўп)гапирибсан.
Эй Одам фарзанди! Тилингни тўғри қилмагунингча, дининг тўғри бўлмайди. Роббингдан ҳаё
қилмагунингча, тилинг тўғри бўлмайди.
Эй Одам фарзанди! Агар ўз айбингни унутиб, одамларнинг айбига назар солсанг, унда сен
шайтонни рози қилиб, Раҳмоннинг ғазабини келтирибсан.
Эй Одам фарзанди! Тилинг шер (каби)дир. Агар уни қўйиб юборсанг, сени ўлдиради.
Сенинг ҳалокатинг тилингни қўйиб юборишингдадир».

«Эй Одам фарзанди! Албатта шайтон сизларга душмандир. Сиз уни душман тутинг.
Билинглар, у кунда тўп-тўп бўлиб қайта тириласизлар. Раҳмон ҳузурида саф-саф бўлиб
тизилиб турасизлар. (Номаи аъмол) китобини ҳарфма-ҳарф ўқийсизлар. Махфий ва ошкора
қилган ишларингиз ҳақида сўраласизлар. Биз тақводор зотларни отлиқ ҳолларида Раҳмон
ҳузурига тўплайдиган, жиноятчи кофирларни эса жаҳаннамга тушишлари учун ҳайдайдиган
кунда сизларга ваъда ва ваъидлар бор. Мен ўхшаши йўқ Аллоҳдирман. Менинг султонлигим
каби султонлик йўқдир. Ким ўз вақтида Мен учун рўза тутса, турли-туман (неъмат)лар билан
ифтор қилдираман. Ким кечасини ибодатда бедор ўтказса, эътиборимдан бири унга бўлади.
Ким кўзини ҳаром нарсалардан юмса, дўзахимдан сақлайман. Мен Парвардигорман, Мени
танинглар. Мен неъмат берувчиман, Менга шукр қилинглар. Мен сақловчиман, Мендан
сақлашимни сўранглар. Мен ёрдам берувчиман, Мендан ёрдам сўранглар. Мен гуноҳларни
кечирувчиман, Мендан мағфират тиланглар. Мен мақсад қилинадиган Зотман, Мен сари
юринглар. Мен ато қилувчиман, Мендан сўранглар. Мен Маъбудман, Менга ибодат қилинглар.
Мен ҳар нарсани билгувчи Зотман, Мендан огоҳ бўлинг».

«Эй Одам фарзанди! Аллоҳ гувоҳлик берадики, Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқдир. Фаришталар,
илм эгалари адолатда барқарордир. Ҳакиму Азиз Зотдан ўзга илоҳ йўқ. Албатта Аллоҳ
наздидаги (мақбул) дин Ислом (дини)дир. Кимки Исломдан бошқа динни хоҳласа, (бу «дини»)
ундан ҳеч қачон қабул этилмайди. Охиратда у кимса зиён кўргувчилардан бўлади. Аллоҳ барча
нарсаларнинг энг яхшиси жаннатда эканининг хабарини берди. Ким Аллоҳни холис ҳолатда
таниса, кейин У Зотта итоат этса, нажот топди. Ким шайтонни таниб, унга итоат этмаса,
саломат бўлди. Ким ҳақни таниб, унга эргашса, (хавф-хатарлардан) омон қолди. Ким ботилни
таниб, ундан сақланса, ғолиб бўлди. Ким шайтонни ва дунёни таниб, уларни тарк этса,
саодатга эришди. Ким охиратни таниб, кейин уни талаб қилса, ҳидоят топди. Албатта Аллоҳ
Ўзи хоҳлаган кишини ҳидоят қилади ва ёлғиз Унга қайтарилажаксиз.
Эй Одам фарзанди! Модомики, Аллоҳ таоло сенга ризқингнинг кафолатини берган экан,
нега бу йўлда узундан-узоқ ташвиш чекасан?! Ўрнини қоплаш Аллоҳдан экан, бахиллик нега
керак?! Иблис Аллоҳ таолонинг душмани экан, ғафлат нечун? Жаҳаннамда азоб бор экан, роҳат
нечун?! Аллоҳнинг савоби жаннат экан, гуноҳ қилиш нечун?! Барча нарса Менинг қазои
қадарим билан бўлар экан, сабрсизлик нечун?!
Бой берганларингизга ғам чекмаслигингиз учун қўлингизга кирганларига ҳам суюниб
кетманг. Аллоҳ барча кибр-ҳаволи, мақтанчоқ кимсаларни суймас».

«Эй Одам фарзанди! Йўл озиғини кўпроқ ғамла, чунки йўл олис. Аллоҳ учун қойим бўлишни
канда қилма, негаки денгиз чуқур. Амалларни татбиқ қилинглар, чунки сирот кўприги нозик.
Ишинг холис бўлсин, чунки текширувчи зийрак. Истакларинг жаннатда, роҳатинг охиратдир.
(Чунки у пайт) Ҳузурингда оҳу кўз ҳурлар (бўлади). Мен учун (ҳозир) экансан, Мен ҳам сен
учун (ҳозир) ман. Дунёни хор тутиб, Менга яқинлаш. Яхшиларга муҳаббатли бўл. Чунки Аллоҳ
муҳсинларнинг мукофотини зое қилмайди».